Камбаров Элмурод Аҳмадали ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Пахта сепараторининг конструксиясини такомиллаштириш ва параметрларини асослаш” 05.02.03–Технологик машиналар. Роботлар, мехатроника ва робототехника тизимлари ихтисослиги бўйича (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2025.1.PhD/Т5347
Илмий раҳбар: Обидов Авазбек Азаматович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Наманган давлат техника университети ҳузуридаги илмий даражалар берувчи PhD.03/30.09.2023.Т.66.01 рақамли илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Алиев Ботир Тоҳиржонович, т.ф.ф.д., доцент, Юлдашев Козимжон Комилжонович, т.ф.д., доцент
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: пневмотранспорт тизимидаги сепаратор қурилмасининг ишчи камерасига вакуум клапан орқали ҳаво сизиб киришини бартараф этиш ва пахтани майда ифлосликлардан тозалаш имконини берувчи вакуум-клапан конструксиясини ишлаб чиқиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
сепаратор ишчи камерасидаги хаводан ажраган пахтани ишчи кемерадан кейинги технологик жараёнга чиқариб юборувчи қия бурчак остида жойлашган янги конвеер-лентали вакуум-клапан конструксияси ишлаб чиқилган;
конвеер лентали вакуум-клапанда пахтанинг табиий хусусиятларига салбий таъсир қилмаган холда пахта таркибидаги майда ифлосликлардан тозаловчи то'рли юза конструкцитяси ишлаб чиқилган;
пневмотранспортда пахтани ташиш масофасини узайтириш мақсадида сепаратор ишчи камерасига хаво киришини бартараф этувчи эластик эгилувчан вакуум-клапан парраклари ишлаб чиқилган;
сепаратор қурилмасининг такомиллаштирилган конвеер лентали вакуум-клапан қиялик бурчаги, конвеер лентани айланишлар сони, конвеер парраклари орасидаги масофа ва тўрли сирт билан таъсирлашуви асосида тола ва чигит механик шикастланишини аниқлашнинг математик модели ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Пахтани ҳаво ёрдамида ташиш жараёнидаги сепаратор қурилмасини вакуум-клапан конструксиясини такомиллаштириш бўйича ишлаб чиқилган натижалар асосида:
Пахта сепараторининг ишчи камерада ҳаво оқимидан ажралаётган пахта хомашёсини ташқи муҳитга вакуум-клапани орқали майда ифлосликлардан тозлаган ҳолда чиқариб юбориш билан бир қаторда ишчи камерага ҳавони сизиб киришини бартараф этиш имконини берувчи сепаратор вакуум-клапани конструксияси «Ўзпахтасаноат» АЖ тасарруфидаги Наманган вилоятининг Косонсой пахта тозалаш АЖ да ишлаб чиқаришга жорий этилган («Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2024 йил 25 июлдаги №03/25-1783-сон маълумотномаси). Натижада пахтани ҳаводан ажратиш жараёнида пахта нуқсонлари ва ифлослиги 0,3%, янги сепараторни ишлаб чиқаришга ўрнатиб тажрибалар олиш натижасида 15-16 % гача ифлосликлардан тозалаш самарадорлигига эришилган.