Қўлдашева Махмуда Нурматжоновнанинг
фан доктори (DSc) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Иқтисодий ва ижтимоий география фанини ўқитиш механизмларини такомиллаштириш», 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (педагогика фанлари (география)).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.1.DSc/Ped 446. 
Илмий маслаҳатчи: Комилова Нилуфар Қаршибоевна, география фанлари доктори,  профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат университети ҳузуридаги DSc.03/30.12.2021.Gr.02.07 рақамли илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Киямов Нишон Садикович, педагогика фанлари доктори, профессор; Файзуллаев Мақсуд Абдуллаевич, география фанлари доктори, доцент; Турдимамбетов Изимбет Рахметович география фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: универсал таълим технологийаларини қоъллаш асосида “Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фанини оъқитиш методикасини такомиллаштиришга доир илмий-амалий тавсийалар ишлаб сҳиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
“Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фани оъқув машғулотларини ташкилий-методик таъминоти виртуал таълим компонентлари натижаларини текшириш, графикда тасвирлаш, оъзаро маълумот узатишнинг интегративлик даражасини қатъий белгилаш, диагностик, ташкилий каби малакалар доирасини анъанавий ва аралаш таълим шароитида кенгайтириб боришнинг таксономик босқисҳларини лойиҳалаш асосида аниқлаштирилган;
география йўналиши талабаларининг касбий иқтисодий-географик компетентлигини таййорлашга йоъналтирилган дидактик жарайонлар касбий фаолийатнинг формал ва информал шаклларини назарий-амалий таййоргарлик билан уйғунлаштиришга хизмат қилувсҳи електрон-методик таъминотни йаратишнинг педагогик алгоритмини ишлаб сҳиқиш орқали такомиллаштирилган;
боълажак мутахассисларга “Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фанини оъқитиш методикаси мунтазамлилик, изсҳиллик ва узлюксизлик тамойиллари орқали иқтисодий ва ижтимоий географийага оид компетенсийавий йондашувларнинг функсионал алоқадорлигини горизонтал ва вертикал интеграцийасини таʼминлаш орқали мустаҳкамлашнинг педагогик аҳамийати асосланган;
боълажак оъқитувсҳиларни “Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фанини оъқитишнинг  дидактик модели оъқув материалларнинг йирик блокларга бирлаштириш орқали електрон коъринишда оъқитиш, електрон таълим орқали оъқув дастурларини оъзлаштириш, индивидуал еҳтийожлар асосида аудиторийа машғулотларини мустақил равишда уйғунлаштириш моделларини мобил иловада қўллаш воситасида ишлаб сҳиқилган; 
 “Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фанини оъқитишнинг  илмий-назарий асослари таʼлим жарайонида ижтимоий, иқтисодий билимларни такомиллаштиришнинг ҳудудий-географик, етнографик-ментал жиҳатларини моделлаштириш, експеримент, натижаларни статистик таҳлил етиш усуллари “Барқарор ривожланиш” моделини қўллаш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Иқтисодий ва ижтимоий географийа фанини оъқитиш методикасини такомиллаштириш боъйисҳа олинган илмий натижалар асосида:
“Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фани оъқув машғулотларини ташкилий-методик таъминотини такомиллаштириш боъйисҳа таклифлардан ИЛ-402104339 рақамли “Оъзбекистоннинг нозоекологик шароитини географик таҳлил қилиш асосида ихтисослашган хариталар ишлаб сҳиқиш (Жиззах ва Сирдарйо вилойатлари усҳун)” мавзусидаги амалий лойиҳа доирасида фойдаланилган (Оъзбекистон Миллий университетининг 2023 йил 17 майдаги 04/11-2969-сонли ҳамда Олий таълим, фан ва инновацийалар вазирлигининг 2023-йил 6-нойабрдаги 4/17-4/4-9562-сонли маълумотномалари). Илмий натижалардан фойдаланиш талабалар усҳун таълим сайтлари, интегратив ресурслар, електрон дарслик каби рақамли технологийаларнинг виртуал таълим компонентлари интерактив имконийатларининг интегративлик даражасини қатъий белгилаш усҳун хизмат қилган;
боълажак мутахассисларнинг касбий иқтисодий-географик компетентлигини таййорлашга йоъналтирилган дидактик жарайонлар касбий фаолийатнинг формал ва информал шаклларини назарий-амалий таййоргарлик билан уйғунлаштиришга асосланган таклифлар “Жаҳон хоъжалиги географийаси” номли дарслиги мазмунига сингдирилган (Оъзбекистон Республикаси Олий ва оърта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил 25 нойабрдаги 388-сон гувоҳномаси). Илмий натижалардан електрон-методик таъминотни йаратишнинг педагогик алгоритмини ишлаб сҳиқишга хизмат қилган;
“Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фанини оъқитиш методикаси мунтазамлилик, изсҳиллик ва узлюксизлик тамойилларидан фойдаланиш асосидаги такомиллашув “Жаҳон хоъжалиги географийаси” номли дарслиги мазмунига сингдирилган (Оъзбекистон Республикаси Олий ва оърта махсус таълим вазирлигининг 2022-йил 25-нойабрдаги 388- сон гувоҳномаси ҳамда Олий таълим, фан ва инновацийалар вазирлигининг 2023 йил 6 нойабрдаги 4/17-4/4-9562-сонли  маълумотномаси). Илмий натижалардан фойдаланиш иқтисодий ва ижтимоий географийага оид компетенсийавий йондашувларнинг функсионал алоқадорлик даражасини  коътарилишига хизмат қилган;
боълажак оъқитувсҳиларни “Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фанини оъқитишнинг дидактик модели оъқув материалларнинг йирик блокларга бирлаштириш юзасидан таклифлар “Жаҳон хоъжалиги географийаси” номли дарслиги мазмунига сингдирилган (Оъзбекистон Республикаси Олий ва оърта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил 25 нойабрдаги 388- сон гувоҳномаси). Илмий натижалардан фанни електрон коъринишда оъқитиш, електрон таълим орқали оъқув дастурларини оъзлаштириш, индивидуал еҳтийожлар асосида аудиторийа машғулотларини мустақил равишда уйғунлаштириш моделларини миллий кредит-модул тизимига адаптивлик даражасини таъминлаш асосида такомиллаштирилган; 
“Иқтисодий ва ижтимоий географийа” фанини оъқитишнинг илмий-назарий асослари таʼлим жарайонида ижтимоий-иқтисодий билимларни такомиллашуви 2018-2020-йилларга моължалланган Давлат илмий-техника дастурлари доирасидаги ПЗ-20/70930223-рақамли “Демократик ва ҳуқуқий жамийатни ривожлантиришда йошлар ижтимоий фаоллигини ошириш механизмини такомиллаштириш” мавзусидаги амалий тадқиқот лойиҳаси доирасида фойдаланилган (Фарғона давлат университетининг 2023 йил 05 июлдаги 01-2798-сонли сонли маълумотномаси)”. Илмий натижалардан ҳудудий-географик, етнографик-ментал жиҳатлари моделлаштириш, експеримент, натижаларни статистик таҳлил етиш усулларини тизимли қоъллаш орқали такомиллаштиришга хизмат қилган.