Тешаева Рухсора Баҳодир қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Шаҳар ҳудудларини сейсмик микрораёнлаштириш учун сейсмогрунт шароитлар моделларини ишлаб чиқиш», 04.00.04 – Гидрогеология ва муҳандислик геологияси (геология-минералогия фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.1.PHD/GM214.
Илмий раҳбар: Исмаилов Вахитхан Алиханович, геология-минералогия фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Сейсмология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: «Гидрогеология ва инженерлик геологияси институти» ДМ, DSc.24/30.12.2019.GM.96.01.
Расмий оппонентлар: Каюмов Абдубаки Джалилович, техника фанлари доктори, профессор; Мингбоев Қодиржон Рўзимович, геология-минералогия фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: турли муҳандислик-геологик шароитларда, сейсмогрунт моделларини ишлаб чиқиш асосида, грунт қатламларидаги сейсмик тебранишлар параметрларининг ўзгариши хусусиятларини аниқлаш ва уларни шаҳар ҳудудларини сейсмик микрораёнлаштиришда (СМР) амалий қўллашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
грунтларнинг турлари, қатламларнинг сони ва қалинлиги, қатламларнинг физик ва сейсмик хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда, шаҳар ҳудудларида сейсмик жадалликнинг намоён бўлиш хусусиятлари аниқланган;
сеймогрунт моделларини ифодаловчи, ҳамда сейсмик жадаллик орттирмасига таъсир қилувчи сейсмик тебраниш кўрсаткичлари аниқланган;
сейсмогрунт моделлари асосида сейсмик тебранишларнинг амплитуда - частота кўрсаткичлари билан сейсмик қаттиқлик ўртасидаги функсионал боғлиқлик аниқланди, ҳамда резонанс хусусиятларига боғлиқ ҳолда сейсмик жадаллик орттирмасининг миқдорий ўзгариши аниқланган;
Тошкент, Нурафшон ва Чирчиқ шаҳарлари учун ишлаб чиқилган сейсмогрунт моделларидан фойдаланиб, турли грунт шароитларида юзага келадиган грунтларнинг динамиклик коеффициентини ҳудудий ўзгариши ҳамда улар асосида сейсмик жадаллик орттирмасини баҳолаш услубияти такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Қурилиш майдонлари ва шаҳарларнинг сейсмиклигини баҳолашда олинган илмий натижалар асосида:
аниқланган грунт турлари, қатламларнинг сони ва қалинлиги, қатламларнинг физик ва сейсмик хусусиятлари, шунингдек, грунт қатламлари тебранишларининг амплитуда-частота хусусиятлари каби муҳандислик-геологик шароит кўрсаткичларини ҳисобга олган ҳолда, шаҳарлар ҳудудида сейсмик жадалликнинг намоён бўлиш хусусиятлари Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2025 йил 15 январдаги 20-06/498-сонли маълумотномаси). Натижада, шаҳар ҳудудининг сейсмик жадаллиги ўзгариш ҳусусиятларини самарали баҳолаш учун фойдаланиш имконини берган;
сейсмогрунт моделларини тавсифловчи, сейсмик жадалликга таъсир қилувчи, сейсмик тебраниш кўрсаткичларини (Вс30, ∆И, ПГА, б, ρ30) танлашга асосланган параметрлар Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2025 йил 15 январдаги 20-06/498-сонли маълумотномаси). Натижада, сейсмогрунт моделларининг таркибий параметрларини танлаш имконини берган;
сейсмогрунт шароит моделлари учун грунт қатламларининг сейсмик реакцияда резонанс частотали хусусиятларини сейсмик жадалликка таъсирини баҳолаш моделлари Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2025 йил 15 январдаги 20-06/498-сонли маълумотномаси). Натижада, грунтларнинг резонанс частота хусусиятларини ўзида сақловчи динамиклик коеффициентини сейсмик қаттиқлик параметри орқали аниқлаш имконини берган;
Ўзбекистон шаҳарлари ҳудуди учун тузилган сейсмогрунт моделларининг умумий каталоги Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2025 йил 15 январдаги 20-06/498-сонли маълумотномаси). Натижада, 18 та шаҳар ҳудудининг сейсмогрунт шароитлари моделларини ишлаб чиқишдан олинган натижалари қурилиш обектлари ҳудудининг сейсмиклигини тавсифлашда аниқлилик даражасини ошириш имконини берган;
ишлаб чиқилган сейсмогрунт моделлари асосида қурилиш майдонларида сейсмик жадаллик орттирмасини баҳолашнинг такомиллаштирилган методикаси Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг амалиётига жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қурилиш ва уй-жой коммунал хўжалиги вазирлигининг 2025 йил 15 январдаги 20-06/498-сонли маълумотномаси). Натижада, Тошкент шаҳри ҳудудининг сейсмик микрораёнлаштириш харитасининг муқобилини ишлаб чиқиш имкони яратилган.