Султонова Муножат Юнусовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Инглиз тилини ўқитишда филология йўналиши талабаларда корпус лингвистик компетентлигини ривожлантириш технологияси” 13.00.02 – Таълим ва тарбия методикаси ва назарияси (инглиз тили) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.2.PhD/Ped3570.
Илмий раҳбар: Кадирова Мунира Расуловна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/27.09.2024.Fil/Ped.05.09 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Аҳмедова Лайло Толибжоновна, Ўзбекистон давлат Жаҳон тиллари университети, педагогика фанлари доктори, профессор; Хасанова Гулсанам Хусановна-Ўзбекистон журналистика ва оммавий коммуникациялар университети, педагогика фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат чет тиллари институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз тилини ўқитишда корпус лингвистик компетентликни ривожлантириш технологиясининг самарадорлигини ўрганиш ва уни филология йўналиши талабаларига татбиқ этишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
олий таълим муассасаларида филология йўналиши талабаларининг тилшунослик компетентликларини оширишда корпус лингвистикаси орқали инглиз тилидаги касбий мулоқотни ўқитиш мазмунининг лингводидактик ҳамда психолингвистик имкониятларининг таркибий қисмлари аниқлаштирилган;
олий таълим муассасаларида филология йўналиши талабаларининг тилшунослик компетентликларини корпус лингвистикаси минтақавий хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда тизимли интеграциялашган ёндашув асосида инглиз тилидаги касбий мулоқотни ўқитишни ташкил этишнинг функсионал аспектлари асосланган;
корпус лингвистикаси орқали тил билиш даражаларининг факторли таҳлили ҳамда касбий лаёқатлари, амалий касбий билимларини аниқлаштиришда замонавий билимлар интенсивлигини ҳисобга олиш, комбинациялаш ҳамда интерфаол таълим методларини мутахассислик ҳамда инглиз тили фанлари билан бойитиб бориш технологияларини ҳисобга олиш орқали такомиллаштирилган;
филология йўналиши талабаларининг тилшунослик компетентликларини корпус лингвистикаси орқали тил билиш даражаларининг кўрсаткичларидан фойдаланиш консепсиясига асосланган амалий факторли таҳлили орқали инглиз тилини ўқитишни интеграцион жараёнларини ривожлантиришнинг методик таъминотини такомиллаштириш бўйича белгиланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот натижалари олий таълим муассасаларида инглиз тилини ўқитиш жараёнида амалиётга жорий қилинади. Ўқув дастурлари ва методик қўлланмаларда янгилик сифатида эътиборга олинади:
олий таълим муассасаларида филология йўналиши талабаларининг тилшунослик компетентликларини корпус лингвистикаси орқали инглиз тилидаги касбий мулоқотни ўқитиш мазмунининг лингводидактик ҳамда психолингвистик имкониятларининг таркибий қисмларига доир таклифлари “Маннуал фор ЭФЛ леарнерс” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2023-йил 30-декабрдаги 537-сонли нашр рухсатномаси). Натижада инглиз тили ўрганишда филология йўналиши талабаларнинг корпус лигвистик компетентлигини ривожлантириш орқали уларни ингиз тилидаги муҳим тил кўникмалари, жумаладан, “спеакинг” “wритинг” ва сўзларни контексда тўғри қўллашни шакллантириш имкони янада оширилди;
олий таълим муассасаларида филология йўналиши талабаларининг тилшунослик компетентликларини корпус лингвистикаси минтақавий хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда тизимли интеграсиялашган ёндашув асосида инглиз тилидаги касбий мулоқотни ўқитишни ташкил этишнинг функсионал аспектларини ривожлантиришга доир таклифлари “Маннуал фор ЭФЛ леарнерс” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2023-йил 30-декабрдаги 537-сонли нашр рухсатномаси). Натижада филология йўналиши талабаларининг инглиз тилини ўрганишларида корпус лингвистикасини ривожлантириш имкониятлари кенгайтирилган.
филология йўналиши талабаларининг тилшунослик компетентликларини корпус лингвистикаси орқали тил билиш даражаларининг факторли таҳлили ҳамда касбий лаёқатлари, амалий касбий билимларини аниқлаштириш замонавий билимларнинг интенсивлигини ҳисобга олиш, комбинациялаш ҳамда интерфаол таълим методларини мутахассислик ҳамда инглиз тили фанлари билан бойитиб бориш технологияларига доир таклифлардан “Ёшлар вақти”, “Очиқ мулоқот”, “Биз билган ва билмаган олам” кўрсатувларини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Миллий телерадиокомпанияси Фарғона вилояти телерадиокомпаниясининг 2025-йил 4-мартдаги 44-сонли маълумотномаси). Натижада филология йўналиши талабаларининг тилшунослик компетентликларини корпус лингвистикаси орқали тил билиш даражаларини факторли таҳлил қила олиш имкониятлари кенгайтирилган.