Ткаченко Алла Викторовнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.    Умумий маълумотлар.
    Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ойбекнинг “Навоий” романи ва Л. Г. Батнинг “Ҳаёт боғи” қиссасида Алишер Навоий шахсиятининг бадиий талқини”, 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик ихтисослиги (филология фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: № В2024.4.PhD/Fil5367
Илмий раҳбар: Халлиева Гулноз Искандаровна, филология фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.27.01. 
Расмий оппонентлар:  Абдуллаева Равияжон, филология фанлари доктори; Муҳибова Улфатхон Учқуновна филология доктори, профессор
Етакчи ташкилот: Алишер Навоий номидаги ўзбек тили ва адабиёти университети. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.    Тадқиқотнинг мақсади: Ойбекнинг “Навоий” романи ва Л.Г.Батнинг “Ҳаёт боғи” қиссасида Алишер Навоий сиймосининг бадиий талқинини қиёсий жиҳатдан очиб беришдан иборат.
  III.    Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ойбекнинг “Навоий” романи ҳамда Л.Г.Батнинг “Ҳаёт боғи” қиссасида Алишер Навоий сиймосининг бадиий моделлаштирилиши индивидуал психологик портрет, поетик тузилиш ва миллий-маънавий консептларнинг талқини орқали структуравий-семантик мезонлар асосида далилланган;
Алишер Навоий сиймосининг бадиий тузилиши тарихийлик, миллийлик ва шахсий-маънавий олам синтезига асосланган ҳолда ўзига хос образ даражасида “шахс-давр”, “шахс-ижтимоий муҳит” ва “шахс-бадиий хотира” оппозициялари доирасида бадиий тафаккур парадигмаси ҳамда поетик дискурс механизмлари асосида аниқланган;
Навоий портретининг қиёсий-кесма чизиғи шахсий руҳий олам ва давр талабларининг бадиий асарда характерлараро ҳамда характерлар билан муҳит ўртасидаги эстетик коллизияси поетик структура, бадиий тасвир воситалари ва муаллиф позицияси қатламлари орқали далилланган;
қаҳрамон шахсиятининг бадиий талқинини ёритишда поетик структура ва ғоявий-эстетик ёндашувлар ички монолог ва психологик портрет яратиш услубининг драматик композицияга интеграцияси ҳамда тарихий-биографик фактларнинг дискурсив-реконструктив қўлланиши орқали очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ойбекнинг “Навоий” романи ва Л.Г.Батнинг “Ҳаёт боғи” қиссасида Алишер Навоий шахсияти, ҳаёти, серқирра фаолияти ва бой ижодий меросини тадқиқ этиш ҳамда ўрганиш бўйича олинган натижалар асосида қуйидаги хулосаларга келинди:
Ойбекнинг “Навоий” романи ҳамда Л.Г.Батнинг “Ҳаёт боғи” қиссасида Алишер Навоий сиймосининг бадиий моделлаштирилиши индивидуал психологик портрет, поетик тузилиш ва миллий-маънавий консептларнинг талқини орқали структуравий-семантик мезонлар асосида далилланганлигига оид маълумотлардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида 2021-2023-йилларда Давлат илмий-техника дастурлари доирасида бажарилган ПФ-201912258 рақамли “Ўзбек адабиётининг кўп тилли (ўзбек, рус, инглиз тилларида) электрон платформасини яратиш” мавзусидаги амалий грант доирасида кенг фойдаланилди (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2024-йил 7-ноябрдаги 04/1-3191-сон маълумотномаси). Натижада, мазкур тадқиқот материаллари ўзбек адабиёти ва буюк ўзбек шоири Алишер Навоий шахсиятини ўрганишга доир изланишларда қўлланилди.
Алишер Навоий сиймосининг бадиий тузилиши тарихийлик, миллийлик ва шахсий-маънавий олам синтезига асосланган ҳолда ўзига хос образ даражасида “шахс-давр”, “шахс-ижтимоий муҳит” ва “шахс-бадиий хотира” оппозициялари доирасида бадиий тафаккур парадигмаси ҳамда поетик дискурс механизмлари асосида аниқланганлигига оид илмий хулосаларидан Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университетининг давлат илмий-техника дастурлари доирасида 2023-2025-йилларда бажарилган “Қиёсий адабиётшунослик” фани учун “Компаративистика” электрон платформасини яратиш бўйича ИЛ-27-4722022413 рақамли инновацион лойиҳа доирасида фойдаланилди (Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университетининг 2024-йил 18-ноябрдаги 01/727-сон маълумотномаси). Натижада лойиҳа Ойбекнинг “Навоий” романи ва Л.Г.Батнинг “Ҳаёт боғи” қиссаси ҳамда уларда Алишер Навоий шахсиятининг бадиий талқини ҳақидаги маълумотлар билан бойитилди.
Навоий портретининг қиёсий-кесма чизиғи шахсий руҳий олам ва давр талабларининг бадиий асарда характерлараро ҳамда характерлар билан муҳит ўртасидаги эстетик коллизияси поетик структура, бадиий тасвир воситалари ва муаллиф позицияси қатламлари орқали далилланганлигига оид илмий хулосалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида 2021-2023-йилларда бажарилган Давлат илмий-техника дастурлари доирасидаги ИЗ-2021020813-рақамли “Алишер Навоий ижодини хорижда ўрганиш ва тарғиб қилиш асосида кўп тилли мултимедиа тўпламини яратиш” мавзусидаги амалий грант доирасида фойдаланилди (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2025-йил 17-мартдаги 01/4-975-сон маълумотномаси). Натижада, грант доирасида академик И.П. Павловнинг илмий асарларига асосланган материаллардан шоир шахсини очиб беришда ёзувчиларнинг қарашлари тизими ва дунёқараш хусусиятларини ёритишда фойдаланилди.
қаҳрамон шахсиятининг бадиий талқинини ёритишда поетик структура ва ғоявий-эстетик ёндашувлар ички монолог ва психологик портрет яратиш услубининг драматик композицияга интеграцияси ҳамда тарихий-биографик фактларнинг дискурсив-реконструктив қўлланиши орқали аниқланганлигига оид илмий хулосаларидан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси ўзининг амалий фаолиятида академик И.П.Павловнинг илмий асарлари асосида Алишер Навоий шахсиятини ёритишда адибларнинг қарашлари тизими ва дунёқараш хусусиятларини асословчи фактларга таянади (Ўзбекистон Республикаси Ёзувчилар уюшмасининг 2024-йил 22-октябрдаги 01-03/874-сон маълумотномаси). Натижада “Навоий” романи ва “Ҳаёт боғи” қиссаси ҳамда Ойбек ва Л.Г. Бат ижодий маҳоратининг ўзига хослиги ва уларнинг Навоий образини яратишдаги қарашларининг ўзига хос хусусиятларига асосланган тадқиқот материалларидан Ойбек ва Л.Г.Бат ижодини ўрганишни оммалаштиришда фойдаланилди.
Академик И.П.Павловнинг “сигнал тизими” ҳақидаги назарияси асосида Ойбек ва Л.Г.Бат томонидан яратилган бадиий талқинлар орқали Алишер Навоий шахсиятини ёритишда ёзувчиларнинг қарашлар тизими ва дунёқараш хусусиятлари очиб берилганлигига оид илмий хулосасидан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси ўзининг амалий фаолиятида академик И.П.Павловнинг илмий асарлари асосида Алишер Навоий шахсиятини ёритишда адибларнинг қарашлари тизими ва дунёқараш хусусиятларини асословчи фактларга таянади. (Ўзбекистон Республикаси Ёзувчилар уюшмасининг 2024-йил 22-октябрдаги 01-03/874-сон маълумотномаси). Натижада “Навоий” романи ва “Ҳаёт боғи” қиссаси ҳамда Ойбек ва Л.Г.Бат ижодий маҳоратининг ўзига хослиги ва уларнинг Навоий образини яратишдаги қарашларининг ўзига хос хусусиятларига асосланган тадқиқот материалларидан Ойбек ва Л.Г.Бат ижодини ўрганишни оммалаштиришда фойдаланилди.