Холмуротова Диёрахон Ибрагимовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): “Маркетинг стратегияларидан фойдаланиш асосида инвестицион жозибадорликни ошириш
(Сирдарё вилояти мисолида)”, 08.00.11 – “Маркетинг”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.1.PhD/Iqt3868.
Илмий раҳбар: Зуфарова Нозима Гуламиддиновна, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ренессанс таълим университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети ҳузуридаги DSc.03/30.12.2020.I.16.02 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Касимова Фатима Тулкуновна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Мамуров Самад Эгамназарович, иқтисодиёт фанлари бўйча фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: маркетинг стратегияларидан фойдаланиш асосида Сирдарё вилоятининг инвестицион жозибадорлигини ошириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
услубий ёндашувга кўра, “инвестицион жозибадорликни ошириш бўйича маркетинг стратегияси” тушунчасининг иқтисодий мазмуни мамлакат, унинг муайян ҳудуди ёки корхонага инвестицияларни жалб қилиш мақсадида бозорда ўз позицияларини мустаҳкамлаш ҳамда уларнинг қийматини оширишга қаратилган режа ва тадбирлар мажмуасини амалга оширишда минтақанинг рақобатбардош устунликларини аниқлаш, уни потенсиал инвесторларга самарали тарғиб қилиш усулларини жорий этиш нуқтайи назаридан такомиллаштирилган;
ҳудуднинг инфратузилмавий инвестицион жозибадорлиги даражасини аниқлашда инвестицион муҳитнинг иқтисодий (ИМиқт), ижтимоий (ИМижт), инфратузилмавий (ИМинф) ва бошқа кўрсаткичлари (ИМбош) ҳисобга олиниб, баҳолашнинг комплекс методологияси мазкур омиллар таъсирига кўра, улар ўртасидаги ўзаро нисбат (ИМиқт=0,31; ИМижт=0,27; ИМинф=0,23; ИМбош=0,19)нинг мақбул таркибини белгилаш орқали такомиллаштирилган;
Сирдарё вилоятида инвестиция имкониятларини кенгайтириш бўйича ишлаб чиқилган маркетинг стратегиясига кўра, афзал кўриш балли (АКБ), самарадорлик рейтинги (СР), ҳудудлар стратегиясини қабул қилиш (ҲСҚ) жиҳатдан “рақамли маркетинг” (85; 4,5; 90), “брендлаш” (78; 4,2; 80), “манфаатдор томонларнинг иштироки” (75; 4,0; 70), “анъанавий оммавий ахборот воситалари” (60; 3,5; 50) қийматларига мувофиқ келувчи инвесторларнинг афзалликлари асосланган;
Сирдарё вилоятининг инвестицион жозибадорлигини оширишнинг асосий омиллари ўртасидаги ўзаро боғлиқликни ифодаловчи эконометрик модел асосида жалб этилаётган инвестиция ҳажмининг 2027-йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Маркетинг стратегияларидан фойдаланиш асосида инвестицион жозибадорликни ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
услубий ёндашувга кўра, “инвестицион жозибадорликни оширишда маркетинг стратегияси” тушунчасининг иқтисодий мазмунини мамлакат, унинг муайян ҳудуди ёки корхонага инвестицияларни жалб этиш мақсадида бозорда ўз позицияларини мустаҳкамлаш ва уларнинг қийматини оширишга қаратилган режа ва тадбирлар мажмуасини амалга оширишда минтақанинг рақобатбардош устунликларини аниқлаш ҳамда уни потенсиал инвесторларга самарали тарғиб қилиш усулларини жорий этиш нуқтайи назаридан такомиллаштиришга оид назарий-услубий материаллардан олий ўқув юрти талабалари учун тавсия этилган “Бранд манагемент” номли дарсликни тайёрлашда фойдаланилган (Тошкент давлат иқтисодиёт университетининг 2024-йил 25-апрелдаги 111-13-сон буйруғи). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида талабаларнинг минтақа рақобатбардошлик устунликларини аниқлаш ва уни потенсиал инвесторларга самарали тарғиб қилиш усулларини жорий этиш нуқтайи назаридан такомиллаштирилган “Маркетинг стратегияси асосида инвестицион жозибадорликни ошириш” тушунчаси бўйича назарий билимларини кенгайтириш имкони яратилган;
ҳудуднинг инфратузилмавий инвестицион жозибадорлиги даражасини аниқлашда инвестицион муҳитнинг иқтисодий (ИМиқт), ижтимоий (ИМижт), инфратузилма (ИМинф) ва бошқа кўрсаткичлари (ИМбош) ҳисобга олиниб, баҳолашнинг комплекс методологияси мазкур омиллар таъсирига кўра, улар ўртасидаги ўзаро нисбат (ИМиқт=0,31; ИМижт=0,27; ИМинф=0,23; ИМбош=0,19)нинг мақбул таркибини белгилаш таклифи Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, саноат ва савдо вазирлиги томонидан амалиётда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, саноат ва савдо вазирлигининг 24-декабрдаги 03-82-01560-сонли маълумотномаси). Ушбу илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида Сирдарё вилоятининг инвестицион салоҳиятини баҳолаш услубиёти асосида ҳудуднинг инвестицион жозибадорлиги даражасини аниқлаш имкони яратилган;
Сирдарё вилоятида инвестиция имкониятларини кенгайтириш бўйича маркетинг стратегиясига кўра, афзал кўриш балли (АКБ), самарадорлик рейтинги (СР), ҳудудлар стратегиясини қабул қилиш (ҲСҚ) жиҳатдан “рақамли маркетинг” (85; 4,5; 90), “брендлаш” (78; 4,2; 80), “манфаатдор томонларнинг иштироки” (75; 4,0; 70), “анъанавий оммавий ахборот воситалари” (60; 3,5; 50) қийматларига мувофиқ келувчи инвесторларнинг афзалликларидан фойдаланиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, саноат ва савдо вазирлиги томонидан амалиётда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, саноат ва савдо вазирлигининг 2024-йил 24-декабрдаги 03-82-01560-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида Сирдарё вилоятида инвестиция имкониятларини кенгайтириш бўйича маркетинг стратегиясига кўра афзал кўриш балли, самарадорлик рейтинги, ҳудудлар стратегиясини қабул қилиш жиҳатдан инвесторларнинг афзалликларига кўра ҳудуд инвестицион жозибадорлигини ошириш имкони яратилган;
Сирдарё вилоятининг инвестицион жозибадорлигини оширишнинг асосий омиллари ўртасидаги ўзаро боғлиқликни ифодаловчи эконометрик модел асосида жалб этилаётган инвестиция ҳажмининг 2027-йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичлари Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, саноат ва савдо вазирлиги томонидан амалиётда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Инвестициялар, саноат ва савдо вазирлигининг 2024-йил 24-декабрдаги 03-82-01560-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида Сирдарё вилоятининг инвестицион жозибадорлигини оширишнинг истиқбол кўрсаткичларини аниқлаш ҳамда уларнинг ҳудуд ижтимоий-иқтисодий ривожланишининг асосий параметрлари билан мувофиқлигини таъминлаш имкони яратилган.