Arzimatov Bobirmirzo Zokirjon o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) Dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.Umumiy ma’lumotlar. 
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan tarmog‘i nomi): “Turizm sohasida investisiyalarni boshqarishning tashkiliy-iqtisodiy mexanizmlarini takomillashtirish”, 08.00.17 – “Turizm va mehmonxona faoliyati” va 08.00.13 – “Menejment”.
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2024.2.PhD/Iqt2043
Ilmiy rahbari: Mirzaev Abdullajon Topilovich, iqtisodiyot fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Farg‘ona davlat texnika universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti huzuridagi DSc.03/10.12.2019.I.16.01 raqamli Ilmiy kengash.
Rasmiy opponentlar: Xalilov Sirojiddin Sherali o‘g‘li, iqtisodiyot fanlari doktori, professor. Mamayusupova Dilovarxon Begmatovna, iqtisodiyot fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), dotsent.
Yetakchi tashkilot: Buxoro davlat universiteti
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: turizm sohasida investisiyalarni boshqarishning tashkiliy-iqtisodiy mexanizmlarini takomillashtirish boʻyicha ilmiy asoslangan tavsiya hamda takliflar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
    uslubiy yonndashuvga ko‘ra “turizm sohasidagi investisiya faoliyati” tushunchasining iqtisodiy mazmuni turistik infratuzilmani rivojlantirish, servis sifatini oshirish va turistik mahsulotlar raqobatbardoshligini ta’minlash maqsadida moliyaviy, intellektual va texnologik resurslarni jalb etish hamda ularni uzoq muddatli iqtisodiy samaradorlikni shakllantirishga yo‘naltirilgan jarayonni hududiy turistik salohiyatni tijoratlashtirish, multiplikativ ta’sirni kuchaytirish va ijtimoiy-iqtisodiy barqarorlikni ta’minlashning innovasion investisiya modeli sifatida ilmiy jihatdan qayta asoslash orqali takomillashtirilgan;
turizm sohasiga investisiyalarni jalb etish jarayonlarini boshqarish samaradorligini baholashni turizm xizmatlari sifati (0,39), sohaga kiritilayotgan investisiyalar hajmi (0,27), mahalliy investorlarning sohaga kiritayotgan investisiya hajmi (0,18), xorijiy investorlarning kiritayotgan investisiya xajmi (0,11), investisiyalarni kiritish jarayonidagi tashkiliy-iqtisodiy jarayonlarni boshqarish samaradorligi (0,01), sohaga kiritilayotgan investisiyalarning foydaliligi (0,04) ko‘rsatkichlari turlariga ko‘ra koeffisient vaznlarini ajratish orqali takomillashtirilgan;  
turizm infratuzilmasini rivojlantirishda konsessiya shaklidagi davlat-xususiy sheriklik (DXSh) modelidan foydalanish orqali turizm sohasining investisiyaviy jozibadorlikni boshqarish mexanizmi takomillashtirilgan; 
O‘zbekistonda kirishga oid turizm iste’moli, turizm tarmoqlarida asosiy kapitalga kiritilgan investisiyalar, sohada yaratilgan yalpi qo‘shilgan qiymat va turistik maqsadlarda kelgan xorijlik fuqarolar soni kabi ekzogen omillarni kiritish hisobiga turizm industriyasida kiritilgan investisiyalar hajmining 2030-yilga qadar prognoz ko‘rsatkichlari ishlab chiqilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Turizm sohasida investisiyalarni boshqarishning tashkiliy-iqtisodiy mexanizmlarini takomillashtirish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
uslubiy yondashuvga ko‘ra “turizm sohasidagi investisiya faoliyati” tushunchasining iqtisodiy mazmunini turistik infratuzilmani rivojlantirish, servis sifatini oshirish va turistik mahsulotlar raqobatbardoshligini ta’minlash maqsadida moliyaviy, intellektual va texnologik resurslarni jalb etish hamda ularni uzoq muddatli iqtisodiy samaradorlikni shakllantirishga yo‘naltirilgan jarayonni hududiy turistik salohiyatni tijoratlashtirish, multiplikativ ta’sirni kuchaytirish va ijtimoiy-iqtisodiy barqarorlikni ta’minlashning innovasion investisiya modeli sifatida ilmiy jihatdan qayta asoslash orqali takomillashtirish bilan bog‘liq nazariy-uslubiy ishlanmalardan oliy o‘quv yurtlari talabalari uchun tavsiya etilgan “Xalqaro turizm: nazariya va amaliyot” nomli o‘quv qo‘llanmani tayyorlashda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovasiyalar vazirligining 2024 yil 27 dekabrdagi 485-sonli buyrug‘i). Mazkur taklifning amaliyotga joriy etilishi natijasida talabalarda hududiy turistik salohiyatni tijoratlashtirish, multiplikativ ta’sirni kuchaytirish va ijtimoiy-iqtisodiy barqarorlikni ta’minlashning innovasion investisiya modeli sifatida ilmiy jihatdan qayta asoslash orqali takomillashtirilgan “turizm sohasidagi investisiya faoliyati” tushunchasi bo‘yicha nazariy bilimlarni kengaytirish imkoni yaratilgan;
turizm sohasiga investisiyalarni jalb etish jarayonlarini boshqarish samaradorligini baholashni turizm xizmatlari sifati (0,39), sohaga kiritilayotgan investisiyalar hajmi (0,27), mahalliy investorlarning sohaga kiritayotgan investisiya hajmi (0,18), xorijiy investorlarning kiritayotgan investisiya xajmi (0,11), investisiyalarni kiritish jarayonidagi tashkiliy-iqtisodiy jarayonlarni boshqarish samaradorligi (0,01), sohaga kiritilayotgan investisiyalarning foydaliligi (0,04) ko‘rsatkichlari turlariga ko‘ra koeffisient vaznlarini ajratish orqali takomillashtirish taklifi O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi huzuridagi Turizm qo‘mitasi faoliyatiga joriy qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi huzuridagi Turizm qo‘mitasining 2025-yil 16-iyuldagi 03-10-17-6469-sonli ma’lumotnomasi). Ushbu ilmiy yangilikning amaliyotga joriy etilishi natijasida ekspertlar tomonidan turizm sohasiga investisiyalarni jalb etish jarayonlarini boshqarish samaradorligi ko‘rsatkichlarini 6 turga bir birlik vazn hisobida taqsimlash natijasida eng yuqori turizm xizmatlari sifati ko‘rsatkichlari omili 0,39 diapozon hosil qilgan; 
turizm infratuzilmasini rivojlantirishda konsessiya shaklidagi davlat-xususiy sheriklik (DXSh) modelidan foydalanish orqali turizm sohasining investisiyaviy jozibadorlikni boshqarish mexanizmi takomillashtirish taklifi O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi huzuridagi Turizm qo‘mitasi faoliyatiga joriy qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi huzuridagi Turizm qo‘mitasining 2025-yil 
16-iyuldagi 03-10-17-6469-sonli ma’lumotnomasi). Ushbu ilmiy yangilikning amaliyotga joriy etilishi natijasida turizm sohasida konsessiyalar asosida investision jozibadorlikni oshirish asosida iqtisodiy samaradorlik 12-14%ga ortgan;
O‘zbekistonda kirishga oid turizm iste’moli, turizm tarmoqlarida asosiy kapitalga kiritilgan investisiyalar, sohada yaratilgan yalpi qo‘shilgan qiymat va turistik maqsadlarda kelgan xorijlik fuqarolar soni kabi ekzogen omillarni kiritish hisobiga turizm industriyasida kiritilgan investisiyalar hajmining 2030-yilga qadar ishlab chiqilgan prognoz ko‘rsatkichlari O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi huzuridagi Turizm qo‘mitasi faoliyatiga joriy qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vazirligi huzuridagi Turizm qo‘mitasining 2025-yil 16-iyuldagi 03-10-17-6469-sonli ma’lumotnomasi). Ushbu ilmiy yangilikning amaliyotga joriy etilishi natijasida turizm sohasi va uning tarkibiy tuzilmalarini hamda sohaga kiritilayotgan investisiyalarni samarali boshqarish dasturlarini ishlab chiqish va uni amalga oshirish vazifalarini optimal tashkil etish aniqligi ortgan.