Асқаралиев Одилбек Улуғбек ўғли
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Автоматлаштирилган камерал солиқ назоратини ташкил этишда ахборот алмашиш жараёнлари самарадорлигини ошириш», 05.01.10 – Ахборот олиш тизимлари ва жараёнлари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/T1934
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Зайнидинов Хакимжон Насиридинович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.13/30.12.2019.T.07.01.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Акбаралиев Бахтиёржон Бакирович, техника фанлари доктори, доцент; Элов Жамшид Бекмуродович, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот номи: Фарғона политехника институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: автоматлаштирилган камерал солиқ назоратини ташкил этишда ахборот алмашиш жараёнларини рационализациялаш моделлари ва алгоритмларини ишлаб чиқиш ҳамда дастурий воситаларини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
автоматлаштирилган бошқарув тизими инфратузилмасида ахборот алмашинуви ва маълумотларга ишлов бериш жараёнларининг кўп босқичли концептуал моделлари ишлаб чиқилган;
солиққа тортишнинг автоматлаштирилган механизми асосида ҳужжатларни расмийлаштириш жараёнларида маълумотларга ишлов беришнинг ахборот модели ҳамда эҳтимолий модел асосида билимлар базаси қоидаларини шакллантириш алгоритми ишлаб чиқилган;
ахборот тизимлараро маълумотлар алмашинувининг технологик усуллари асосида камерал солиқ назорати жараёнларини такомиллаштириш алгоритми ишлаб чиқилган;
бошқарув тизимларида камерал назоратни ташкил қилиш модуллари ва ахборотларга ишлов бериш жараёнларининг кўп поғонали такомиллашган архитектураси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Автоматлаштирилган камерал солиқ назоратини ташкил этишда ахборот алмашиш жараёнлари самарадорлигини ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ўзаро ички интеграцияга асосланувчи бошқарув тизимларига кирувчи ахборотга ишлов бериш (қайд этиш, расмийлаштириш ва жараённи амалга ошириш ҳамда марказлашган реестр маълумотлар базасини яратиш) асосида Тошкент шаҳар Давлат солиқ бошқармаси Миробод туман Давлат солиқ инспекциясида солиқ тўловчиларнинг солиқ юки низолари бўйича электрон тақдим этилган мурожаатларини қайта ишлаш ва қарор қабул қилишга кетадиган вақт сарфини қисқартириш ҳисобига меҳнат самарадорлигини 1,27 бараварга ошириш имконини берган ҳамда қўшилган қиймат солиғи назоратини мувофиқлаштирувчи солиқ инспекторлари сонининг камайишига ва жараёнга кетадиган ўн иш кунини тўрт иш кунига қисқартириш имконини берган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларни ривожлантириш вазирлигининг 2022 йил 16 май 33-8/2874-сон маълумотномаси);
Тошкент шаҳар Давлат солиқ бошқармаси Янгиҳаёт тумани Давлат солиқ инспекциясида ахборот массивларига ишлов бериш ва итерация босқичларини самарали ташкил этишга йўналтирилган «ҚҚС назорат» ахборот тизими ходимлар иш вақтини 35-40 %гача қисқаришига, мурожаатларга жавоб қайтариш вақтини эса 25-30 %гача қисқартириш имконини берган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларни ривожлантириш вазирлигининг 2022 йил 16 май 33-8/2874-сон маълумотномаси).