Аралов Музаффар Мухаммадиевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Топографик чизмачилик фанини ўқитишда бўлажак муҳандисларнинг график тайёргарлигини ривожлантириш методикаси” (Техника олий таълим муассасалари мисолида), 13.00.02 –“Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси” (техника) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.1.PhD/Ped4457.
Илмий раҳбар: Ҳамидов Жалил Абдурасулович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Жиззах политехника институти, PhD.03/30.06.2020.Т.115.01.
Расмий оппонентлар: Ҳимматалиев Дўстназар Омонович, педагогика фанлари доктори, профессор; Ўринов Уйғун Абдуллаевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади топографик чизмачилик фанини ўқитишда бўлажак муҳандисларнинг график тайёргарлигини ривожлантиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
техника олий таълим муассасаларида бўлажак муҳандисларни график тайёргарлигини ривожлантиришнинг ташкилий-педагогик шарт-шароитларини таъминлаш ҳамда горизонтал ва вертикал ўлчашларда теодолит, стерео, компасли ва рақамли геодезик-топографик методларни дидактик умумлаштириш орқали геофазовий, геоахборот тизимларда топографик ва картографик асосни яратиш ва янгилаш имкониятлари аниқлаштирилган;
топографик чизмачилик фанига доир геодезик, картографик ва кадастр ишларини фазовий ва 3Д моделлаштиришнинг услубий-дидактик таъминоти ва талабаларнинг график тайёргарлигини ривожлантиришнинг методик модели мақсад, мазмун, жараён, ташхислаш ва натижа компонентлар узвийлигида ҳамда рақамли технологияларга устуворлик бериш асосида ишлаб чиқилган;
бўлажак муҳандисларнинг график тайёргарлигини ривожлантириш методикаси АутоCАД, АрcГИС, Саспланет, Гоогле Эартҳ Про, ГИС рақамли технологияларда мужассамлашган дидактик инновацион муҳитида топографик-геодезик, аерофотосёмка, фотограмметрик ишларни юритишнинг замонавий усулларини ишлаб чиқиш ҳамда рақамли технологик, сунъий интеллект ва сунъий йўлдош навигация воситалари мажмуида такомиллаштирилган;
техника олий таълим муассасаларида бўлажак муҳандисларнинг график тайёргарлигини ривожланганлик даражаларини мотивацион, когнитив, фаолиятли ва рефлексив баҳолаш мезонлари дала шароитида геодезик ўлчаш, аерокосмик кузатиш, гвариметрик ва фотограметрик ўлчаш натижаларини статистик қайта ишлашни бажаришга тайёргарлик кўрсаткичларини ривожлантириш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Топографик чизмачилик фанини ўқитишда бўлажак муҳандисларнинг график тайёргарлигини ривожлантириш методикаси юзасидан ишлаб чиқилган услубий ва амалий таклифлар асосида:
техника олий таълим муассасаларида бўлажак муҳандисларни график тайёргарлигини ривожлантиришнинг ташкилий-педагогик шарт-шароитларини таъминлаш ҳамда горизонтал ва вертикал ўлчашларда теодолит, стерео, компасли ва рақамли геодезик-топографик методларни дидактик умумлаштириш орқали геофазовий, геоахборот тизимларда топографик ва картографик асосни яратиш ва янгилаш имкониятлари аниқлаштиришга доир таклифлар “Топография, картография ва ГИС” номли дарслик ҳамда “Карталарни лойиҳалаш ва тузиш” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 7-январ 2025-йилдаги 02-01-01-3-сонли маълумотномаси). Натижада таъминланган педагогик шарт-шароитлар талабаларнинг график тайёргарлигини ривожлантиришга хизмат қилган;
топографик чизмачилик фанига доир геодезик, картографик ва кадастр ишларини фазовий ва 3Д моделлаштиришнинг услубий-дидактик таъминоти ва талабаларнинг график тайёргарлигини ривожлантиришнинг методик модели мақсад, мазмун, жараён, ташхислаш ва натижа компонентлар узвийлигида ҳамда рақамли технологияларга устуворлик бериш асосида ишлаб чиқишга доир таклифлардан Жиззах политехника институти илмий-тадқиқот ишлари режасининг ОТ-Ф1-049 рақамли “Талабаларда ассертив хулқни шакллантиришнинг ижтимоий-психологик хусусиятлари” номли илмий лойиҳани бажаришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 7-январ 2025-йилдаги 02-01-01-3-сонли маълумотномаси). Натижада мазкур модел бўлажак муҳандисларнинг график тайёргарлигини ривожлантиришга хизмат қилган;
бўлажак муҳандисларнинг график тайёргарлигини ривожлантириш методикаси АутоCАД, АрcГИС, Саспланет, Гоогле Эартҳ Про, ГИС рақамли технологияларда мужассамлашган дидактик инновацион муҳитида топографик-геодезик, аерофотосёмка, фотограмметрик ишларни юритишнинг замонавий усулларини ишлаб чиқиш ҳамда рақамли технологик, сунъий интеллект ва сунъий йўлдош навигация воситалари мажмуида такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсиялар “Ер ва бино иншоотлар хатлови” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 7-январ 2025-йилдаги 02-01-01-3-сонли маълумотномаси). Натижада ишлаб чиқилган методика ва баҳолаш мезонлари топографик таълим сифати ва педагогик тажриба-синов самарадорлигини оширишга хизмат қилган.