Жабборова Зуҳра Абдиғани қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Туризм соҳасини давлат томонидан қўллаб-қувватлашнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш (Қашқадарё вилояти мисолида)”, 08.00.17 – “Туризм ва меҳмонхона фаолияти”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Iqt3662
Илмий раҳбар: Эргашев Раҳматулла Хидирович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши давлат университети, PhD.03/30.07.2024.I.70.07.
Расмий оппонентлар: Арабов Нурали Ўролович иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Худойберганов Дилшод Тўхтабоевич иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади туризм соҳаси фаолиятини давлат томонидан қўллаб-қувватлашнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш бўйича илмий таклиф ва амалий тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Қашқадарё вилоятида туризм суб'ектларига ажратилган молиявий маблагʻлар самарадорлигини баҳолашда (0,70<Э<0,95) қийматларнинг мақбул даражаларини белгилаш асосида, Э<0,70 – “молиявий қўллаб-қувватлаш ҳажмини қайта кўриб чиқиш”, Э>0,95 – “инвестисия йўналишини диверсификасия қилиш” таклифи илмий асосланган;
Қашқадарё вилоятида туризм инфратузилмасини ривожлантиришда ресурсларни оптимал тақсимлаш имконини берувчи иқтисодий (15х₁+12х₂+18х₃≤37574), инфратузилмавий (х₁+х₂+1,5х₃≤206) ва ижтимоий (0,5х₁+х₂+х₃≥44) чекловлар тизими асосида ҳудудий ресурслардан энг мақбул фойдаланиш коеффисиенти аниқланган;
ҳудудий туризмни давлат томонидан тартибга солиш ва бошқарув тизимининг аҳамияти ҳамда ҳозирги ривожланиш ҳолатини аниқлаш мақсадида, “Туризмда электрон хизмат кўрсатиш”, “Туризм кадрларини ягона маълумотлар тизими орқали бошқариш” индикаторлари асосида Қашқадарё вилоятидаги туризм об'ектларида ҚР-кодлар орқали 1–5 балли баҳолаш тизимига асосланган фидбек (шикоят ва таклифлар) маълумотларини таҳлил қилишни такомиллаштириш бўйича таклиф асосланган;
Қашқадарё вилоятида туризм соҳасини давлат томонидан қўллаб-қувватлашга йўналтирилган молиявий ресурсларнинг инвестисиялар ҳажмини оширишга таъсирини баҳолаш бўйича 2029 йилгача прогноз параметрлари кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Туризм соҳасини давлат томонидан қўллаб-қувватлашнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ҳудудий даражадаги қўллаб-қувватлаш механизми самарадорлигини таҳлил қилиш мақсадида, Қашқадарё вилоятида туризм суб'ектларига ажратилган молиявий маблагʻлар самарадорлигини баҳолашда (0,70<Э<0,95) қийматларнинг мақбул даражаларини белгилаш асосида, Э<0,70 – “молиявий қўллаб-қувватлаш ҳажмини қайта кўриб чиқиш”, Э>0,95 – “инвестисия йўналишини диверсификасия қилиш” таклифини (Қашқадарё вилояти туризм бошқармасининг 2024-йил 19-июндаги 02-04/358-сонли маълумотмомаси ва Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг 2025-йил 20 январдаги 03-10-17-504-сонли маълумотномаси) амалиётга жорий қилиниши натижасида тизим самарадорлигини ошириш орқали туризм соҳасини давлат томонидан қўллаб-қувватлашнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш натижадорлигига эришиш йўналишларини аниқлаштириш имкониятини кенгайтиришда муайян даражада хизмат қилган.
туризм суб'ектларининг барқарор фаолиятини ва ресурслардан самарали фойдаланишни таъминлашга қаратилган Қашқадарё вилоятида туризм инфратузилмасини ривожлантиришда ресурсларни оптимал тақсимлаш имконини берувчи иқтисодий (15х₁+12х₂+18х₃≤37574), инфратузилмавий (х₁+х₂+1,5х₃≤206) ва ижтимоий (0,5х₁+х₂+х₃≥44) чекловлар тизими асосида ҳудудий ресурслардан энг мақбул фойдаланиш коеффисиенти аниқлаштириш таклифи (Қашқадарё вилояти туризм бошқармасининг 2024-йил 19-июндаги 02-04/358-сонли маълумотмомаси ва Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг 2025-йил 20 январдаги 03-10-17-504-сонли маълумотномаси) орқали ишлаб шиқилган кўрсаткичлар тизими туризм соҳасида давлат томонидан қўллаб-қувватлаш шора-тадбирлари йўналишдаги ташкилий ва иқтисодий механизмларни янада такомиллаштиришга ёрдам берган.
ҳудудий туризмни давлат томонидан тартибга солиш ва бошқарув тизимининг аҳамияти ҳамда ҳозирги ривожланиш ҳолатини аниқлаш мақсадида, “Туризмда электрон хизмат кўрсатиш”, “Туризм кадрларини ягона маълумотлар тизими орқали бошқариш” индикаторлари асосида Қашқадарё вилоятидаги туризм об'ектларида ҚР-кодлар орқали 1–5 балли баҳолаш тизимига асосланган фидбек (шикоят ва таклифлар) маълумотларини таҳлил қилишни такомиллаштириш бўйича таклифидан (Қашқадарё вилояти туризм бошқармасининг 2024-йил 19-июндаги 02-04/358-сонли маълумотмомаси ва Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг 2025-йил 20 январдаги 03-10-17-504-сонли маълумотномаси) Қашқадарё вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва туризм соҳасини янада ривожлантиришга доир чора-тадбирлар ижросини таъминлашда фойдаланилган.
Қашқадарё вилоятида туризм соҳасини давлат томонидан қўллаб-қувватлашга йўналтирилган молиявий ресурсларнинг инвестисиялар ҳажмини оширишга таъсирини баҳолаш бўйича таклифи Қашқадарё вилояти туризм бошқармаси фаолиятига жорий этилган бўлиб, (Қашқадарё вилояти туризм бошқармасининг 2024-йил 19-июндаги 02-04/358-сонли маълумотмомаси ва Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг 2025-йил 20 январдаги 03-10-17-504-сонли маълумотномаси) 2029 йилгаша прогноз параметрлари кўрсаткичлари бўйича 2025 йилдан 2029 йилгача туризм соҳасида хизмат кўрсатишдан олинадиган даромадлар ўсиш тенденсиясига эга бўлши, Қашқадарё вилоятида 2029 йилда 2024 йилга нисбатан 1,9 баробарга ортиши имкони яратилган.