Ходжаева Шахноза Шухратовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақидаги эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Овқат ҳазм қилиш тизими касалликлари билан оғриган ва олинмайдиган протезли беморларда пародонт тўқимаси касалликларини комплекс даволаш усулларини такомиллаштириш”, 14.00.21 – Стоматология.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/4120.
Илмий раҳбар: Ражабов Отабек Асрорович, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти, DSc.04/27.09.2024.Tib.93.03.
Расмий оппонентлар: Камалова Феруза Рахматиллоевна, тиббиёт фанлари доктори, доцент; Шомуродов Қахрамон Эркинович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: “Санкт-Петербург давлат тиббиёт университети” (Россия Федерацияси).
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: олинмайдиган протезлари ва меъда-ичак трактининг йўлдош касалликлари бўлган беморларда пародонтнинг яллиғланиш касалликларини комплекс даволаш усулларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги.
лазерли фотодинамик терапияни гомеопатик препарати билан биргаликда қўллаш оғиз суюқлигининг биокимёвий кўрсаткичларини сезиларли даражада яхшилашга ёрдам бериши исботланган;
овқат ҳазм қилиш тизими касалликлари билан оғриган беморларда лазерли фотодинамик терапия билан комплекс даволаш пародонт касалликларининг клиник белгиларини камайтириш билан бирга тўқиманинг регенерациясига патогенетик таъсири аниқланган;
лазерли фотодинамик терапия ва гомеопатик препаратни ўз ичига олган комплекс терапия оғиз бўшлиғидаги патоген микрофлоранинг сезиларли даражада пасайишига олиб келиши илмий жиҳатдан исботланган;
илк маротаба лазерли фотодинамик терапия ва гомеопатик препартидан биргаликда фойдаланиш сурункали ошқозон-ичак касалликлари билан оғриган беморларда пародонт касалликларни даволаш самарадорлигини, клиник динамикани сезиларли даражада ошириши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ошкозон-ичак тракти касаллиги билан оғриган беморларда ва олинмайдиган протези бор беморларни пародонт тўқима касалликларини даволашни яхшилаш бўйича илмий изланиш натижаларига кўра:
биринчи илмий янгилик: лазерли фотодинамик терапияни гомеопатик препарати билан биргаликда қўллаш оғиз суюқлигининг биокимёвий кўрсаткичларини сезиларли даражада яхшилашга ёрдам бериши исботланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти:: тадқиқот натижасида нитратлар даражаси 16,0% га камайганлиги ва Л-аргинин концентрацияси 71,3% га ошганлиги аниқланди, бу эса пародонт тўқималарда микроциркуляция ва регенератив жараёнларнинг яхшиланганлигининг муҳим кўрсаткичидир. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Хоразм вилояти болалар стоматология поликлиникаси бўйича буйруқ (20.07.2024 йил; 51-сон), ҳамда Фарғона вилояти стоматология поликлиникаси бўйича буйруқ (15.07.2024 йил; 85-сон) билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: сенсибилизация қилувчи суюқлик Helboblue билан лазерли фотодинамик терапия (ЛФДТ) ва Траумел-С гомеопатик препарати билан комплекс терапиядан фойдаланиш яллиғланишли пародонтал касалликларни даволашда юқори ижтимоий самарадорликни кўрсатди. Иқтисодий самарадорлиги: беморларда пародонтал ҳолатнинг яхшиланиши ноқулайлик, оғриқ ва тиш ҳаракатчанлигининг сезиларли даражада пасайишига олиб келди, бу эса ўз навбатида беморларнинг ҳаёт сифати ва ижтимоий фаоллигини оширишга ёрдам берди. Комплекс терапиядан фойдаланиш, сенсибилизация қилувчи суюқлик Helboblue билан лазерли фотодинамик терапия (ЛФДТ) ва Траумел-С гомеопатик препарати яллиғланишли пародонт тўқима касалликларни даволашда юқорилигини кўрсатди. Хулоса: Юқоридаги маълумотларга асосланиб, ЛФДТ ва Траумел-С ни беморларни комплекс даволашга киритиш бўйича тавсия етилган услубий тавсиялар амалга оширилган терапевтик терапия мажмуасининг самарадорлигини оширишга ёрдам беради, деб хулоса қилиш мумкин.
иккинчи илмий янгилик: овқат ҳазм қилиш тизими касалликлари билан оғриган беморларда лазерли фотодинамик терапия билан комплекс даволаш пародонт касалликларининг клиник белгиларини камайтириш билан бирга тўқиманинг регенерациясига патогенетик таъсири аниқланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: пародонтал касалликлар жиддий асоратларни олдини олишга имкон беради. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Хоразм вилояти болалар стоматология поликлиникаси бўйича буйруқ (20.07.2024 йил; 51-сон), ҳамда Фарғона вилояти стоматология поликлиникаси бўйича буйруқ (15.07.2024 йил; 85-сон) билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги:: оғиз микрофлорасини нормаллаштириш ва яллиғланиш жараёнларини камайтириш беморларнинг соғлиғига бўлган ишончини кучайтирди, бу уларнинг ижтимоий ва касбий фаолиятга тайёрлигини оширди. Иқтисодий самарадорлиги: бу пародонтал касаллик белгилари ва оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватининг шикастланиш даражасининг юқорилиги ва интенсивлиги туфайли ҳар бир бемор учун бюджет маблағларини 1738000 сўмга тежаш имконини берди. Хулоса: Ушбу тоифадаги беморларда пародонтитни даволашнинг тақдим етилган усули ошқозон-ичак тракти фаолиятини нормаллаштириш учун дори-дармонларни комплекс қўллашни, тиш гўштига механик таъсирни минималлаштириш учун қаттиқ протезларни мослаштиришни ва қон айланишини яхшилаш учун лазер терапиясини қўллашни ўз ичига олади.
учинчи илмий янгилик лазерли фотодинамик терапия ва гомеопатик препаратни ўз ичига олган комплекс терапия оғиз бўшлиғидаги патоген микрофлоранинг сезиларли даражада пасайишига олиб келиши илмий жиҳатдан исботланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: соғлиқни сақлаш тизимида тиббий ёрдам олувчи саноат ходимларига стоматологик ёрдам кўрсатиш зарурати ва даражаси Бухоро вилоятидаги гипс заводи мисолида, стоматология хизматини ислоҳ қилиш тамойиллари ва шартларида исботланган. , айниқса, стоматологик парваришнинг барча шаклларига бўлган юқори еҳтиёж билан боғлиқ. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Хоразм вилояти болалар стоматология поликлиникаси бўйича буйруқ (20.07.2024 йил; 51-сон), ҳамда Фарғона вилояти стоматология поликлиникаси бўйича буйруқ (15.07.2024 йил; 85-сон) билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги:: оғиз микрофлорасини нормаллаштириш ва яллиғланиш жараёнларини камайтириш беморларнинг соғлиғига бўлган ишончини кучайтирди, бу уларнинг ижтимоий ва касбий фаолиятга тайёрлигини оширди. Иқтисодий самарадорлиги: Яллиғланишни камайтириш ва пародонтал яллиғланишини яхшилаш каби клиник натижаларнинг сезиларли яхшиланиши тез-тез ва қиммат тиббий муолажаларга, жумладан жарроҳлик ва узоқ муддатли дори терапиясига бўлган еҳтиёжни камайтирди. Хулоса: беморлар ва тиббиёт муассасалари учун даволаниш харажатларини камайтиришга олиб келди. Бундан ташқари, оғиз бўшлиғи саломатлигини тиклаш беморларнинг касаллик таътилида ўтказиш вақтини қисқартиришга ёрдам берди, бу уларнинг касбий фаолияти ва самарадорлигига ижобий таъсир кўрсатди.
тўртинчи илмий янгилик: илк маротаба лазерли фотодинамик терапия ва гомеопатик препартидан биргаликда фойдаланиш сурункали ошқозон-ичак касалликлари билан оғриган беморларда пародонт касалликларни даволаш самарадорлигини, клиник динамикани сезиларли даражада ошириши исботланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: Ушбу терапия клиник динамикани яхшилайди, қайталанишлар сонини 42,5% га камайтиради ва беморнинг қониқишини 28,7% га оширади. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Хоразм вилояти болалар стоматология поликлиникаси бўйича буйруқ (20.07.2024 йил; 51-сон), ҳамда Фарғона вилояти стоматология поликлиникаси бўйича буйруқ (15.07.2024 йил; 85-сон) билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги:: Беморларда пародонтал саломатликнинг яхшиланиши ноқулайлик, оғриқ ва тиш ҳаракатчанлигини сезиларли даражада камайтиришга олиб келди, бу эса ўз навбатида беморларнинг ҳаёт сифати ва ижтимоий фаоллигини оширишга ёрдам берди. Оғиз бўшлиғи саломатлигини тиклаш, шунингдек, беморларнинг иқтисодий аҳволига ижобий таъсир кўрсатадиган узоқ муддатли ва қиммат даволанишга бўлган еҳтиёжни камайтирди. Иқтисодий самарадорлиги: Яллиғланишни камайтириш ва пародонтал саломатликни яхшилаш каби клиник натижаларнинг сезиларли яхшиланиши тез-тез ва қиммат тиббий муолажаларга, жумладан жарроҳлик ва узоқ муддатли дори терапиясига бўлган еҳтиёжни камайтирди. Бу беморлар ва тиббиёт муассасалари учун даволаниш харажатларини камайтиришга олиб келди. Хулоса: беморлар ва тиббиёт муассасалари учун даволаниш харажатларини камайтиришга олиб келди. Бундан ташқари, оғиз бўшлиғи саломатлигини тиклаш беморларнинг касаллик таътилида ўтказиш вақтини қисқартиришга ёрдам берди, бу уларнинг касбий фаолияти ва самарадорлигига ижобий таъсир кўрсатди.