Матяқубова Нозима Максатбаевнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертация иши ҳимояси ҳақида эълон матни

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: “Хоразм воҳаси тарихий географияси ва унинг локализацияси масалалари (мил. авв ВИ милодий – ИВ асрлар). 07.00.01 – Ўзбекистон тарихи. 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2025.2.PhD/Tar2318.
Илмий раҳбарининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:Абдуллаев Уткир, тарих фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Абу Райҳон Беруний номидаги Урганч давлат университети.
 ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Урганч давлат университети, PhD.03/30.06.2021.Tar.55.05.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Кошанов Бахитбай Абдикеримович тарих фанлар доктори, профессор; Эгамбердиева Нигора Азадовна тарих фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот номи: ЎзРФА Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади. Хоразм воҳасининг мил.авв.ВИ- милодий ИВ асрлардаги  тарихий географияси ва унинг локализацияси масалаларини  ёритишдан  иборат.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
Деҳқончилик воҳаларининг географик жойлашувини хронологик таҳлил қилиш орқали  ҳудудда иккита йирик деҳқончилик воҳаси, яъни Жанубий Оқчадарё ва Сариқамиш деҳқончилик воҳалари мавжуд бўлганлиги далилланди; 
Кўзалиқир ёдгорлигининг тарихий назарий реконструксияси ишлаб чиқилди;
 Мил.авв. ИВ асрдан бошлаб, деҳқончилик воҳаларининг кенгайиши ва сунъий суғориш тизимларининг ривожланиши ҳудудда марказлашган сиёсий бошқарувга эга бўлган давлат орқали амалга оширилиши мумкин бўлганлиги асосланди;
Хоразм воҳасининг географик жойлашуви мураккаб геосиёсий жараённи вужудга келтирганлиги археологик манбалар асосида кўрсатилди. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши Тадқиқот Хоразм воҳаси тарихий географияси ва унинг локализацияси масалаларини ўрганишга қаратилган бўлиб, амалий таклиф ва тадқиқот натижалари асосида: 
деҳқончилик воҳаларининг географик жойлашувини хронологик таҳлил қилиш орқали ҳудудда иккита йирик деҳқончилик воҳаси, яъни Жанубий Оқчадарё ва Сариқамиш деҳқончилик воҳалари мавжуд бўлганлиги далилланганлиги тўғрисидаги хулосалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали ДМ томонидан 2025-йил феврал ва август ойларида эфирга узатилган “Таълим ва тараққиёт”, “Ўзбекистон ёшлари”, “Миллат ва маънавият” дастурлари ссенарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадио компаниясининг 2025-йил 12-августдаги 05-09-1294-сон маълумотномаси). Натижада, улар телетомошабинларнинг Хоразм воҳаси атрофидаги аҳолининг қадимги турмуш тарзига оид тасаввурларини кенгайтиришга имкон берган;
Кўзалиқир ёдгорлигининг тарихий назарий реконструксияси ишлаб чиқилганлиги тўғрисидаги археологик тадқиқотларга оид илмий маълумотлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали ДМ томонидан 2025-йил феврал ва август ойларида эфирга узатилган “Таълим ва тараққиёт”, “Ўзбекистон ёшлари”, “Миллат ва маънавият” дастурлари ссенарийларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадио компаниясининг 2025-йил 12-августдаги 05-09-1294-сонли маълумотномаси). Натижаларнинг қўлланилиши телетомошабинларни археологик тадқиқотлар натижалардан унумли фойдаланиш борасида амалга оширилаётган чора-тадбирлар ҳақида яқиндан таништиришга хизмат қилган;
мил.авв. ИВ асрдан бошлаб, деҳқончилик воҳаларининг кенгайиши ва сунъий суғориш тизимларининг ривожланиши ҳудудда марказлашган сиёсий бошқарувга эга бўлган давлат орқали амалга оширилиши мумкин бўлганлиги асосланганлиги тўғрисидаги хулоса ва илмий янгиликлардан Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари академиясида 2021-2022-йилларда бажарилган “Ўзбек ҳарбий санъати тарихи” номли фундаментал лойиҳа доирасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Мудофаа Вазирлигининг 2025-йил 7-август 10/1777-сонли далолатномаси). Натижада, тадқиқот хулосалари ва илмий янгиликларидан лойиҳа доирасида ишлаб чиқилган монография мазмунини бойитишда фойдаланилган;
Хоразм воҳасининг географик жойлашуви мураккаб геосиёсий жараённи вужудга келтирганлиги археологик манбалар асосида кўрсатилганлиги билан боғлиқ хулоса ва илмий янгиликлардан Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучлари академиясида 2021 – 2022-йилларда бажарилган “Ўзбек ҳарбий санъати тарихи” номли фундаментал лойиҳа доирасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Мудофаа Вазирлигининг 2025-йил 7-август 10/1777-сонли далолатномаси). Тадқиқотнинг илмий аҳамияти шундаки, диссертациядаги янги маълумотлар Ўзбекистон тарихи бўйича ҳудудлардаги деҳқончилик марказлари соҳасидаги қарашларни ва назарияларни такомиллаштириш имконини берган.