Юсупов Қудратилло Мадаминжон ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Н-бутанол билан модификация қилинган меламин формалдегид смоласини олиш», 02.00.11 – Коллоид ва мембрана кимёси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.3.PhD/Т4827.
Илмий раҳбар: Эркабаев Фурқат Илясович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Умумий ва ноорганик кимё институти. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган давлат техника университети, DSc.03/29.08.2023.K/T.66.02.
Расмий оппонентлар: Аноров Рустамжон Абдурахмонович, техника фанлари доктори, профессор; Исмаилов Равшан Исроилович, кимё фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент кимё-технология институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: лак-бўёқ маҳсулотлари ишлаб чиқаришда қўлланиладиган н-бутанол билан модификация қилинган меламин-формальдегид смоласини  олиш технологиясини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
меламин-формалдегид қатронларини 80-140 минут оралиғида 10-60 минут давомида қотишида плёнка ҳосил қилувчи тизимнинг шаклланиши уларнинг тузилиши ва таркибини аминокислоталар ва фтал ангидриди билан (1:8) модификациялаш билан боғлиқлиги аниқланиб, бу юқори қовушқоқ ва эластик хусусиятларга эга иссиқликка чидамли қатронлар ишлаб чиқаришни таъминлаши аниқланган; 
синтез қилинган меламин-формалдегид қатронларини н-бутанолнинг резол туридаги олигомерлари билан 1:8:6 нисбатда модификацияси барқарор плёнка ҳосил қилувчи структуранинг шаклланишини таминлаб, бу эса формалдегиднинг метилол-гуруҳлари ва н-бутанолнинг гидроксил гуруҳларининг селектив ўзаро таъсирига боғлиқлиги исботланган;    
меламин-формалдегид қатронларини н-бутанол билан билан 2-6 мол оралиғида модификация қилиш даражаси 25-100°С да уларнинг қовушқоқлигининг статистик пасайишига олиб келиши, бу занжирлараро ўзаро таъсирларни камайтирадиган ва лак- бўёқ эритмаларининг оқувчанлигини яхшилайдиган бутилоксигроупларнинг таъсири билан боғлиқлиги асосланган;
меламин-формалдегид қатронларини н-бутанол билан модификация қилиш даражасининг 1:8:2 дан 1:8:6 гача ошиши билан томчининг шиша юзасидаги намлаш бурчаги 3,5° ва металлда 15° га камайиб, бу қатронларнинг қутблилигининг ортиши ва уларнинг турли юзаларга адгезияси яхшилашини исботлайди; 
н-бутанол билан модификацияланган меламин-формалдегид қатронини қўллаган ҳолда барқарор бир компонентли бўёқ қопламаларини таъминлайдиган, адгезияни 1 баллдан юқори қийматларга оширадиган ва қуритиш вақтини 24 дақиқагача қисқартирадиган (30 дақиқага қарши) бўёқ ва лак материалларини ишлаб чиқариш технологияси яратилган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Меламин формальдегид смоласини синтез қилиш ва модификациялаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
н-бутанол билан модификация қилинган меламин-формальдегид смоласини олиш технологияси “Uz-Dongju Paint Company” қўшма корхонасининг “2026-2030 йилларда амалиётга жорий етиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати”га киритилган (“Uz-Dongju Paint Company” қўшма корхонасининг 2024 йил 24 июндаги 06/05-137-сонли маълумотномаси). Натижада, импорт қилинадиган лак-бўёқ маҳсулотларини тўлиқ маҳаллий ишлаб чиқарилган маҳсулот билан алмаштириш иқтисодий самарадорликка эришиш имконини беради; 
модификацияланган меламин-формальдегид смоласини юқори сифатли бўёқлар олишда қўллаш технологияси “Uz-Dongju Paint Company” қўшма корхонасининг “2026-2030 йилларда амалиётга жорий етиш бўйича истиқболли ишланмалар рўйхати”га киритилган (“Uz-Dongju Paint Company” қўшма корхонасининг 2024 йил 24 июндаги 06/05-137-сонли маълумотномаси). Натижада, чет элдан валюта эвазига келтириладиган маҳсулотнинг ўрнини босувчи модификацияланган меламин-формальдегид смоласини олиш имконини беради.

Yangiliklarga obuna bo‘lish