Маҳмудов Мирмухсин Учқунбек ўғлининг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ғарбий Фарғона қандалалари (Ҳетероптера: Пентатомоидеа) фаунаси ва экологияси», 03.00.06 – Зоология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.4.PhD/В1317.
Илмий раҳбар: Зокиров Исломжон Илҳомжонович, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Фарғона давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.06.2021.B.05.06.
Расмий оппонентлар: Абдуллаев Икром Искандарович, биология фанлари доктори, профессор; Юнусов Мирзакарим Мирзаҳалилович, биология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: Ғарбий Фарғона ҳудуди Пентатомоидеа катта оиласи қандалаларининг тур таркибини аниқлаш, уларни экологик-фаунистик жиҳатдан асослаш, доминант турлар биоекологияси ва полиморфизм жараёнларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ғарбий Фарғона ҳудудида Пентатомоидеа катта оиласига мансуб 3 та оила (Пентатомидае, Сcутеллеридае, Cйднидае), 10 триба, 15 авлод ва 24 тур қайд этилиб, улардан 1 тур (Легнотус пиcипес) Ўзбекистон ҳудуди ҳамда 9 тур Ғарбий Фарғона учун илк бор аниқланган;
қандалалар фаунасининг шаклланиш хусусиятлари очиб берилган ҳамда аниқлаган қандалалардан Пентатомидае оиласи энг кўп (87,5%), Сcутеллеридае эса 8,3% ва Cйднидае 4,2% улушга эга бўлиб, Cарпоcорис (5 тур) ва Эурйдема (4 тур) авлодларининг юқори полиморф гуруҳларга мансублиги турларнинг мослашувчанлиги ва экологик аҳамиятини ифодалаган ва Грапҳосома тритипик, қолган 12 авлод эса монотипик эканлиги аниқланган;
Ғарбий Фарғона Пентатомоидеа вакиллари озиқланиш хусусиятига кўра 13 тури полифаг, 10 тур олигофаг ва 1 тур (Зиcрона cаерулеа) энтомофаг эканлиги, шунингдек экотизимдаги турли экологик токчаларга асосан энг кўп ихтисослашган фитофаглар (16 тур), хортобионтлар (5 тур), дендротамнобионтлар (2 тур) ва энтомофаг (1 тур) гуруҳлари аниқланган;
қандалаларнинг 12 тури доминант гуруҳни ташкил этиб, агроекотизимда кенг тарқалган Ҳалёморпҳа ҳалйс, Эурйдема орната, Эурйгастер интегриcепс каби турлар иқтисодий зарар етказувчи асосий зараркунанда эканлиги, субдоминант ва кам учрайдиган турлар сони нисбатан кам бўлса-да, улар маҳаллий турлар хилма-хиллигини сақлаш ва экологик мувозанатни таъминлашда аҳамият касб этиши исботланган;
қандалаларнинг ландшафтлар (адир, чўл, тўқай, агроценоз) бўйича тарқалиши таҳлил этилиб, агроценоз тур сони (20 тур) жиҳатдан устун бўлиши, шунингдек адир ландшафтларида 17 тур, тўқай муҳитида нам шароитга мослашган 15 тур ва чўлларда 12 тур аниқланган ҳамда гидротермик хусусиятлар турлар сонига ва уларнинг трофик шаклланишига таъсир кўрсатиши асосланган;
муҳим турларнинг биологияси очиб берилган ва Аподипҳус, Эурйдема ва Ҳалёморпҳа каби авлодлар популяцияси мавсумий динамикаси таҳлил этилиб, уларнинг кенг диапазондаги ўсимликларда ривожланиши туфайли агроекотизимлар учун жиддий хавф туғдириши исботланган; 
илк марта Эурйдема ва Аподипҳус авлодларида морфометрик белгилар (ранг ва нақш) бўйича полиморфизм ҳодисаси ҳамда А.интегриcепс популяциясида жинсий диморфизм мавжудлиги (д ≤ 1,88) статистик таҳлиллар орқали аниқланган ва ПCА дастури натижаларига кўра, ҳажм-репродуктив модели ишлаб чиқилган;
Ғарбий Фарғона ҳудудида фитофаг қандалаларнинг популяциясини бошқариш, зараркунанда ҳашаротларга қарши энтомофаг Зиcрона cаерулеа турини қўллаш ва амалиётга жорий этиш бўйича тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ғарбий Фарғона қандалалари (Ҳетероптера: Пентатомоидеа) фаунаси ва экологияси бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Ғарбий Фарғона ҳудудидаги Пентатомоидеа турларининг тарқалишига оид маълумотлар Глобал биологик хилма-хиллик маълумотлар базаси (ГБИФ)нинг очиқ маълумотлар тўплами платформасига жойлаштирилган (Глобал Биодиверситй Информатион Фаcилитй (ГБИФ.уз)нинг 2025 йил 13 майдаги 038-сон маълумотномаси, www.гбиф.орг). Натижада, ушбу очиқ тўплам Пентатомоидеа турларини дунё миқёсида географик ва филогенетик таҳлил қилиш, яъни тарқалиш хариталарини тузиш ҳамда қариндошлик муносабатларини солиштириш имконини берган;
Ғарбий Фарғона ҳудуди қандалаларига оид жами 10 та авлодга мансуб 13 турдан иборат 30 нусха ҳашарот намуналари Ўзбекистон Фанлар академияси Зоология институтининг “Зоология коллекцияси” ноёб обейктига киритилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг 2025-йил 28-мартдаги 4/1255-796-сон маълумотномаси). Натижада мавжуд қандалалар коллекцияси фондини янги намуналар билан бойитган ва улар популяциялари тарқалишининг замонавий ҳолатини баҳолаш ҳамда кадастр маълумотларини тайёрлаш имконини берган.