Абдухалилов Обомуслим Абдумажид ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Суғориш насос станциялари марказдан қочма насосларининг иш режимини ҳисоблаш усулини такомиллаштириш” 05.09.06–“Гидротехника ва мелиорация қурилиши” (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Шакиров Бахтияр Махмудович, техника фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институтида бажарилган.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.41/30.04.2021.T.131.01 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: техника фанлари доктори, профессор Эргашев Рустам Рахимович, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) Жураев Санжар Рашидович.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: Суғориш насос станциялари иш режимини хисоблаш усулини такомиллаштириш бўйича насос куракларининг оптимал бурчагини аниқлаш ва асосий иш кўрсатгичларини ҳисоблашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
марказдан қочма насосларда оқим қаршиликларини камайтириш шартларини инобатга олган ҳолда ишчи ғилдираги кураклари бурчаги ҳисоблаш усули таъкомиллаштирилган;
марказдан қочма насоснинг ишчи кўрсаткичларини, кураклар бурчаги билан боғланган ҳисоблаш усули асосида насоснинг сув сарф ва босимини ҳисоблайдиган гидравлик модели такомиллаштирилган;
марказдан қочма насослар сув узатиш қобилятини ва фойдалиш иш коэффициенти инобатга олган ҳолда насос станциясининг иш режимини баҳолаш усули ишлаб чиқилган;
насос станциялари марказдан қочма насосларининг ишчи ғилдирагини минимал ейилишини дастурий ҳисоблаш усули асосида насоснинг янги параметрлари ва ишчи характеристикаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.Суғориш насос станцияларидаги марказдан қочма насосларнинг иш режимини ҳисоблаш усулини такомиллаштириш асосида:
марказдан қочма насос кураклари бурчагини ҳисоблаш усули орқали, янги параметрлар асосида насос ишчи ғилдираги тайёрланиб “Норин-Қорадарё ИТҲБ ҳузуридаги Насос станциялари ва энергетика бошқармаси” ва “Гидрострой бизнес” маъсулияти чекланган жамиятида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлигининг 2025-йил 5-июндаги 02/19-2414-сонли маълумотномаси). Натижада насос станциядаги марказдан қочма насоснинг сув чиқариш қобиляти 108 м3/соатга оширилди;
насос станциялари марказдан қочма насосларининг иш режимини ҳисоблаш усули “Норин-Сирдарё ИТҲБ ҳузуридаги Насос станциялари ва энергетика бошқармаси” ва “Сирдарё-Сўх ИТҲБ ҳузуридаги Насос станциялари ва энергетика бошқармаси”да жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлигининг 2025-йил 5-июндаги 02/19-2414-сонли маълумотномаси). Натижада насос станциянинг фойдали иш коэффиценти - 3...4 % га ортди;
насос станциялари марказдан қочма насос ишчи ғилдираги куракларининг бурчагини ўзгаришига боғлиқ сув сарфи, босими ва фойдали иш коэффициентини аниқловчи электрон дастур “Норин-Қорадарё ИТҲБ ҳузуридаги Насос станциялари ва энергетика бошқармаси” ва “Гидрострой бизнес” маъсулияти чекланган жамиятида жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Сув хўжалиги вазирлигининг 2025-йил 5-июндаги 02/19-2414-сонли маълумотномаси). Натижада насос станциянинг иш режимини назорат қилиш имконияти яратилган.