Каримова Гулноза Маманазар қизи
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: Ўзбекистонда инклюзив туризмни консептуал ривожлантиришнинг ташкилий-иқтисодий механизмлари”, 08.00.17 - Туризм ва меҳмонхона фаолияти 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.1.PhD/Iqt2073  
Илмий раҳбар: Алиева Маҳбуба Тойчиевна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси туризм қўмитаси ҳузуридаги Туризмни ривожлантириш илмий-тадқиқот институти 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Туризмни ривожлантириш илмий-тадқиқот институти, PhD.33/08.05.2024. I.176.01
Расмий оппонентлар: Мирзаев Абдуллажон Топилович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор, Ярашева Васила Камоловна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд иқтисодиёт ва севис институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистонда инклюзив туризм хизматларини консептуал ривожлантиришнинг ташкилий-иқтисодий механизмларини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.   
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
услубий ёндашувга кўра “инклюзив туризм” тушунчасининг иқтисодий мазмуни туризм хизматларини истеʼмол қилувчиларнинг жисмоний, ақлий, ижтимоий ҳамда функсионал жиҳатларини ҳисобга олган ҳолда дам олиш ва ҳордиқ чиқариш жараёнида иштирок этишлари учун тенг шароитлар ва қулайликни кўзда тутувчи ижтимоий тенгликни таъминлаш билан бир қаторда туризм соҳасининг барқарор ривожланишига таъсир кўрсатувчи иқтисодий жиҳатдан фойдали йўналиш нуқтайи назаридан такомиллаштирилган; 
инклюзив туризмнинг ижтимоий ёрдамга йўналтирилганлик тавсифи билан бир қаторда унинг иқтисодий барқарорликни таъминлайдиган сектор сифатида ривожланишида самарали ҳамкорлик тизимини яратишга қаратилган беш босқичли жараённи қамраб олувчи йўриқномалар асосида инклюзив туризм сегментини нафақат истеʼмолчи, балки туристик фаолиятни амалга оширувчи субект сифатида шакллантириш таклифи асосланган; 
инклюзив туризм хизматларини тизимли ривожлантириш ва самарадорлигини оширишда Туризм қўмитаси ҳузурида инклюзив туризм йўналишларини ривожлантириш бўйича стратегик дастурларни ишлаб чиқиш, молиялаштириш манбаларини самарали бошқариш, инклюзив туристик йўналишларни яратиш ва уларни ривожлантиришга оид лойиҳаларни мувофиқлаштиришни таъминловчи махсус “инклюзив туризм маркази”ни ташкил этиш таклифи асосланган;
Ўзбекистонда инклюзив туризм хизматлари ҳажми ва унга таъсир кўрсатувчи омиллар ўртасидаги богʻлиқликнинг кўп омилли эконометрик модели асосида 2030-йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.         
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инклюзив туризм хизматларини ривожлантиришнинг ташкилий-иқтисодий механизмини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
услубий ёндашувга кўра “инклюзив туризм” тушунчасининг иқтисодий мазмуни туризм хизматларини истеʼмол қилувчиларнинг жисмоний, ақлий, ижтимоий ҳамда функсионал жиҳатларини ҳисобга олган ҳолда дам олиш ва ҳордиқ чиқариш жараёнида иштирок этишлари учун тенг шароитлар ва қулайликни кўзда тутувчи ижтимоий тенгликни таъминлаш билан бир қаторда туризм соҳасининг барқарор ривожланишига таъсир кўрсатувчи иқтисодий жиҳатдан фойдали йўналиш нуқтайи назаридан такомиллаштиришга оид назарий ва услубий матреаллардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган “Туристик маҳсулотлар маркетинги” номли дарслик тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 19-июлдаги 233-0660 рақамли гувоҳномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга тадбиқ этилиши натижасида олий ўқув юрти талабаларида  туризм хизматларини истеʼмол қилувчиларнинг жисмоний, ақлий, конгнитив хусусиятларидан қатʼий назар, дам олиш ва ҳордиқ чиқариш жараёнида иштирок этиши учун тенг шароитлар ва қулайликни таъминловчи жараён жиҳатидан такомиллаштирилган инклюзив туризм тушунчаси бўйича назарий билим ва кўникмаларни кенгайтириш имкони яратилган;
инклюзив туризмнинг ижтимоий ёрдамга йўналтирилганлик тавсифи билан бир қаторда унинг иқтисодий барқарорликни таъминлайдиган сектор сифатида ривожланишида самарали ҳамкорлик тизимини яратишга қаратилган беш босқичли жараённи қамраб олувчи йўриқномалар асосида инклюзив туризм сегментини нафақат истеʼмолчи, балки туристик фаолиятни амалга оширувчи субект сифатида шакллантириш таклифи Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2024-йил 12-январдаги ПҚ-20-сон “Ўзбекистон Республикасида тўсиқсиз туризм инфратузилмасини ривожлантириш ва уни рагʻбатлантириш чора-тадбирлари тўгʻрисида”ги қарорига киритилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг  2025-йил 7-апрелдаги 03-10-17-3017-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга татбиқ этилиши натижасида инклюзив туризм хизматларини “давлат-хусусий шерикчилик” тамойили асосида инклюзив туризмни ривожлантириш бўйича  аҳоли ўртасида хабардорликни ошириш, таргʻибот қилиш, янги туристик йўналишлар ташкил этиш ҳамда инклюзив туризмни рагʻбатлантириш тавсифидаги дастакларни йўлга қўйиш имконияти яратилган;
инклюзив туризм хизматларини тизимли ривожлантириш ва самарадорлигини оширишда Туризм қўмитаси ҳузурида инклюзив туризм йўналишларини ривожлантириш бўйича стратегик дастурларни ишлаб чиқиш, молиялаштириш манбаларини самарали бошқариш, инклюзив туристик йўналишларни яратиш ва уларни ривожлантиришга оид лойиҳаларни мувофиқлаштиришни таъминловчи махсус “инклюзив туризм маркази”ни ташкил этиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитаси томонидан Ўзбекистонда туризмни барқарор ривожлантиришни илмий тадқиқ этишда вазирликнинг йўл хариталари ва дастурларига киритилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг  2025-йил 7-апрелдаги 03-10-17-3017-сонли маълумотномаси). Мазкур илмий янгиликнинг амалиётга жорий этилиши республикадаги туристик обект ва субектларнинг туристларга хизмат кўрсатиш фаолиятини ҳокимият ва иқтисодиётнинг бошқа субектлари фаолияти билан ўзаро мувофиқлаштириш имконини яратган;
Ўзбекистонда инклюзив туризм хизматлари ҳажми ва унга таъсир кўрсатувчи омиллар ўртасидаги богʻлиқликнинг кўп омилли эконометрик модели асосида 2030-йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичларидан 2022-2026-йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясини “Инсон қадрини улугʻлаш ва фаол маҳалла йили”да амалга оширишга оид давлат дастурига мувофиқ, ногиронлиги бўлган шахсларнинг мамлакатимиз бўйлаб қулай шароитларда саёҳат қилишлари учун туризм инфратузилмасининг имкониятларини янада такомиллаштириш дастурини тузишда ва уни амалга ошириш ишларида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Туризм қўмитасининг  2025-йил 7-апрелдаги 03-10-17-3017-сонли маълумотномаси). Мазкур прогнозлаштириш натижаси келгусида инклюзив туризмни ривожлантириш вазифаларини самарали амалга ошириш ҳамда ички ва хорижий туристларга хизмат кўрсатувчи жойлаштириш воситалари ва туристик корхоналар ҳамкорликда ривожланиши учун мақсадли параметрларни самарали белгилаш имконини яратади.