Юлдошова Манзура Оллашкуровнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи):
“Банклараро рақобат орқали фонд бозорида банк акциялари нархини барқарорлаштириш йўллари”, 08.00.07 – “Молия, пул муомаласи ва кредит”
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.2.PhD/Iqt4158
Илмий раҳбар: Мирзаев Фарход Исамович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент Халқаро университети, DSc.22/29.12.2023.I.175.01
Расмий оппонентлар: Курбонбекова Моҳичеҳра Туробжоновна, иқтисодиёт фанлари доктори доцент; Фозилжонов Иброҳим Сотволдихўжа ўғили, иқтисодиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Г.В. Плеханов номидаги Россия иқтисодиёт университети Тошкент филилали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади . Банклараро рақобат бозорида тижорат банкларини фонд бозорида акциялари нархини барқарорлигини таъминлашга қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
банклараро рақобат бозори орқали банк акциялари нархини барқарорлигини баҳолашда МИМД (манагемент – индиcаторс модерн - информатион течнологиес - дигитал маркетинг стратегй) талабларини ҳисобга олган ҳолда аниқлаш таклиф этилган;
банкларнинг акциялар нархи барқарорлигини та'минлашни белгилаб берувчи стратегик муҳим кўрсаткичларни (СИИ стратегиcаллй импортант индиcаторс) баҳолаш ва бошқаришда ма'лум вақт оралиғида банк акциялар нархини кескин тебраниш "Инcреасе-деcреасе" қийматини киритиш таклифи ишлаб чиқилган;
соф фойда ва устав капитали каби омиллар воситасида тижорат банклари акциялар нархини баҳолашда дисконт ставкасини киритиш тавсия этилган;
тижорат банкларининг акциялар нархини барқарорлигини та'минлашда банклар ўртасидаги рақобат консентрасия қийматини “R_k≤0,50 бўлса, акциялар нархи фонд биржасидаги ўзгаришларга тўғридан-тўғри боғланган”, “〖0,51≤R〗_k≤0,80 бўлса, акциялар нархи фонд биржасидаги ўзгаришларга ўзаро номутаносибликда”, ҳамда “〖0,81≤R〗_k≤1,00 бўлса, акциялар нархи фонд биржасидаги ўзгаришларга тескари боғланишда” тоифалар бўйича баҳолаш таклифи ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Банклараро рақобат шароитида тижорат банкларини акциялари нархларини барқарорлигини та'минлаш бўйича олинган илмий изланишлар асосида:
банклараро рақобат бозори орқали банк акциялари нархини барқарорлигини баҳолашда МИМД (манагемент – индиcаторс модерн - информатион течнологиес - дигитал маркетинг стратегй) талабларини ҳисобга олган ҳолда аниқлашга доир таклифи АТБ Туронбанк фаолиятига жорий этилган (АТБ Туронбанкнинг 2024 йил 12 июндаги 19/04-232-сон ма'лумотномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши асосида тижорат банкининг 2021 йилда акцияларининг ўртача нархи 11,87 сўни ташкил этган бўлса, 2022 йилда 15,08 сўмни ташкил этган.
банкларнинг акциялар нархи барқарорлигини та'минлашни белгилаб берувчи стратегик муҳим кўрсаткичларни (СИИ стратегиcаллй импортант индиcаторс) баҳолаш ва бошқаришда ма'лум вақт оралиғида банк акциялар нархини кескин тебраниш "Инcреасе-деcреасе" қийматини киритишга доир таклифи АТБ Туронбанк фаолиятига жорий этилган (АТБ Туронбанкнинг 2024 йил 12 июндаги 19/04-232-сон ма'лумотномаси). Ушбу таклифни банк амалиётига жорий этилиши натижасида банкнинг 2021 йилга нисбатан 2022 йилда иккиламчи бозорда акцияларни сотиш ҳажми 12,2 фоизга ошиб, 1928,9 млрд.сўмни ташкил этган.
соф фойда ва устав капитали каби омиллар воситасида тижорат банклари акциялар нархини баҳолашда дисконт ставкасини киритишга доир таклифи АТБ Туронбанк фаолиятига жорий этилган (АТБ Туронбанкнинг 2024 йил 12 июндаги 19/04-232-сон ма'лумотномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши асосида тижорат банкининг 2022 йилда активлар рентабеллиги кўрсаткичи 1,04% га тенг бўлиб, активлар рентабеллигини халқаро ме'ёри 1-4 % оралиғида бўлишини та'минланган.
тижорат банкларининг акциялар нархини барқарорлигини та'минлашда банклар ўртасидаги рақобат консентрасия қийматини “R_k≤0,50 бўлса, акциялар нархи фонд биржасидаги ўзгаришларга тўғридан-тўғри боғланган”, “〖0,51≤R〗_k≤0,80 бўлса, акциялар нархи фонд биржасидаги ўзгаришларга ўзаро номутаносибликда”, ҳамда “〖0,81≤R〗_k≤1,00 бўлса, акциялар нархи фонд биржасидаги ўзгаришларга тескари боғланишда” тоифалар бўйича баҳолашга доир таклифи АТБ Туронбанк фаолиятига жорий этилган (АТБ Туронбанкнинг 2024 йил 12 июндаги 19/04-232-сон ма'лумотномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши асосида тижорат банкининг 2022 йилда рақобат консентрасия қиймати R_k≤0,50 бўлиб, акциялар нархи фонд биржасидаги ўзгаришларга тўғридан-тўғри боғланганлиги аниқланди.