Элвина Фларитовна Кирееванинг
фан доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Талабаларнинг поли-маданий ўзаро ҳамкорликка тайёргарлигини самарали ривожлантиришнинг педагогик шарт-шароитларини такомиллаштириш”, 13.00.01 – Педагогика назарияси. Педагогик таълимотлар тарихи.
Илмий раҳбар: Барченко Сергей Алексеевич, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: А.И. Герсен номидаги Россия давлат педагогика университетининг Тошкент шаҳридаги филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Олий таълим тизими кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи PhD.03/30.09.2023.Ped.173.01рақамли илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: педагогика фанлари доктори, профессор Шин Агриппина Василевна, педагогика фанлари доктори, профессор Юзликаев Фарид Рафаелович.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Миллий педагогика Университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади А.И. Герсен номидаги Россия давлат педагогика университетининг Тошкент шаҳридаги филиали талабаларини поли-маданий ўзаро ҳамкорликка тайёргарлигини самарали ривожлантириш учун зарур бўлган педагогик шарт-шароитларни такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
талабаларнинг поли-маданий тайёргарлигини самарали ривожлантиришнинг педагогик имкониятлари ўқув жараёнидаги интерфаол маданий инклюзия ва кроссмаданий ўзаро ҳурматли мулоқотда турли маданий меросларни миллий шароитларда интегратив интерпретацияси орқали аниқланган;
талабаларнинг поли-маданий ўзаро ҳамкорликка тайёргарлигини ривожлантиришнинг тузилмавий-функсионал модели турли маданият вакилларининг ўзаро ҳамкорликдаги рефлексив фаолиятидаги воқейликни миллий шароитга этномаданий хусусиятларга кўра адаптив мувофиқлаштириш асосида такомиллаштирилган;
талабаларнинг поли-маданий ўзаро ҳамкорликка тайёргарлигини ривожлантириш жараёнлари турли маданиятларга оид билим ва кўникмаларни баҳолаш тизимини таълим жараёнига жорий этиш ҳамда маданиятлараро микрогуруҳларни ташкил этиш асосида такомиллаштирилган;
поли-маданий ўзаро ҳамкорликни ривожлантириш жараёнини синергетик самарадорлиги талабаларнинг турли маънавий-маърифий тадбирлардаги фаоллик даражаси, ҳамжиҳатлик ва ўзаро бир-бирларини қўллаб-қувватлашдаги динамик ўзгаришларни мониторинги орқали аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Талабаларни поли-маданий ўзаро ҳамкорлик тайёргарлигини ривожлантириш бўйича тадқиқот натижалари асосида:
талабаларнинг поли-маданий тайёргарлигини самарали ривожлантиришнинг педагогик имкониятларини ўқув жараёнидаги интерфаол маданий инклюзия ва кроссмаданий ўзаро ҳурматли мулоқотда турли маданий меросларни миллий шароитларда интегратив интерпретацияси орқали аниқлаш бўйича тавсиялар А.И.Герсен номидаги Россия давлат педагогика университетини Тошкент шаҳридаги филиалининг 2024-йил 25-августдаги 571-сонли буйруғи билан рўйхатга олинган ОЧ-5-11 “Психология ва ижтимоий педагогика (Болалар психологияси)” фанининг ўқув дастури мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2025-йил 28-июлдаги 01/01-300-сон маълумотномаси). Натижада талабаларнинг маданий ҳиссий ва когнитив салоҳиятини ошириш, уларнинг турли маданиятлар билан уйғунлашган ҳолда фаол ижтимоий ҳамкорлик кўникмаларини ривожлантириш имкониятлари кенгайтирилган;
талабаларнинг поли-маданий ўзаро ҳамкорликка тайёргарлигини ривожлантиришнинг тузилмавий-функсионал моделини турли маданият вакилларининг ўзаро ҳамкорликдаги рефлексив фаолиятидаги воқейликни миллий шароитга этномаданий хусусиятларга кўра адаптив мувофиқлаштириш асосида такомиллаштириш бўйича тавсиялардан Россия Федерацияси Маориф вазирлигининг 850000Ф.99.1.БН66АА04000-реестр рақамли “Ўзбекистон Республикаси ҳудудида 2021-2024 йилларда бажарилган мактабгача ва мактаб таълими тизими педагог кадрларининг салоҳиятини оширишга қаратилган “Малиш” ва “Класс” лойиҳалари”ни амалга оширишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2025 йил 28 июлдаги 01/01-300-сон маълумотномаси). Натижада педагогик фаолият юритаётган турли маданият вакилларининг кроссмаданий мулоқот кўникмалари ва ижтимоий ҳамкорлик қобилиятлари ривожлантирилган;
талабаларнинг поли-маданий ўзаро ҳамкорликка тайёргарлигини ривожлантириш жараёнлари турли маданиятларга оид билим ва кўникмаларни баҳолаш тизимини таълим жараёнига жорий этиш ҳамда маданиятлараро микрогуруҳларни ташкил этиш асосида такомиллаштириш бўйича тавсиялар А.И.Герсен номидаги Россия давлат педагогика университетини Тошкент шаҳридаги филиалининг 2024-йил 25-августдаги 571-сонли буйруғи билан рўйхатга олинган ОЧ-5-1 «Махсус (дефектологик) таълим», Б-1-11 «Лингвистика» фанларининг ўқув дастурлари мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2025 йил 28 июлдаги 01/01-300-сон маълумотномаси). Натижада талабаларнинг кроссмаданий мулоқот қобилиятини ошириш ва турли маданият вакиллари билан самарали ҳамкорлик қилиш салоҳиятини ривожлантиришга эришилган;
поли-маданий ўзаро ҳамкорликни ривожлантириш жараёнини синергетик самарадорлиги талабаларнинг турли маънавий-маърифий тадбирлардаги фаоллик даражаси, ҳамжиҳатлик ва ўзаро бир-бирларини қўллаб-қувватлашдаги динамик ўзгаришларни мониторинги орқали аниқлашга қаратилган тавсиялардан Россия Федерацияси Маориф вазирлигининг 850000Ф.99.1.БН66АА04000-реестр рақамли “Ўзбекистон Республикаси ҳудудида 2021-2024 йилларда бажарилган мактабгача ва мактаб таълими тизими педагог кадрларининг салоҳиятини оширишга қаратилган “Малиш” ва “Класс” лойиҳалари”ни амалга оширишда фойдаланилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2025-йил 28-июлдаги 01/01-300-сон маълумотномаси). Натижада талабаларнинг турли маданий муҳитдаги фаоллик даражаси, ҳамжиҳатлиги, жамоадаги ўзаро қўллаб-қувватлаш ҳамда фарқли маданий нуқтаи назарларга мослашиш қобилиятларини ривожлантириш имкониятлари кенгайтирилган.
