Ходжиев Шухрат Махмудовичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўсимлик мойлари ёғ кислоталарини никел-мис асосли қўшимчали катализаторларда гидрогенлаш жараёнини такомиллаштириш», 02.00.17 – Қишлоқ хўжалик ва озиқ-овқат маҳсулотларига ишлов бериш, сақлаш ҳамда қайта ишлаш технологиялари ва биотехнологиялари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2023.1.DSc/Т276. 
Илмий маслаҳатчи: Мажидов Қаҳрамон Ҳалимович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро муҳандислик-технология институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро муҳандислик-технология институти, DSc.03/28.02.2022.Т101.01.
Расмий оппонентлар: Ахмедов Азимжон Нормўминович, техника фанлари доктори, профессор; Маматханов Аҳмадхон Умархонович, техника фанлари доктори, профессор; Йўлчиев Асилбек Бахтиёрович, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ўсимлик мойлари ёғ кислоталарини никел-мис асосли қўшимчали катализаторларда гидрогенлаш жараёнонини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
катализаторларнинг гидрогенлаш хусусиятларини шакллантиришда энг мақбул ва самарали промоторлар ҳамда қўшимчалар сифатида палладий, родий, рутений, рений, германий, қалай ва ванадийларни қотишма массасининг 0,05-2,50% дан кўп бўлмаган миқдорда эканлиги илмий асосланган ва экспериментал жиҳатдан исботланган;
назарий ва амалий тадқиқотлар асосида пахта мойининг ёғ кислоталарини гидрогенлаш учун катализаторни танлаш ва самарадорлигини баҳолаш тизими ишлаб чиқилган, пахта мойидаги учглицеридларнинг тўйинмаган ёғ кислоталарини тўйинтириш кинетик ўзгаришлари тенгламалари асос қилиб олинган, натижада мақсадли гидрогенланган ёғларни ишлаб чиқаришнинг технологик оптимал параметрлари илмий асосланган;  
юқори сифатли каталитик гидрогенланган ёғларни ишлаб чиқариш учун энг мақбул технологик шароитлар: ҳарорат 180 °C, босим 100 кПа ва хомашёнинг ҳажмий тезлиги 1,2-1,5 соат-1 эканлиги исботланган;
транс-изомерланган ёғ кислоталарининг минимал миқдори (5,0-7,0 %) ва дитўйинмаган кислоталарининг миқдорий таркиби 25,0-27,0 % бўлган озиқ-овқат ёғларидан фойдаланишда маҳсулотларнинг юқори сифат ва озуқавий қийматини таъминлаши илмий асосланган;
никел-мис асосидаги қўшимчали катализаторларда ўсимлик мойлари ёғ кислоталарини гидрогенлашнинг технологик шароитларини оптималлаштириш жараёнлари асосланган, натижада ёғ ва мойларнинг ёғ кислоталарини гидрогенлаш технологиясининг жараёнлари ва катализаторлари модели асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўсимлик мойлари ёғ кислоталарини никел-мис асосли қўшимчали катализаторларда гидрогенлаш жараёнонини такомиллаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
пахта мойини кукунсимон катализаторида гидрогенлаш технологияси “Сардоба оил гроуп” МЧЖ ишлаб чиқариш корхонасида жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Ёғ-мой саноати корхоналари уюшмасининг 2024 йил 6 июндаги КC/3-1184-сон маълумотномаси). Натижада, янги технологик ишланмалар асосида гидрогенланган пахта мойининг сифати ва озуқавий хавфсизлигини  таъминланиш имконини берган;
пахта мойини гидрогенлаш учун қўшимчалар сифатида родий, ванадий, рутений, палладий, рений, германий ва қалай қўшилган турғун никел-мис-алюминий қотишмали катализаторлар “Хонрод инвест” МЧЖ ишлаб чиқариш корхонасида жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Ёғ-мой саноати корхоналари уюшмасининг 2024 йил 6 июндаги КC/3-1184-сон маълумотномаси). Натижада, пахта мойини гидрогенлаш технологиясида дастлабки катализаторларнинг фаоллиги ва гидрогенлаш хусусиятларини 75-85% га ошириш имконини берган;
ишлаб чиқариш шароитида турғун кукунсимон катализатори иштирокида, таркибида 5,0-7,0% транс-изомерланган ёғ кислоталарини сақлаган озиқ-овқат ва юқори қаттиқликда гидрогенланган ёғларни ишлаб чиқариш технологияси “Sardoba oil group” МЧЖ ишлаб чиқариш корхонасида жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Ёғ-мой саноати корхоналари уюшмасининг 2024 йил 6 июндаги КC/3-1184-сон маълумотномаси). Натижада, юқори сифатли каталитик гидрогенланган ёғларни ишлаб чиқариш учун энг мақбул технологик шароитлари (ҳарорат 180 °C, босим 100 кПа ва хомашёнинг ҳажмий тезлиги 1,2-1,5 соат-1) га эришиш имконини берган.