Маматов Вахиджон Шухратовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Фосфор ўғитларининг чиқиндиси асосида кўпикфосфогипсли блокларни оптимал таркиби ва ишлаб чиқариш методологияси”, 05.09.05 – “Қурилиш материаллари ва буюмлари” ихтисослиги бўйича.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/Т2959.
Илмий раҳбар: Сатторов Зафар Мурадович, техника фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “Тошкент архитектура-қурилиш университети”.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент архитектура-қурилиш университети, DSc.26/30.12.2019.Т.11.01.
Расмий оппонентлар: Раҳимов Раҳимбой Атажанович, техника фанлари доктори, профессор; Шакиров Туйг'унжон Тург'унович, техника фанлари номзоди, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент кимё-технология илмий тадқиқот институти
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: 
Маҳаллий фосфор ўғитлари чиқиндиси ва калсий гидроксиднинг сувли эритмасидан фойдаланиб, композицион кўпикфосфогипсли блокларнинг оптимал таркибини ишлаб чиқиш, уларнинг физик-механик ва физик-кимёвий хоссаларини чуқур ўрганиш ҳамда ишлаб чиқариш технологиясини яратиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
гипс 70%, фосфор ўғитларининг чиқиндиси 30% ва уларнинг умумий массасига нисбатан калсий гидроксиднинг (Cа(ОҲ)2) 56% сувли эритмасини қўшиб, гипс боғловчини 30% тежаш имконини берувчи кўпикфосфогипсли блокларнинг оптимал таркиби ишлаб чиқилган;
гипс, фосфор ўғитларининг чиқиндиси ва калсий гидроксиднинг сувли эритмасининг ўзаро таъсири натижасида кўпикфосфогипсли блокларнинг физик-механик, физик-кимёвий кўрсаткичларининг ўзгаришини аниқлаш ва танлаб олинган таркибларни математик модел орқали тизимли равишда оптималлаштирилган;
фосфор ўғитлари чиқиндиси таркибидаги сулфат кислотаси қолдиқларини калсий гидроксид сувли эритмаси билан тозалаш, реакция натижасида нейтрал муҳитга эга бўлган CаСО4·2Ҳ2О ҳосил қиллиш орқали чиқиндидан самарали фойдаланиш усули ишлаб чиқилган;
илк бор кўпикфосфогипсли блокларни ишлаб чиқаришда фосфор ўғитлари чиқиндисига калсий гидроксиднинг сувли эритмаси билан ишлов бериш орқали олинган хом ашёдан фойдаланилганда у асосида тайёрланган блокларнинг мустаҳкамлик кўрсаткичлари 11–15% га ошиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Фосфор ўғитларининг чиқиндиси ва калсий гидроксиднинг сувли эритмаси қўшилган кўпикфосфогипсли блок буюмларнинг таркибларини лойиҳалаш ва хоссаларини оптималлаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Фосфор ўғитлари чиқиндиси ва калсий гидроксиднинг сувли эритмаси билан модификация қилинган оптимал таркибли кўпикфосфогипсли блокларни ишлаб чиқариш самарадорлиги оширилган ва энергия тежамкор технологияси асосида деворбоп блоклар учун кўпикфосфогипсли блок буюмлари ишлаб чиқариш Фарғона вилояти Қувасой шаҳридаги “Фергҳана Cерамиcс индустрй” МЧЖда амалиётга жорий қилинган (“Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмасининг 2024-йил 18-ноябрдаги 04/15-3510-сонли маълумотномаси). Натижада Д900 маркадаги кўпикфосфогипсли блоклар қоришмасининг сувга талабчанлигини 15-20% камайтиришга эришилган;
Фосфор ўғитлари чиқиндиси ва калсий гидроксиднинг сувли эритмасининг таъсир қилиш механизми асосида модификация қилинган янги оптимал таркибли кўпикфосфогипсли блокларни ишлаб чиқариш технологиясини такомиллаштириш асосида ички тўсиқ конструксиялари учун ариқча-тароқли блоклар буюмлари ишлаб чиқариш Тошкент шаҳридаги “МАРМАРИС” ҚК МЧЖда амалиётга жорий қилинган (“Ўзсаноатқурилишматериаллари” уюшмасининг 2024-йил 18-ноябрдаги 04/15-3510-сонли маълумотномаси). Натижада Д900 маркадаги кўпикфосфогипсли блок қоришмасида мустаҳкамлигини сақлаган ҳолда гипс сарфини 20-30% камайтиришга эришилган.