Sayt test rejimida ishlamoqda

Бобомуродов Зокир Абдуқаххоровичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Сангзор дарёси иккипаллали моллюскалари биохилма-хиллигига абиотик ва антропоген омиллар таъсири», 03.00.10 - Экология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.1.PhD/B560.
Илмий раҳбар: Боймуродов Хусниддин Тошболтаевич, биология фанлари доктори, профессор.  
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон миллий университети, DSc.03/27.02.2020.В.01.15.
Расмий оппонентлар: Алимжанова Холисхон, биология фанлари доктори, профессор; Махмуджонов Зафаржон Мурод ўғли, биология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Сангзор дарёси иккипаллали (Bivalvia: Unionidаe, Cоrbiсulidае, Pisididae ва Euglisidae) моллюскалари хилма-хиллигига абиотик ва антропоген омиллар таъсирини баҳолаш ҳамда камёб турларини муҳофаза қилиш чораларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Сангзордарёси соҳили сув экотизимларида тақалган Bivalvia синфи Unionidаe, Euglisidae, Pisididae ва Cоrbiсulidае оилаларига мансуб икки паллали моллюскаларнинг 17 тур ва 2 та кенжа турлардан иборат фаунаси аниқланган;
икки паллали моллюскаларнинг турли сув экотизимларидаги экологик гуруҳлари ва популяцияларининг тақсимланиш хусусиятлари очиб берилган;
икки паллали моллюскаларнинг турли типдаги сув ҳавзаларида тарқалишига сув физик кўрсаткчларининг таъсири асосланган;
сув сифат кўрсаткичларининг иккипаллали моллюскалар ёши, биомассаси ва чиғаноқларининг ўзгарувчанлигига таъсири баҳоланган.
икки паллали моллюскаларнинг сув ҳавзалари радиоактивлигини аниқлашдаги имкониятлари баҳоланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Сангзордарё сохили сув ҳавзаларида икки паллали моллюскаларнинг тарқалиши ва улардан иқтисодиёт тармоқларида фойдаланиш бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
Сангзор дарёси соҳили ҳудудида тарқалган эндем ва ноёб тур сифатида Қизил китобга киритилган Сolletopterum bactrianum, Colletopterum cуreum sogdianum, Corbicula cor, Corbicula fluminalis, Corbicula purpurea лар популяцияларининг ҳолати ва уларни муҳофаза қилиш бўйича ишлаб чиқилган чора-тадбирлар Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг Жиззах вилояти Ғаллаорол ва Жиззах туман бўлимлари амалий фаолиятига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш давлат қўмитасининг 2021 йил 5 февралдаги 04-02/8-215-сон маълумотномаси). Натижада, локал ҳудудларда жойлашган турли сув ҳавзалари режимларини мавсумий бошқариш орқали ноёб турлар тарқалган биотопларни муҳофаза қилиш ва йўқолиш хавфи остида бўлган популяцияларини сақлаб қолиш имконини берган;
иккипаллали моллюскаларнинг сапроблиги асосида чучук сув ҳавзаларининг тозалик даражасини аниқлаш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар  №И-ОТ-2019-21 “Товар балиқ чавақларини етиштиришда табиий озуқа базаси- планктон организмларди етиштириш усулари ва амалий аҳамияти” мавзусидаги лойиҳада интенсив товар балиқ чавақларини етиштирилувчи хавзаларнинг органик ифлосланиш даражасини аниқлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2021 йил 24 февралдаги 89-03-1085-сон маълумотномаси). Натижада, товар балиқ чавоқлари учун табиий озуқа базаси бўлган планктон организмлари етиштирилувчи ҳавзаларнинг сапроблик даражасини тезкор аниқлаш ва сувнинг гигиеник сифатини баҳолаш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish