Жумаева Меҳрибо Абдувоҳитовнанинг
фалсафа доктори (РhD) диссертацияси ҳимояси хақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи):“Бўлажак ўқитувчиларни креатив ёндашув асосида инновацион фаолиятга тайёрлаш технологияси”, 13.00.01–Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.PhD/Ped889.
Илмий тадқикот иши бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети.
Илмий раҳбар: Олимов Ширинбой Шарофович, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК раками: Бухоро давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Ped.72.04.
Расмий оппонентлар: Маъмуров Баҳодир Бахшуллоевич, педагогика фанлари доктори, профессор; Киямов Нишон Садикович, педагогика фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Термиз давлат университети.
Диссертация йўналиши назарий ва амалий ахамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади бўлажак ўқитувчиларни креатив ёндашув асосида инновацион фаолиятга тайёрлаш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак ўқитувчиларни инновацион фаолиятга тайёрлашда доимий янгиликка интилувчанлик, ташаббускорлик, топқирлик ва тадқиқотчилик каби педагогик хусусиятларга бўлган рағбатлантиришнинг мотивацион таъсири, талабалар билимини касбий ва шахсий компетенцияларга трансформациялаш орқали янги ғояларни излаш, қайта ишлаш ва амалга ошириш мазмуни аниқлаштирилган;
педагогик инновацияларга ностандарт ёндашув, янгиликларни жорий этишга услубий ва технологик тайёргарлик, ижодий тафаккурни ривожлантиришга устуворлик бериш асосида талабаларни педагогик фаолиятга тайёрлаш мазмуни креативликни намоён қилишга мўлжалланган педагогик шарт-шароитларни (ташкил этиш, бошқариш, назорат қилиш ва методик таъминлаш) белгилаш орқали такомиллаштирилган;
талабалар ўқув фаолиятида мустақил ўз-ўзини баҳолашга йўналтирилган интегратив таълимнинг имкониятларини ижодий-касбий фаолиятни йўлга қўйиш, низоли вазиятлар ва мавжуд қийинчиликларни бартараф этишда гуруҳни ҳамжиҳатликда ишлашга сафарбар этиш ва келажак лидерларини кашф қилишни ўз ичига олган ноанъанавий машғулотларни ташкил этиш орқали инновацион фаолиятга тайёрлаш методикаси такомиллаштирилган;
инновацион фаолиятнинг мотивацион, рефлексив, технологик ва креатив каби компонентларининг педагогик имкониятларини аниқлаштириш асосида касбий фаолиятни ташкил этиш, тартибга солиш ва меҳнат шароитини ижтимоий натижадорликка йўналтириш орқали бўлажак ўқитувчиларнинг тайёргарлик даражалари педагогик яхлитлик нуқтаи назардан аниқлаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бўлажак ўқитувчиларни креатив ёндашув асосида инновацион фаолиятга тайёрлаш технологиясини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган илмий-методик тавсиялар асосида:
бўлажак ўқитувчиларни инновацион фаолиятга тайёрлашда доимий янгиликка интилувчанлик, ташаббускорлик, топқирлик ва тадқиқотчилик каби педагогик хусусиятларга бўлган рағбатлантиришнинг мотивацион таъсирини ўрганиш асосида талабалар билимини касбий ва шахсий компетенцияларга трансформациялаш орқали янги ғояларни излаш, қайта ишлаш ва амалга ошириш мазмуни, шакл ва методларини тизимлаштиришга оид хулосалар ва тавсиялардан AIF 2/20 – “Шахсга йўналтирилган инновацион технологиялар асосида техник йўналишлар бўйича малакали муҳандис кадрлар тайёрлаш ва ўқитувчилар малакасини ошириш сифати” (2019-2021 йй.) лойиҳани амалга оширишда фойдаланилган (Бухоро муҳандислик-технология институтининг 2021 йил 15 декабрдаги 87-04-3244-сон маълумотномаси). Натижада, олий таълим жараёнида инновацион фаолиятга тайёрлашнинг манбалари ва ресурслари мазмунини ҳамда бўлажак ўқитувчиларни креатив ёндашув асосида инновацион фаолиятга тайёрлаш имконини берган;
педагогик инновацияларга ностандарт ёндашув, янгиликларни жорий этишга услубий ва технологик тайёргарлик, ижодий тафаккурни ривожлантиришга устуворлик бериш асосида талабаларни педагогик фаолиятга тайёрлаш мазмуни креативликни намоён қилишга мўлжалланган педагогик шарт-шароитларни белгилашга доир назарий умумлашма ва хулосалардан ОТ-Ф1-002 рақамли “Ёшларда миллий ғоя ва мафкуравий иммунитетни шакллантиришнинг психологик механизмлари” (2017-2020 йй) фундаментал лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Бухоро давлат университетининг 2021 йил 4 октябрдаги 01-04/01-706 сон маълумотномаси). Натижада, мафкуравий иммунитетни шакллантиришда янгича усул ва воситалар, технологик ишланмалар ва бу фаолиятни амалга оширишда креативликни намоён қилиш механизмларини яратишга хизмат қилган;
талабалар ўқув фаолиятида мустақил ўз-ўзини баҳолашга йўналтирилган интегратив таълимнинг имкониятларини ижодий-касбий фаолиятни йўлга қўйиш, ривожлантириш, ўқувчилар билан вужудга келиши мумкин бўлган низоли вазиятларни ҳал қилиш, мавжуд қийинчиликларни бартараф этишда гуруҳни ҳамжиҳатликда ишлашга сафарбар этиш ва келажак лидерларини кашф қилишни ўз ичига олган ноанъанавий машғулотларни ташкил этиш оркали инновацион фаолиятга тайёрлаш методикасига оид хулоса ва тавсиялар Бухоро вилоят телерадиокомпаниясининг “Долзарб мавзу”, “Устозлар ҳақида”, “Таълим оламиз”, “Интервью плюс”, “Ассалом Бухоро”, “Бухорийлар бўстони” каби кўрсатувларнинг сценарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Бухоро вилоят телерадиокомпаниясининг 2021 йил 8 ноябрдаги 1/293-сон маълумотномаси). Натижада бўлажак ўқитувчиларни креатив ёндашув асосида инновацион фаолиятга тайёрлаш самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
инновацион фаолиятнинг мотивацион, рефлексив, технологик ва креатив каби компонентларининг педагогик имкониятларини аниклаштириш асосида касбий фаолиятни илмий асосда ташкил этиш, тартибга солиш ва меҳнат шароитини ижтимоий натижадорликка йўналтириш орқали бўлажак ўқитувчиларнинг тайёргарлиги репродуктив, эвристик ва креатив каби даражаларига оид илмий асосланган тавсиялардан Давлат илмий-техника дастурлари доирасидаги ОТ-Ф1-002 рақамли “Ёшларда миллий ғоя ва мафкуравий иммунитетни шакллантиришнинг психологик механизмлари” (2017-2020 йй) фундаментал лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Бухоро давлат университетининг 2021 йил 4 октябрдаги 01-04/01-706-сон маълумотномаси). Натижада олий таълим муассасаларида креатив ёндашув асосида инновацион фаолиятни такомиллаштиришга хизмат қилган.