Собиржонова Мухлиса Собиржоновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: «Ўзбек ва инглиз тилларида ёлғизлик ва ҳижрон концептининг лингвокултурологик хусусиятлари», 10.00.06 – «Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик» (филология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.3.PhD/Fil2780.
Илмий раҳбарининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Насруллаева Гулшан Самадовна, филология фанлари доктори (DSc), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Денов тадбиркорлик ва педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети, PhD.03/30.04.2022.Fil.20.07.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Кдирбаева Гулзира Курбанбевна, филология фанлари доктори (DSc), доцент; Нармуратов Зайниддин Раджабович, филология фанлари доктори (DSc), доцент.
Етакчи ташкилот номи: Навоий давлат университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ўзбек ва инглиз тилларида “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептларининг лингвокултурологик хусусиятларини аниқлаш, уларнинг миллий-маданий контекстда қандай ифодаланишини қиёсий таҳлил асосида очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
ўзбек тилида “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептлари илк бор лингвокултурологик ёндашув асосида таҳлил қилиниб, ушбу концептлар таркибидаги айрилиқ, ёлғизлик ва узлатга чекиниш семантик майдонлари концептосфера модели доирасида аниқланган;
инглиз ва ўзбек тилларида “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептларига оид ядро ва периферик зоналарга ажратилган концепт майдонлари қиёсий-лингвомаданий таҳлил асосида шакллантирилган ва уларнинг умумий ва миллий-дифференциал хусусиятлари очиб берилган;
чоғиштирилаётган тилларда “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептларини ифодаловчи лексик бирликларнинг семантик турлари, синонимик муносабатлари ва коннотатив хусусиятлари статистик ва жадвал асосида таҳлил қилиниб, уларнинг лингвокултурологик аҳамияти асослаб берилган;
инглиз ва ўзбек тилларидаги “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептлари паремиялар ва бадиий матнлар материаллари асосида таҳлил этилиб, уларнинг дискурсдаги эмоционал-эстетик қиймати ва маданиятлараро тафаккурдаги роли аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбек ва инглиз тилида ёлғизлик ва ҳижрон концептларининг лингвокултурологик хусусиятларини тадқиқ этиш натижасида:
ўзбек тилида “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептлари илк бор лингвокултурологик ёндашув асосида таҳлил қилиниб, ушбу концептлар таркибидаги айрилиқ, ёлғизлик ва узлатга чекиниш семантик майдонлари концептосфера моделига ҳамда қиёсланаётган тилларидаги “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептлари паремиялар ва бадиий матнлар материаллари асосида таҳлил этилиб, уларнинг дискурсдаги эмоционал-эстетик қиймати ва маданиятлараро тафаккурдаги ролига доир хулосаларидан 2020-2023-йилларда бажарилган И-ОТ-2019-42-рақамли “Ўзбек ва инглиз тилларининг электрон поетик луғатини яратиш” мавзусидаги амалий лойиҳанининг сўз ясалиши, номлаш қисмини бажаришда фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2025-йил 17-феврал 04/1-579-сон маълумотномаси). Натижада ушбу қиёсий таҳлиллар паремиялар ва бадиий матнлар материаллари асосида ўзбек тилининг электрон поетик луғатини бойитишга хизмат қилган;
инглиз ва ўзбек тилларида “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептларига оид ядро ва периферик зоналарга ажратилган концепт майдонлари қиёсий-лингвомаданий таҳлил асосида шакллантириб ва уларнинг умумий ва миллий-дифференциал хусусиятларига доир хулосаларидан 2019-2022-йилларда бажарилган А ОТ-2019-10 “Ўзбек тилида нейминг: меъёрий ҳуқуқий асосларини яратиш” мавзусидаги амалий лойиҳанининг сўз ясалиши, номлаш қисмини бажаришда фойдаланилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 2025-йил 17-феврал 04/1-578-сон маълумотномаси). Натижада амалий лойиҳанинг сўз ясалиши, номлаш қисмини такомиллаштирилган, айниқса поетик лексика ва эмоционал сўз бирликлари нуқтайи назаридан янги ёндашувлар таклиф этилган;
чоғиштирилаётган тилларда “ёлғизлик” ва “ҳижрон” концептларини ифодаловчи лексик бирликларнинг семантик турлари, синонимик муносабатлари ва коннотатив хусусиятлари статистик ва жадвал асосида таҳлил қилиниб, уларнинг лингвокултурологик аҳамиятига доир хулосаларидан 2021 2023-йилларда бажарилган “Ўзбек тилининг миллий корпусини лойиҳалаш ва дастурий мажмуа ишлаб чиқиш” мавзусидаги амалий лойиҳасини амалга оширишда фойдаланилган (Муҳаммад ал Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети Самарқанд филиалининг 2025-йил 18-январдаги 28/01-01-сон маълумотномаси). Натижада ўзбек тилида концептлар орасидаги ички боғланишлар янада аниқ шакллантирилиб, таржима ва лингвистик тадқиқотларда қўлланилган.