Тураев Акрамжон Икромжоновичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Тақсимланган генерация манбалари асосида замонавий электр тармоқларини шакллантириш муаммолари ва ечимлари”, 05.05.01 – “Энергетика тизимлари ва мажмуалари”. 
Диссертация мавзуси рўйҳатга олинган рақам: B2023.1.DSc/T592. 
Илмий раҳбар: Муратов Хаким Махмудович - техника фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Энергетика муаммолари институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Энергетика муаммолари институти, DSc.02/30.12.2021.Т.143.01. 
Расмий оппонентлар: Хамидов Шухрат Вахидович - техника фанлари доктори, профессор; Таслимов Абдурахим Дехканович - техника фанлари доктори, профессор; Садуллаев Насулло Нематович - техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: “Uzenergoengineering” акциядорлик  жамияти 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: тақсимланган генерация манбаларининг электр тармоқлари учун интеграцияланган иш режими моделини яратиш, интеллектуал бошқарув тизимини такомиллаштириш, ҳамда актив ва реактив қувват балансини самарали бошқариш асосида замонавий электр тармоқларини такомиллаштиришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
паст кучланишли электр тармоқлари учун тақсимланган генерация манбалари бирлашган иш режимининг математик ва рақамли модели тармоқ параметрлари асосида ишлаб чиқилган; 
тақсимланган генерация манбаларини паст кучланишли электр тармоқларида оптимал ўрнатиш ва ўрнатиладиган қувватларини ҳисоблаш асосида тизимдаги ортиқча юкланишларни бартараф этиш усули ишлаб чиқилган;
тақсимланган генерация манбаларини самарали интеграция қилиш асосидаги умумий иш режимининг уланиш нуқтасидаги тармоқ параметрларини ҳисобга олган ҳолда Multi-Agent Systems тизимида ишлайдиган рақамли модели ишлаб чиқилган; 
тақсимланган генерация манбалари орқали паст кучланишли электр тармоқлари кучланишини реактив қувват асосида бошқаришнинг интеллектуал тизими манбанинг реактив қувват имконияти ҳисобига такомиллаштирилган;
тақсимланган генерация манбаларини марказлашмаган актив қувват балансининг биринчи ва иккинчи поғонали бошқаруви тизимига манбанинг актив қувват имконияти асосида интеграция қилиш усули такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Тақсимланган генерация манбаларини орқали электр тармоқларини такомиллаштириш ечимларини қўллаш бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
тармоқдаги ортиқча юкланишларни бартараф этиш учун тақсимланган генерация манбаларини оптимал уланиш нуқтасини аниқлаш усули “Бахмал туман электр таъминоти  корхонаси”да жорий этилган (“Жиззах ҳудудий электр тармоқлари” АЖнинг 2023 йил 23- ноябрдаги маълумотномаси). Натижада “Мугол” ПСнинг 10 кВ томонида жами 1600 кВт қувватли тақсимланган генерация манбаларини уланиши зарур бўлган ҳудудлар аниқланди. Бу орқали 4000 кВА қувватга эга трансформаторларнинг юкланишини 16% га ва  электр узатиш тармоқларида йўқотишларни 6% гача пасайтириш имконини берган;
трансформаторлардаги ортиқча юкланишларни бартараф этиш учун тақсимланган генерация манбаларини ўрнатилиш қувватини аниқлаш усули ва алгоритми “RODMAN” МЧЖда жорий этилган (“Наманган ҳудудий электр тармоқлари” АЖнинг 2023 йил 10- ноябрдаги 35-25/4056- сонли маълумотномаси). Натижада умумий қуввати 1050 кВт бўлган тақсимланган генерация манбаларини ўрнатилиши “Мегатекстил” ПСда ўрнатилган 6300 кВА трансформаторни юкланишини 12% га, 10 кВ ва ундан паст кучланишли электр узатиш тармоқларининг йўқотишлари 7% гача пасайтириш имконини берган;
тармоқ параметрларини ҳисобга олган ҳолда рақамли динамик моделларни такомиллаштириш методологияси “Сурхондарё ҲЭТ” АЖда жорий этилган (“Сурхондарё ҳудудий электр тармоқлари” АЖнинг 2023 йил 16- ноябрдаги № 39-20/9285 сон маълумотномаси). Натижада 35 кВ ва ундан паст кучланишли электр узатиш тармоқларининг йўқотишларини 6% га, 2500 кВА трансформатор юкланишини 18 % гача камайтиришга эришилган;
тақсимланган генерация манбаларини оптимал ўрнатиш ва ўрнатилиш қувватларини ҳисоблашнинг рақамли модели “Хоразм МЭТ” АЖда жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси “Ўзбекистон миллий электр тармоқлари” АЖ 2023 йил 5 декабрдаги 01-02-22/4924-сонли маълумотномаси). Натижада кутилаётган йиллик иқтисодий самарадолик 435 000 000 (тўрт юз ўттиз беш миллион) сўмни ташкил этган.