Sayt test rejimida ishlamoqda

Нурмухамидова Мухтабар Хасановнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Рақамлаштириш шароитида хотин-қизлар бандлигини қўллаб-қувватлашнинг институсионал асосларини такомиллаштириш”. 08.00.01 – Иқтисодиёт назарияси
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/Iqt2231
Илмий раҳбар: Расулова Дилфуза Валиевна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Гулистон давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент Кимё халқаро университети, DSc.03/06.06.2024.I.133.02.
Расмий оппонентлар: Абулқосимов Хасан Пирназарович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Хомитов Комилжон Зоитович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Наманган муҳандислик-қурилиш институти.
II. Тадқиқотнинг мақсади меҳнат бозорида хотин-қизларнинг бандлигини қўллаб-қувватлашнинг институсионал асосларини такомиллаштиришга бағишланган таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
назарий-услубий ёндашувга кўра “аёллар саводхонлиги ва бандлиги ўртасидаги боғлиқлик” тушунчасининг иқтисодий мазмуни институционал ва оператив чора-тадбирларни ўз ичига олган, хотин-қизлар бандлигини таъминлаш ҳамда уни бошқаришни баҳолашда инсон капиталининг сифат кўрсаткичи, хотин-қизларни иш билан таъминлаш ва профессионал кадрлар тайёрлаш тизими ўртасидаги ўзаро боғлиқликни ифодаловчи кўрсаткичлар уйғунлигини таъминлаш асосида такомиллаштирилган;
назарий-услубий ёндашувга кўра “хотин-қизларнинг рақамли кўникма ва малакалари” тушунчасининг иқтисодий мазмуни ижтимоий-иқтисодий барқарорликни таъминлаш, меҳнат бозорида рақобатбардошликни ошириш, иқтисодий мустақиллик ва жамиятдаги фаол иштирокни кучайтириш учун стратегик аҳамиятга эга бўлган аёллар рақамли малакасини ахборот саводхонлиги, рақамли хавфсизлик, онлайн таълим ва масофавий ишлаш имкониятларидан фойдаланиш, рақамли тадбиркорлик ва инновация жараёнларида иштирок этиш нуқтаи назаридан такомиллаштирилган; 
рақамли иқтисодиёт шароитида аёлларга тўландиган иш ҳақининг ўртача даражаси, меҳнат хавфсизлиги, кафолатланган бандлик, ижтимоий фаоллик, янги касбга мослашиш каби жиҳатларни умумлаштирувчи хотин-қизлар бандлиги соҳасида муносиб меҳнатнинг интеграл кўрсаткичининг “юқори даража” (Хммк >0,8), “ўртачадан юқори даража” (Хммк = 0,61 - 0,79), “ўртача даража” (Хммк = 0,4 - 0,6), “паст даража” (Хммк < 0,4) қийматларига мувофиқ аёлларнинг самарали бандлигини таъминлаш имкониятлари асосланган;
хотин-қизлар бандлигига таъсир қилувчи танлаб олинган ўзгарувчилар ўртасидаги омилли боғланишларни эконометрик моделлаштириш асосида Ўзбекистонда хотин-қизлар бандлигини таъминлашнинг 2030 йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Рақамлаштириш шароитида хотин-қизлар бандлигини қўллаб-қувватлашнинг институсионал асосларини такомиллаштириш борасида ишлаб чиқилган таклиф ва тавсиялар асосида:
назарий-услубий ёндашувга кўра “аёллар саводхонлиги ва бандлиги ўртасидаги боғлиқлик” тушунчасининг иқтисодий мазмунини институционал ва оператив чора-тадбирларни ўз ичига олган, хотин-қизлар бандлигини таъминлаш ҳамда уни бошқаришни баҳолашда инсон капиталининг сифат кўрсаткичи, хотин-қизларни иш билан таъминлаш ва профессионал кадрлар тайёрлаш тизими ўртасидаги ўзаро боғлиқликни ифодаловчи кўрсаткичлар уйғунлигини таъминлаш асосида такомиллаштириш билан боғлиқ назарий-услубий маълумотлардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган “Иқтисодий тарбия назарияси” номли ўқув қўлланмани тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим    вазирлигининг 2022-йил, 30 декабрдаги 429-сонли буйруғи). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий қилиниши талабаларда хотин-қизларни иш билан таъминлаш ва профессионал кадрлар тайёрлаш тизими ўртасидаги ўзаро боғлиқликни ифодаловчи кўрсаткичлар уйғунлигини таъминлаш асосида такомиллаштирилган аёллар саводхонлиги ва бандлиги ўртасидаги боғлиқликнинг иқтисодий мазмуни бўйича назарий билимларни кенгайтириш имкони яратилган;
назарий-услубий ёндашувга кўра “хотин-қизларнинг рақамли кўникма ва малакалари” тушунчасининг иқтисодий мазмунини ижтимоий-иқтисодий барқарорликни таъминлаш, меҳнат бозорида рақобатбардошликни ошириш, иқтисодий мустақиллик ва жамиятдаги фаол иштирокни кучайтириш учун стратегик аҳамиятга эга бўлган аёллар рақамли малакасини ахборот саводхонлиги, рақамли хавфсизлик, онлайн таълим ва масофавий ишлаш имкониятларидан фойдаланиш, рақамли тадбиркорлик ва инновация жараёнларида иштирок этиш нуқтаи назаридан такомиллаштириш билан боғлиқ назарий-услубий маълумотлардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган “Иқтисодий тарбия назарияси” номли ўқув қўлланмани тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим    вазирлигининг 2022-йил, 30 декабрдаги 429-сонли буйруғи) Ушбу таклифнинг амалиётга жорий қилиниши талабаларда  аёллар рақамли малакасини ахборот саводхонлиги, рақамли хавфсизлик, онлайн таълим ва масофавий ишлаш имкониятларидан фойдаланиш, рақамли тадбиркорлик ва инновация жараёнларида иштирок этиш нуқтаи назаридан такомиллаштирилган хотин-қизларнинг рақамли кўникма ва малакалари бўйича назарий билимларни кенгайтириш имкони яратилган;
рақамли иқтисодиёт шароитида аёлларга тўландиган иш ҳақининг ўртача даражаси, меҳнат хавфсизлиги, кафолатланган бандлик, ижтимоий фаоллик, янги касбга мослашиш каби жиҳатларни умумлаштирувчи хотин-қизлар бандлиги соҳасида муносиб меҳнатнинг интеграл кўрсаткичининг “юқори даража” (Хммк >0,8), “ўртачадан юқори даража” (Хммк = 0,61 - 0,79), “ўртача даража” (Хммк = 0,4 - 0,6), “паст даража” (Хммк < 0,4) қийматларига мувофиқ аёлларнинг самарали бандлигини таъминлаш имкониятларидан Ўзбекистон Республикаси Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлиги томонидан ҳудудларда хотин-қизлар бандлигини таъминлаш борасида яратилган шарт-шароитларни баҳолашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлигининг 2024 йил 7 ноябрдаги 01/00-03/10-11310-сон маълумотномаси). Ушбу мезонларнинг амалиётга жорий қилиниши ҳудудларни бандлик борасидаги фаолиятини гуруҳлаш имкониятини берган;
хотин-қизлар бандлигига таъсир қилувчи танлаб олинган ўзгарувчилар ўртасидаги омилли боғланишларни эконометрик моделлаштириш асосида Ўзбекистонда хотин-қизлар бандлигини таъминлашнинг 2030 йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичларидан Ўзбекистон Республикаси Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлиги томонидан хотин-қизлар бандлигини таъминлашга қаратилган истиқболли дастурларни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Камбағалликни қисқартириш ва бандлик вазирлигининг 2024 йил 7 ноябрдаги 01/00-03/10-11310-сон маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий қилиниши миллий  бандлик дастурларининг самарадорлик даражасини оширишга хизмат қилган. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish