Холбўтаев Абдуғани Абдурахимовичнинг 
юридик фанлари доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “ДХХ Чегара қўшинларининг маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги ишларни юритиш фаолиятини такомиллаштириш”, 12.00.02 – “Конституциявий ҳуқуқ. Маъмурий ҳуқуқ. Молия ва божхона ҳуқуқи” ихтисослиги (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.DSc/Yu264 
Илмий маслаҳатчи: Юлдашев Джахонгир Хайитович юридик фанлар дοктοри, прοфессοр 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жамоат хавфсизлиги университети 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Жамоат хавфсизлиги университети ҳузуридаги DSc.32/30.12.2020.Yu.74.01 Илмий кенгаш
Расмий оппонентлар: Турсунов Ахтам Саломович юридик фанлар доктори, профессор; Турғунов Ойбек Каримович юридик фанлар доктори, профессор; Рўзиев Зафар Раимович юридик фанлар доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Малака ошириш институти. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади ДХХ Чегара қўшинларининг маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги ишларни юритиш фаолиятини такомиллаштиришга қаратилган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
ҳуқуқбузарликларнинг содир этилиш сабаблари ҳамда уларга имкон берган шарт-шароитларни бартараф этиш юзасидан Давлат хавфсизлик хизмати органларининг ёзма тақдимномаларини бажариш чораларини кўрмаганлик учун маъмурий жавобгарликни белгилаш зарурати асослантирилган;
ДХХ Чегара қўшинлари ҳарбий хизматчиларининг қонуний талабларини бажармаганлик ва уларнинг ўз хизмат бурчини бажаришига қаршилик кўрсатганлик учун қўлланиладиган маъмурий жазо чораларини кучайтириш орқали ушбу турдаги ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш самарадорлигини ошириш мумкинлиги асослаб берилган;
Ўзбекистон Республикасининг давлат чегарасини қўриқлаш учун барпо этилган (ўрнатилган) муҳандислик-техника иншоотлари ва тўсиқлардан ташқари қўриқлашнинг бошқа техник воситаларини йўқ қилганлик ёки уларга шикаст етказганлик билан боғлиқ ғайриҳуқуқий қилмишларни маъмурий жавобгарлик доирасига киритиш зарурати исботланган;
чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахслар томонидан Ўзбекистон Республикасида бўлиш қоидаларини бузиш билан боғлиқ маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги ишларни кўриб чиқиш ва уларга нисбатан жарима тариқасидаги маъмурий жазо чорасини қўллаш ваколатини ички ишлар органлари билан бир қаторда ДХХ Чегара қўшинларига ҳам бериш лозимлиги асослантирилган;
маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги ишларни кўриб чиқишда давлат чегарасини қўриқлаш соҳасидаги маъмурий ҳуқуқбузарликларни тўғри малакалаш учун давлат чегараси режими ва чегара режими бузилиши сифатида баҳоланадиган тартиб ва қоидаларнинг аниқ чегарасини қонунчиликда белгилаб қўйилиши лозимлиги исботланган;
давлат чегарасини қўриқлаш соҳасидаги ҳуқуқбузарликларнинг профилактикаси, давлат чегараси ва чегара минтақасида содир этилган ҳуқуқбузарликларни аниқлаш борасидаги самарали халқаро ҳамкорликни таъминлашга чегарадош давлатлар билан Ҳукуматлараро битимларни расмийлаштириш орқали эришиш мумкинлиги асослаб берилган. 
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот асосида олинган натижалар қуйидагиларда оъз ифодасини топган:
ҳуқуқбузарлик сабаблари ва шарт-шароитларини бартараф этиш юзасидан ДХХ органларининг ёзма тақдимномаларини бажариш чораларини кўрмаганлик учун маъмурий жавобгарликни белгилашга доир таклифдан Ўзбекистон Республикасининг 2023-йил 25-апрелдаги «Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасини қўриқлаш ва ҳимоя қилишни янада кучайтиришга қаратилган қўшимча ва ўзгартишлар киритиш ҳақида»ги ЎРҚ-832-сон Қонунининг 1-моддаси иккинчи бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитасининг 2023-йил 19-июндаги 04/5-10-28-сон далолатномаси). Мазкур таклифнинг инобатга олиниши давлат чегарасини қўриқлаш соҳасидаги ҳуқуқбузарликларнинг содир этилиш сабаблари ҳамда уларга имкон берган шарт-шароитларнинг бартараф этилишига хизмат қилган;
ДХХ Чегара қўшинлари ҳарбий хизматчиларининг қонуний талабларини бажармаганлик ва уларнинг ўз хизмат бурчини бажаришига қаршилик кўрсатганлик учун маъмурий жазо чораларини кучайтиришга доир таклифлардан Ўзбекистон Республикасининг 2023-йил 25-апрелдаги «Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасини қўриқлаш ва ҳимоя қилишни янада кучайтиришга қаратилган қўшимча ва ўзгартишлар киритиш ҳақида»ги ЎРҚ-832-сон Қонунининг 1-моддаси учинчи ва тўртинчи бандларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитасининг 2023-йил 19-июндаги 04/5-10-28-сон далолатномаси). Ушбу таклифларнинг инобатга олиниши мазкур турдаги ҳуқуқбузарликлар учун тайинланадиган жазо чораларининг таъсирчанлиги ошишига ва бундай ҳуқуқбузарликлар профилактикаси самарадорлигига хизмат қилган;
давлат чегарасини қўриқлаш учун барпо этилган қўриқлашнинг техник воситаларини йўқ қилганлик ёки уларга шикаст етказганлик учун қонун ҳужжатларида жавобгарликни белгилашга доир таклифлардан Ўзбекистон Республикасининг 2023-йил 25-апрелдаги «Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасини қўриқлаш ва ҳимоя қилишни янада кучайтиришга қаратилган қўшимча ва ўзгартишлар киритиш ҳақида»ги ЎРҚ-832-сон Қонунининг 1-моддаси бешинчи бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитасининг 2023-йил 19-июндаги 04/5-10-28-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши натижасида давлат чегарасини қўриқлаш учун барпо этилган қўриқлашнинг техник воситаларини йўқ қилганлик ёки уларга шикаст етказганлик билан боғлиқ қилмишлар маъмурий жавобгарлик доирасига киритилган;
Ўзбекистон Республикасида бўлиш қоидаларини бузиш (МЖтКнинг 225-моддаси) билан боғлиқ маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги ишларни кўриб чиқиш ваколатини ДХХ Чегара қўшинларига ҳам бериш тўғрисидаги таклифдан Ўзбекистон Республикасининг 2023-йил 25-апрелдаги «Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегарасини қўриқлаш ва ҳимоя қилишни янада кучайтиришга қаратилган қўшимча ва ўзгартишлар киритиш ҳақида»ги ЎРҚ-832-сон Қонунининг 1-моддаси саккизинчи бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитасининг 2023-йил 19-июндаги 04/5-10-28-сон далолатномаси). Мазкур таклифнинг жорий этилиши натижасида чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатлари мустаҳкамланиб, уларнинг оворагарчиликларига чек қўйилган, шунингдек улар томонидан содир этилган ҳуқуқбузарликлар учун жавобгарликнинг муқаррарлиги таъминланган;
давлат чегараси режими ва чегара режими бузилиши сифатида баҳоланадиган тартиб-қоидаларнинг қонун ҳужжати билан белгиланишига оид таклифдан Ўзбекистон Республикасининг 2023-йил 13-сентябрдаги «Ўзбекистон Республикасининг Давлат чегараси тўғрисида»ги ЎРҚ-868-сон Қонунининг 46, 52-моддаларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Мудофаа ва хавфсизлик масалалари қўмитасининг 2023-йил 28-декабрдаги 04/5-10-2047-сон далолатномаси). Ушбу таклифларнинг инобатга олиниши давлат чегараси режими ва чегара режими бузилишини белгиловчи қоидаларнинг аниқ мезонлари ишлаб чиқилишига ҳамда ҳуқуқни қўллаш амалиётига татбиқ этилишига хизмат қилган;
давлат чегарасини қўриқлаш соҳасидаги ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш ва уларга барҳам бериш, давлат чегараси ва чегара минтақасида содир этилган ҳуқуқбузарликларни аниқлашда самарали ҳамкорликни ташкиллаштиришга оид таклифлардан Ўзбекистон Республикаси Ҳукумати ва Қозоғистон Республикаси Ҳукумати ўртасида 2024-йил 8-августда имзоланган «Ўзбекистон-Қозоғистон Давлат чегараси режими тўғрисида»ги Битимнинг 2-моддаси 7-банди, 20, 21, 25-моддаларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Давлат хавфсизлик хизматининг 2024-йил 10-сентябрдаги 30/6-13391-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг инобатга олиниши қўшни Қозоғистон Республикаси билан давлат чегараси ва чегара минтақасида содир этилган ҳуқуқбузарликларни аниқлаш ва унга қарши кураш борасидаги ҳамкорликнинг самарали ёʻлга қоʻйилишига хизмат қилган.