Кадирова Райхона Алишеровнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Туркий давлатлар ташкилоти доирасида Ўзбекистон ва Туркия алоқаларининг ўзига хос хусусиятлари”, 23.00.04 – Халқаро муносабатлар, жаҳон ва минтақа тараққиётининг сиёсий муаммолари. 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.3.PhD/Ss436
Илмий раҳбар: Султанова Эътибор Сиддиковна сиёсий фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат шарқшунослик университети, DSc.03/29.12.2022.Ss.21.02
Расмий оппонентлар: 
Муҳаммадсиддиқов Муҳаммадолим Муҳаммадрозиқ ўғли сиёсий фанлар доктори, профессор.
Турсунмуратов Турдимурод Махаматқулович сиёсий фанлар доктори, доцент. 
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ўзбекистон ва Туркия ўртасидаги икки томонлама муносабатларни Туркий давлатлар ташкилоти доирасида очиб беришдан борат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Халқаро ташкилотларнинг замонавий халқаро муносабатлар тизимидаги ўрни ва фаол иштирокининг ортиб бориши, бугунги кунда давлатлар ташқи сиёсатдаги миллий манфаатларни амалга оширишда институционал тузилмалардан самарали фойдаланаётганидан келиб чиқиб, Туркий давлатлар ташкилоти доирасида Ўзбекистон ва Туркия муносабатлари ҳамда икки ва кўп томонлама ҳамкорлик жараёнлари “неоинституционализм” ҳамда “минтақавий идентификация” парадигмаси нуқтайи назаридан таҳлил қилиниб, давлатлараро муносабатлар “кўп қиррали стратегик уйғунлашув” ва “асимметрик стратегик уйғунлик” моделига кўра асослаб берилган; 
Мамлакатларнинг ташқи сиёсатида халқаро ташкилотлар платформаларидан фойдаланиш амалиётини таҳлил қилиш асосида, ташкилот доирасида инновацион ривожланиш технопарклари, рақамли логистика марказлари ҳамда стартап дипломатияси каби механизмлар орқали ТДТ маконида Ўзбекистоннинг амалий иштирокини кучайтириш ҳамда Ўзбекистон–Туркия ҳамкорлигини чуқурлаштиришга қаратилган иқтисодий дипломатия, инвестиция платформалари, илмий-таълим алоқалари ва маданий коммуникацияларни ягона интеграцион тизимга бирлаштиришни назарда тутувчи “минтақавий амалий шериклик кластери” модели ишлаб чиқиш таклифи илмий назарий жиҳатдан далилланган;
Таълим соҳасидаги институционал ҳамкорлик икки давлат олий таълим муассасалари ўртасида тузилган битимлар, университет филиаллари фаолияти, қўшма икки дипломли дастурлар ва академик алмашинувлар мисолида комплекс таҳлил қилиниб, бу жараённинг интеллектуал ресурслар алмашинуви, малакали кадрлар тайёрлаш ва минтақавий интеграцияни чуқурлаштиришдаги ўрни аниқ асослаб берилиб, рақамли таълим ва масофавий ўқитиш йўналишларидаги ҳамкорлик имкониятлари технологик инфратузилма, интерактив платформалар, онлайн ўқув ресурслари ва илғор педагогик методлар кесимида баҳоланиб, таълим соҳаси ТДТ доирасида барқарор ва стратегик интеграция механизми сифатида далилланган.
Ўзбек ва турк диаспоралари ўртасидаги яқинлашув жараёни маданий ва ижтимоий алоқаларни мустаҳкамлаш, ўзаро ишонч ва ҳамкорлик муҳитини кенгайтириш орқали “мулоқот кўприги”ни шакллантириб, бу жараён диаспоралар дипломатиясини ривожлантиришга, уларнинг икки томонлама муносабатлардаги ролини кучайтиришга ҳамда халқ дипломатияси имкониятларини янада самарали қўллашга сезиларли ҳисса қўшаётгани илмий асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Туркий давлатлар ташкилоти доирасида Ўзбекистон ва Туркия алоқаларининг ўзига хос хусусиятлари ва икки томонлама ҳамкорликнинг ривожланишини ўрганиш бўйича олинган илмий тадқиқот натижалари ва хулосалари асосида:
Халқаро ташкилотларнинг замонавий халқаро муносабатлар тизимидаги ўрни ва фаол иштирокининг ортиб бориши, бугунги кунда давлатлар ташқи сиёсатдаги миллий манфаатларни амалга оширишда институционал тузилмалардан самарали фойдаланаётганидан келиб чиқиб, Туркий давлатлар ташкилоти доирасида Ўзбекистон ва Туркия муносабатлари ҳамда икки ва кўп томонлама ҳамкорлик жараёнлари “неоинституционализм” ҳамда “минтақавий идентификация” парадигмаси нуқтайи назаридан таҳлил қилиниб, давлатлараро муносабатлар “кўп қиррали стратегик уйғунлашув” ва “асимметрик стратегик уйғунлик” моделига кўра асослаб берилганлиги борасидаги илмий хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги томонидан ахборот-таҳлилий ҳужжатларни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг 2025-йил 25-июндаги 04-04-02/1682-сонли маълумотномаси). Натижада, диссертацияда билдирилган илмий хулосалар, таклиф ва тавсиялар соҳага оид ахборот-таҳлилий базани такомиллаштиришга ва амалда қўллашга хизмат қилган.
Ўзбек ва турк диаспоралари ўртасидаги яқинлашув жараёни маданий ва ижтимоий алоқаларни мустаҳкамлаш, ўзаро ишонч ва ҳамкорлик муҳитини кенгайтириш орқали икки халқ ўртасида мустаҳкам “мулоқот кўприги”ни барпо этиб, диаспоралар дипломатиясини ривожлантиришга, уларнинг икки томонлама муносабатлардаги ролини кучайтиришга ҳамда халқ дипломатияси имкониятларини янада самарали қўллашга сезиларли ҳисса қўшаётгани илмий жиҳатдан асослаб берилган. Ушбу илмий хулосалардан Ўзбекистонда Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг Халқ дипломатияси маркази фаолияти ҳамда ахборот, таҳлилий хужжатларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Шанхай Ҳамкорлик ташкилотининг Халқ дипломатия марказининг 2025-йил 23-июндаги 04-04-02/1662-сонли маълумотномаси). Натижада, тадқиқотда илгари сурилган илмий хулосалар, таклиф ва тавсиялар соҳага оид таҳлилий базани бойитишга, ташқи ҳамкорликда маданий-гуманитар алоқаларни янада ривожлантиришга ва амалий фаолият самарадорлигини оширишга хизмат қилган.
Таълим соҳасидаги институционал ҳамкорлик икки давлат олий таълим муассасалари ўртасида тузилган битимлар, университет филиаллари фаолияти, қўшма икки дипломли дастурлар ва академик алмашинувлар мисолида комплекс таҳлил қилиниб, бу жараённинг интеллектуал ресурслар алмашинуви, малакали кадрлар тайёрлаш ва минтақавий интеграцияни чуқурлаштиришдаги ўрни аниқ асослаб берилиб, рақамли таълим ва масофавий ўқитиш йўналишларидаги ҳамкорлик имкониятлари технологик инфратузилма, интерактив платформалар, онлайн ўқув ресурслари ва илғор педагогик методлар кесимида баҳоланиб, таълим соҳаси ТДТ доирасида барқарор ва стратегик интеграция механизми сифатида асосланишига оид хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Олий таълим фан ва инновациялар вазирлиги иш фаолияти ва ахборот таҳлилий ҳужжатлар тайёрлашда фойдаланилган. (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим фан ва инновациялар вазирлигининг 2025-йил 10-ноябрдаги 01/17-4827-сон маълумотномаси). Натижада мазкур таклифлар вазирлллик тизими идоралари меъёрий-ҳуқуқий ва ахборот-таҳлилий базасини такомиллаштириш ва уларни амалий қўллашга хизмат қилди.
Мамлакатларнинг ташқи сиёсатида халқаро ташкилотлар платформаларидан фойдаланиш амалиётини таҳлил қилиш асосида, ташкилот доирасида инновацион ривожланиш технопарклари, рақамли логистика марказлари ҳамда стартап дипломатияси каби механизмлар орқали ТДТ маконида Ўзбекистоннинг амалий иштирокини кучайтириш ҳамда Ўзбекистон–Туркия ҳамкорлигини чуқурлаштиришга қаратилган иқтисодий дипломатия, инвестиция платформалари, илмий-таълим алоқалари ва маданий коммуникацияларни ягона интеграцион тизимга бирлаштиришни назарда тутувчи “минтақавий амалий шериклик кластери” модели ишлаб чиқиш таклифи борасидаги илмий хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги томонидан ахборот-таҳлилий ҳужжатларни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигининг 2025-йил 25-июндаги 04-04-02/1682-сонли маълумотномаси). Натижада, диссертацияда билдирилган илмий хулосалар, таклиф ва тавсиялар соҳага оид ахборот-таҳлилий базани такомиллаштиришга ва амалда қўллашга хизмат қилган.