Раҳимжонов Зоҳиджон Ботирхон ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Молибден ишлаб чиқариш шламларини Мо, Ре, Cу га қайта ишлашнинг ресурстежамкор технологиясини ишлаб чиқиш», 02.00.19 – Камёб, нодир ва радиоактив элементлар технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2025.2.PhD/Т5608.
Илмий раҳбар Гуро Виталий Павлович, кимё фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Умумий ва ноорганик кимё институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Умумий ва ноорганик кимё институти ҳузуридаги DSc.02/05.05.2023.К/Т.35.02 рақамли Илмий кенгаш асосидаги бир марталик Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Эгамбердиев Элмурод Абдуқодирович, техника фанлари доктори, профессор; Якубов Махмуджон Махамаджанович, техника фанлари доктори, профессор. 
Етакчи ташкилот: “Навоий кон-металлургия комбинати” АЖ.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: молибден ишлаб чиқариш чиқиндиларидан Мо, Ре, Cу ажратиб олиш технологиясини ишлаб чиқиш, МСМ куйиндисини қайта ишлаш самарадорлигини ошириш, тайёр маҳсулот сифатини ошириш, шунингдек, содали танлаб эритиш жараёнида олтин ва кумушнинг қайтмас ёʻқолишлар меʼёрини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
молибденни меламин ёрдамида чўктириш асосида чўкмада бойитиш технологияси ишлаб чиқилган ва молибден таркиби юқори бўлмаган нордон азотли эритмалар таркибидан 99% молибденни кекда жамлангани аниқланган;
АТМ маҳсулотини Ал, Си, Фе, Cу, W, Cа каби ёт унсурлардан тозалаш усули ишлаб чиқилган, натижада Ал ва Си унсирларини тайёр маҳсулотда 10 мартага камайтириш мумкинлиги исботланган;
молибден саноати маҳсулоти куйиндисини қайта ишлаш жараёнида олтин (Ау) ва кумушнинг (Аг) амалиётлараро қайтмас йўқотиш даражалари аниқланган; 
молибден саноати қаттиқ чиқиндилари таркибидаги молибден ва олтинни сода-гипохлорит эритмасида танлаб эритиш усули ишлаб чиқилган, натижада молибденни тайёр маҳсулотга ажратиб олиш 65% дан 98% гача оширилиши исботланган;
мураккаб тузлардан иборат молибден ишлаб чиқариш чиқиндиларини самарали қайта ишлашнинг тажрибавий синовларга асосланган ва технологик жараёнларнинг оптимал параметрларини ҳисобга олган янги технология ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. МСМ куйиндисини содали танлаб эритиш орқали ажратиб олинган маҳсулот (АТМ) сифатини ошириш, таркибидаги олтин ва кумушнинг қайта ишлаш жараёндаги йўқолишларини аниқлаш, молибден саноати чиқиндилари таркибидан Мо, Ре, Cу ни ажратиб олиш технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
АТМ таркибидаги зарарли ёт унсурлар (Фе, Cу, W, Cа) дан тозалашнинг ион алмашинув технологияси “Олмалиқ КМК” АЖда амалиётга жорий этилган (“Олмалиқ КМК” АЖнинг 2024 йил 23 октябрдаги 10-24/01-01433-сон маʼлумотномаси). Натижада, АТМ таркибидаги зарарли ёт унсурлар (Фе, Cу, Си) миқдорини 10-мартага камайтиришга эришилиб, ЎзДст 3209:2017 талабларига мослаш имконини берган;
МСМ куйиндисини содали танлаб эритиш жараёнида олтин ва кумушнинг қайтмас йўқолишлар меъёри “Олмалиқ КМК” АЖда амалиётга жорий этилган (“Олмалиқ КМК” АЖнинг 2024 йил 23 октябрдаги 10-24/01-01433-сон маʼлумотномаси). Натижада, МСМ куйиндисини қайта ишлаш жараёнида қимматбаҳо металларни ҳисобга олиш ва назорат қилиш тартибини қатъийлаштириш имкони яратилган;
Молибден саноати чиқиндилари (қаттиқ ва суюқ)ни қайта ишлашга жалб этиш ва таркибидаги Мо, Ре, Cу ни ажратиб олиш технологияси “Олмалиқ КМК” АЖда амалиётга жорий қилинган (“Олмалиқ КМК” АЖнинг 2024 йил 23 октябрдаги 10-24/01-01433-сон маʼлумотномаси). Натижада, молибденни ажратиб олиш самарадорлиги мавжуд технологиядаги 65 % ўрнига 98 %га ўсиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish