Исмаилов Шакҳзод Акрамджановичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ҳуқуқий давлатни барпо этишда адвокатура институти мақомини ошириш муаммолари”, “12.00.07 – Суд ҳокимияти. Прокурор назорати. Ҳуқуқни муҳофаза қилиш фаолиятини ташкил этиш. Адвокатура” ихтисослиги (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.2.PhD/Yu1465. 
Илмий раҳбар: Неъматов Жасур Аминжанович, юридик фанлар доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат юридик университети, DSc.07/13.05.2020.Yu.22.03.
Расмий оппонентлар: Тўлаганова Гулчеҳра Заҳитовнага  – юридик фанлар доктори, проффесор; Бурхонова Гулрух Шухратовна – юридик фанлар бўйича фалсафа доктори. 
Етакчи ташкилот: Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат Университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади адвокатурани фуқаролик жамиятининг институти сифатида такомиллаштириш, адвокатлик лицензиясини олишдаги бюрократик тўсиқларни камайтириш, адвокатнинг ҳуқуқий мақоми ва нуфузини оширишга қаратилган асосли таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат бўлиб, бу институтнинг институционал ва функсионал мустақиллигини кучайтириш орқали амалга оширилади.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
малакали юристларнинг адвокатлик фаолиятига кириш имкониятларини кенгайтириш, шунингдек, юридик хизматлар бозорида соғлом рақобат муҳитини кучайтириш зарурати мавжудлиги сабабли адвокатлик фаолияти билан шуғулланиш истагида бўлган ва тегишли мутахассислик бўйича малака имтиҳонини топшираётган номзодлар учун адвокатлик тузилмасида ишлаш асосий иш жойи бўлиши шартлиги ҳақидаги талабни бекор қилиш лозимлиги асослантирилган;
бизнес субектлари ҳуқуқларининг самарали ҳимоя қилинишини таъминлашга, шунингдек, хўжалик жамиятлари фаолияти устидан касбий назоратни кучайтириш мақсадида адвокатларга тадбиркорлик субектлари фаолиятининг ошкоралигини таъминлаш, корпоратив бошқарувни мустаҳкамлаш ҳамда ҳуқуқий хатарларни камайтириш мақсадида хўжалик жамиятларининг кузатув кенгаши аъзолари сифатида иштирок этиш ҳуқуқини бериш лозимлиги асослантирилган;
тажрибали юристлар учун адвокатлик мақомини олиш тартибини янада соддалаштириш ҳамда адвокатура корпуси таркибининг касбий салоҳияти ва сифат даражасини ошириш зарурати мавжудлиги сабабли Ўзбекистон Республикасида юридик мутахассислик бўйича узлюксиз камида уч йиллик иш стажига ёки юридик фанлар бўйича илмий даражага эга бўлган шахслар адвокатлик тузилмасида стажировка ўтамасдан малака имтиҳонида иштирок этиш ҳуқуқига эга бўлиши лозимлиги асосллантирилган; 
адвокатларнинг процессуал мустақиллиги ва озодлигини мустаҳкамлашга, жисмоний ва юридик шахсларнинг адвокатура институтига бўлган ишончни янада ошишига эришиш мақсадида адвокат, ишонч билдирувчи шахс розилиги билан, иқтисодий, фуқаролик ва маъмурий суд иш юритувларда эксперт хулосасини олиш ва ушбу хулосани иш материалларига қўшиб қўйилишини талаб қилишга ҳақли эканлигини белгилаш лозимлиги асослаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларини жорий қилиниши. 
Тадқиқот асосида олинган натижалар қуйидагиларда ўз ифодасини топган:
малакали юристларнинг адвокатлик фаолиятига кириш имкониятларини кенгайтириш, шунингдек, юридик хизматлар бозорида соғлом рақобат муҳитини кучайтириш зарурати мавжудлиги сабабли адвокатлик фаолияти билан шуғулланиш истагини билдирган ва тегишли мутахассислик бўйича малака имтиҳонини топшираётган номзодлар учун адвокатлик тузилмаси асосий иш жойи бўлиши шартлиги ҳақидаги талабни бекор қилиш бўйича илгари сурилган таклифдан Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирининг 2024-йил 3-июндаги 10-мҳ-сон буйруғи билан тасдиқланган “Адвокат стажёри ва ёрдамчисининг фаолиятини ташкил этиш тартиби тўғрисидаги низом”ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг 2024-йил 16-сентябрдаги далолатномаси). Мазкур таклифнинг инобатга олиниши малакали юристларнинг адвокатлик касбига кириш имкониятларини кенгайтиришга ҳамда юридик хизматлар бозорида рақобат муҳитини кучайтиришга хизмат қилади.
бизнес субектлари ҳуқуқларининг самарали ҳимоя қилинишини таъминлашга, шунингдек, хўжалик жамиятлари фаолияти устидан касбий назоратни кучайтириш мақсадида тадбиркорлик субектлари фаолиятининг шаффофлигини таъминлаш мақсадида адвокатларга хўжалик жамиятларининг кузатув кенгаши аъзолари сифатида иштирок этиш ҳуқуқини бериш лозимлиги бўйича таклифдан “Адвокатура ва адвокатлик фаолияти тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси қонуни лойиҳасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг 2024-йил 16-сентябрдаги далолатномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши бизнес субектлари ҳуқуқларининг самарали ҳимоя қилинишини таъминлашга, шунингдек, хўжалик жамиятлари фаолияти устидан касбий назоратни кучайтиришга хизмат қилади;
тажрибали юристлар учун адвокатлик мақомини олиш тартибини янада соддалаштириш ҳамда адвокатура корпуси таркибининг касбий салоҳияти ва сифат даражасини ошириш зарурати мавжудлиги сабабли Ўзбекистон Республикасида юридик мутахассислик бўйича узлюксиз камида уч йиллик иш стажига эга бўлган шахсларга адвокатлик тузилмасида стажировка ўтамасдан малака имтиҳонида иштирок этиш ҳуқуқини бериш юзасидан билдирилган таклифлардан “Адвокатура ва адвокатлик фаолияти тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси қонуни лойиҳасини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг 2024-йил 16-сентябрдаги далолатномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий этилиши тажрибали юристлар учун адвокат мақомини олиш тартибини соддалаштиради ҳамда адвокатура корпусининг сифат таркибини оширишга хизмат қилади;
адвокатларнинг процессуал мустақиллиги ва касбий эркинлигини мустаҳкамлаш, шунингдек, жисмоний ҳамда юридик шахсларнинг адвокатура институтига бўлган ишончини янада оширишга эришиш мақсадида адвокат иқтисодий, фуқаролик ва маъмурий иш юритилаётганда ишни суд муҳокамасига тайёрлаш чоғида ёки суд муҳокамаси жараёнида давлат суд-экспертиза муассасалари ва нодавлат суд-экспертиза ташкилотлари томонидан шартнома асосида ишонч билдирувчи шахс розилиги билан экспертиза ўтказилишини сўраш ҳуқуқига эгалиги ҳақидаги таклифлардан Ўзбекистон Республикасининг 2022-йил 3-августдаги “Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш, шунингдек айрим қонун ҳужжатларини ўз кучини йўқотган деб топиш тўғрисида” ЎРҚ-786-сонли Қонуни 4-моддаси (Ўзбекистон Республикасининг “Адвокатлик фаолиятининг кафолатлари ва адвокатларнинг ижтимоий ҳимояси тўғрисида”ги Қонуни 4-моддасининг тўртинчи қисми тўртинчи хатбошиси)ни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2025-йил 28-майдаги 9/дн-113-сон далолатномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга татбиқ этилиши суд жараёнида тортишувлилик тамойилининг кучайишига, адвокатларнинг процессуал мустақиллиги ва озодлигини мустаҳкамлашга, ҳамда адвокатура институтига бўлган ишончнинг ошишига хизмат қилади.

Yangiliklarga obuna bo‘lish