Зухурова Наргиза Абдусаттаровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон матни
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, “Саноат корхоналарини самарали ривожлантириш механизмларини такомиллаштириш”, ихтисослик шифри 08.00.03 – “Саноат иқтисодиёти” (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Iqt3413
Илмий раҳбар: иқтисодиёт фанлари доктори, доцент Саиткамолов Муҳаммадхўжа Собирхўжа ўғли.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат техника университети, DSc.03/30.12.2019.I.03.05.
Расмий оппонентлар: т.ф.д., профессор Искендеров Ахмед Максетбаевич,
и.ф.д., профессор Салимов Бахтиёр Таджиевич.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади саноат корхоналарини самарали ривожлантиришнинг иқтисодий механизмларини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
нефт-газ соҳасида иқтисодий самарадорликка эришиш ва ресурсларни оптимал бошқариш мақсадида муаллиф ёндашувига кўра корпоратив қийматни комплекс баҳолаш модели корхоналарнинг барқарор қиймат яратиши ва иқтисодий самарадорлигини оширишда қийматни молиялаштиришсиз (унлеверед валуе) ва леверидж таʼсирида (леверед валуе) ишлаб чиқиш таклифи берилган;
жаҳон бозорида самарали рақобатлаша оладиган қудратли компанияга айланиши учун инновацияларга сармоя киритиш, ресурслардан фойдаланиш самарадорлиги, қарз юки даражаси, лойиҳаларнинг рентабеллигини ошириш мақсадида “Ўзбекнефтгаз” АЖнинг барқарор ривожланиши ва глобал етакчилиги стратегияси “Ўзбекистон-2030 тараққиёт стратегияси” харитасига кўра ишлаб чиқилган таклиф асосланган;
“Ўзбекнефтгаз” АЖ ривожланиш ссенарийсининг таклиф этилаётган блок-схемаси барқарор ўсишга эришиш ва компаниянинг жаҳон бозоридаги мавқейини мустаҳкамлаш учун мақбул ёндашув сифатида такомиллаштирилган;
ишлаб чиқариш жараёнларини оптималлаштириш, инновация ва илмий-тадқиқот ишларига инвестиция қилиш, операцион рискларни камайтириш мақсадида “Ўзбекнефтгаз” АЖ фаолияти самарадорлигини оширишга қаратилган асосий механизмларни ўз ичига олган модел асосида 2025-2032 йилларга мўлжалланган прогноз кўрсаткичлари мувофиқлиги асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
нефт-газ соҳасида иқтисодий самарадорликка эришиш ва ресурсларни оптимал бошқариш мақсадида муаллиф ёндашувига кўра корпоратив қийматни комплекс баҳолаш модели корхоналарнинг барқарор қиймат яратиши ва иқтисодий самарадорлигини оширишда қийматни молиялаштиришсиз (унлеверед валуе) ва леверидж таʼсирида (леверед валуе) ишлаб чиқиш таклифи “Ўзбекнефтгаз” АЖга тақдим этилди. Натижада жамиятнинг молиявий барқарорлиги 2,3 фоизга ошиши мувофиқлиги келтирилган;
жаҳон бозорида самарали рақобатлаша оладиган қудратли компанияга айланиши учун инновацияларга сармоя киритиш, ресурслардан фойдаланиш самарадорлиги, қарз юки даражаси, лойиҳаларнинг рентабеллигини ошириш мақсадида “Ўзбекнефтгаз” АЖнинг барқарор ривожланиши ва глобал етакчилиги стратегияси “Ўзбекистон-2030 тараққиёт стратегияси” харитасига кўра ишлаб чиқилган таклифини “Ўзбекнефтгаз” АЖга жорий қилиш тавсияси берилган. Ушбу тавсияга кўра, жамиятнинг технологик модернизацион даражаси 1,7 фоизга ошиши асосланган;
“Ўзбекнефтгаз” АЖ ривожланиш ссенарийсининг таклиф этилаётган блок-схемаси барқарор ўсишга эришиш ва компаниянинг жаҳон бозоридаги мавқейини мустаҳкамлаш учун мақбул ёндашув сифатида такомиллаштириш “Ўзбекнефтгаз” АЖга жорий қилинган. Натижада, жамиятнинг даромади 2024-йилнинг 9 ойи мобайнида 2 млрд. сўмга ошган;
ишлаб чиқариш жараёнларини оптималлаштириш, инновация ва илмий-тадқиқот ишларига инвестиция қилиш, операцион рискларни камайтириш мақсадида “Ўзбекнефтгаз” АЖ фаолияти самарадорлигини оширишга қаратилган асосий механизмларни ўз ичига олган модел асосида 2025-2032 йилларга мўлжалланган прогноз кўрсаткичларини инобатга олган ҳолда иш фаолиятини юритиш “Ўзбекнефтгаз” АЖга таклифи берилди. 2032-йилга қадар даромад барқарор 2 млрд.сўмга ошиши кутилмоқда.