Raishev Timur Tulyaganovichning 
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon 

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Rossiya imperiyasining Turkiston o‘lkasida harbiy tibbiyot sohasidagi mustamlakachilik siyosati (1865–1914 yy.)”, 07.00.01. – O‘zbekiston tarixi va 07.00.02 – Fan va texnologiyalar tarixi ixtisosliklari (tarix fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2024.3.PhD/Tar1040
Ilmiy rahbar: Kobzeva Olga Petrovna, tarix fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: O‘zbekiston Milliy universiteti, DSc.03/30.12.2019.Tar.01.04.
Rasmiy opponentlar: Mahkamova Nadira Raxmanovna, tarix fanlari doktori, professor; Kenjaeva Nargiza Soatmuminovna, tarix fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD). 
Yetakchi tashkilot nomi: Islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi 1865–1914-yillarda Turkiston o‘lkasida harbiy tibbiyot xizmatining shakllanishi va rivojlanish tarixini har tomonlama, batafsil o‘rganishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi: 
XIX asrning ikkinchi yarmida Rossiya imperiyasining Markaziy Osiyoga harbiy yurishlari vaqtida og‘ir sanitariya-epidemiologik sharoitda Turkiston harbiy okrugi harbiy qismlarining jangovar tayyorgarligini saqlash zarurati nuqtoi nazaridan imperiya maʼmuriyati mintaqada harbiy tibbiyotni rivojlantirishga asosiy e’tiborini qaratganligi isbotlangan, uning faoliyati uchun normativ-huquqiy hujjatlar qabul qilingan;
Turkiston o‘lkasi mustamlaka maʼmuriyati o‘lkada sog‘liqni saqlashni rivojlantirish ehtiyojlarini ko‘pincha eʼtibordan chetda qoldirganliklari, shuning uchun ham harbiy shifokorlar va tadqiqotchilar baʼzan o‘z ishtiyoqi bilan, ayni paytda kasbiga sadoqat bilan ishlaganliklari, Rossiya shifokorlari mintaqaviy kasalliklarni (rishta, pendinka va boshqalar) davolashda mahalliy amaliyotlarni o‘zlashtirganliklari, bu esa Rossiya harbiy shifokorlari va olimlari tomonidan Markaziy Osiyoda “Sharq Uyg‘onishi” davrida shakllangan ko‘p asrlik tibbiyot an’analarini davom ettirilganligidan dalolat berishi asoslangan;
Turkiston o‘lkasida fuqarolik tibbiyotining rivojlanishi yangi Evropa usullari bo‘yicha ishlagan musulmon harbiy shifokorlarning, shuningdek, mahalliy aholidan ayollar va bolalarga tibbiy yordam ko‘rsatishni tashkil etishda ishtirok etgan ayol shifokorlarning, shu jumladan musulmon ayollarning etishib chiqishiga olib kelganligi, umuman olganda, tibbiyot imperiya amaldorlari tomonidan mintaqada imperiyaning mustamlakachilik amaliyotini o‘rnatish uchun “yumshoq kuch” sifatida foydalanilganligi asoslangan;
XIX–XX asrlar bo‘sag‘asida Turkiston o‘lkasida harbiy tibbiyot kadrlarining doimiy etishmovchiligi va tibbiyot o‘quv yurtlarining yo‘qligi sababli Rossiya imperiyasining oliy tibbiyot o‘quv yurtlariga o‘qishga dastlab o‘lkaning mahalliy aholisiga nisbatan harbiylar va mustamlaka maʼmuriyati amaldorlariga qarindosh sanalgan tatar va qozoqlar yuborilganligi aniqlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. 1865–1914-yillarda Turkiston o‘lkasida harbiy tibbiyot tarixini o‘rganishda olingan ilmiy natijalar, amaliy taklif va tavsiyalar quyidagicha tadbiq qilindi:
tadqiqot natijalariga ko‘ra, XIX asrning ikkinchi yarmida Rossiya imperiyasining Markaziy Osiyoni istilosi yurishlari davomida Turkiston harbiy okrugi bo‘linmalarining murakkab sanitariya-epidemik sharoitlarda jangovar tayyorgarligini saqlab qolish zarurati mustamlakachilik ma’muriyatidan mintaqada harbiy tibbiyotni rivojlantirishni talab qildi, uni amalga oshirishning qonuniy asoslari qabul qilindi (O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligining 2024-yil 6-iyundagi 02-28/12309-son ma’lumotnomasi).
Dissertatsiya xulosalari harbiy-tibbiy xodimlarning doimiy etishmovchiligi va Turkiston hududida tibbiy o‘quv muassasasi yo‘qligidan dalolat berib, shu sababli XIX–XX asrlar chegarasida ilk bor mintaqadagi mahalliy aholi vakillari orasidan harbiylar va mustamlaka ma’muriyati amaldorlarining qarindoshlari bo‘lgan tatarlar va qozoqlar Rossiya imperiyasi oliy tibbiy o‘quv yurtlariga o‘qishga yuborildi (O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligining 2024-yil 6-iyundagi 02-28/12309-son ma’lumotnomasi). Taqdim etilgan natijalar K.S. Zoirov nomidagi O‘zbekiston sog‘liqni saqlash muzeyidagi muzey ekspozisiyasini to‘ldirish uchun foydalanilgan.
Tadqiqot ilmiy natijalaridan O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasining “O‘zbekiston tarixi” telekanali ijodkorlari “Na perekrestkax istini” ko‘rsatuvi ssenariysini tayyorlashda, xususan, Turkiston o‘lkasidagi imperiya ma’muriyati mintaqada sog‘liqni saqlashni rivojlantirishda ko‘pincha e’tiborsiz bo‘lgani, shuning uchun harbiy shifokorlar va tadqiqotchilar ba’zan o‘z ishtiyoqi bilan, kasbiga sadoqat bilan ishlaganliklari kabi jihatlaridan foydalangan. Shu bilan birga, Rossiya shifokorlari mahalliy kasalliklarni (gvineya qurti, pendinka va boshqalar) davolashda mahalliy amaliyotlarni o‘zlashtirgani kuzatildi, bu esa Rossiya harbiy shifokorlari va olimlarining Markaziy Osiyoda “Sharq Uyg‘onish” davrida o‘rnatilgan ko‘p asrlik tibbiy an’analarni davom ettirganliklaridan dalolat beradi. (O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi “O‘zbekiston teleradiokanali” davlat muassasasining 2024-yil 15-maydagi 02-30-648-sonli ma’lumotnomasi).
Shuningdek, Turkiston hududida jamoat sog‘ligi saqlashni rivojlantirish masalalari, mintaqaga dastlab musulmon harbiy shifokorlar, shuningdek, mahalliy ayollar va bolalarga tibbiy yordam ko‘rsatishni tashkil etishda ishtirok etgan ayol shifokorlar, shu jumladan musulmon shifokor ayollarining kelishi ta’siri ko'rib chiqildi. Umuman olganda, tibbiyot mustamlaka ma’muriyati mansabdor shaxslari tomonidan mintaqada imperiya mustamlakachilik amaliyotini o‘rnatish maqsadida “yumshoq kuch” sifatida qabul qilingan (O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi “O‘zbekiston teleradiokanali” davlat muassasasining 2024-yil 15-maydagi 02-30-648-sonli ma’lumotnomasi). Berilgan ma’lumotlar Turkiston o‘lkasida (1865–1914 yy.) harbiy sog‘liqni saqlashning shakllanish va rivojlanish tarixi bilan jamoatchilikni yaqindan tanishtirish, yoshlarni Vatanga, milliy qadriyatlarga muhabbat ruhida tarbiyalashga xizmat qildi.