Ризаерв Шердил Алишер ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Газларни абсорбсион қуритиш жараёнлари учун кўпик сўндиргичлар олиш ва уларни қўллаш», 02.00.08 - Нефт ва газ кимёси ва технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.3.PhD/Т4368.
Илмий раҳбар: Махмудов Мухтор Жамолович, кимё фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Умумий ва ноорганик кимё институти, DSc.02/30.12.2019.К/Т.35.01.
Расмий оппонентлар: Сайдахмедов Шамшидин Мухторович, техника фанлари доктори, доцент; Тўраев Толиб Бозорович, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: газларни абсорбсион қуритиш жараёнлари учун кўпик сўндиргичлар олиш ва уларни газларни абсорбсион қуритиш қурилмалари билан биргаликдаги комбинацион технологик схемасини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ассиметрик плёнка маълум бир қалинликда мувозанатга эришса, унинг кўпикли плёнканинг барқарорлигига таъсири бирлаштирувчи босими изотермасидаги тўсиқ баландлигига бир хил баландликда боғлиқ бўлиши исботланган;
илк бор таркибида полиметилен селаксон 38% (ПМС-100), 46% метил спирит, 24% ли хлорид кислота 5%, Навбаҳор бентонити 8%, метил диетаноламин 3% дан иборат бўлган кўпик сўндиргич ГҚКС-4 олинган;
ГҚКС-4 кўпик сўндиргичи 1,0% миқдорда кўпик ҳосил қилувчига қўшилганда, унинг кўпик сўндириш кўрсаткичи 83,3% ни ташкил этган бўлса, ГҚКС-5 кўпик сўндиргичининг самарадорлиги 73,3% ни, ГҚКС-3 кўпик сўндиргичининг самарадорлик кўрсаткичи эса 65% ни ташкил этган бўлса, кўпик сўндиргич ва кўпик ҳосил қилувчиларнинг 30 дақиқа ва ундан ортиқ вақтлар оралиқларида контактлашиши ушбу кўпик сўндиргичларнинг самарадорлиги 100% га йетиши аниқланган;
0,3% консентрациядаги Пента-480Б ва ГҚКС типдаги кўпик сўндиргичларнинг макро- ва микрокўпикларни сўндириш вақти натижалари, Пента-480Б кўпик сўндиргичи макрокўпикларни сўндириш вақти 42 дақиқани, микрокўпикларни бузилиши эса 32 дақиқани ташкил этган бўлса, илмий тадқиқотлар натижасида олинган ГҚКС-4 кўпик сўндиргич намунасида эса ушбу кўрсаткич мос равишда 40 ва 28 дақиқани ташкил этиши аниқланган;
ГҚКС-4 кўпик сўндиргич ёрдамида ўтказилган тадқиқотлар натижалари эса, 0-270 дақиқа оралиғида ДЕГ эритмасининг кўпик ҳосил қилмаган бўлса, 270 дан кейин 5 мм баландликдаги кўпик ҳосил бўлиб, 360 дақиқага келиб ушбу кўпик баландлиги 35 мм ни ташкил этиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Газларни абсорбсион қуритиш жараёнлари учун кўпик сўндиргичлар олиш ҳамда қўллаш технологиясини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ПМС-100, метил спирти, 24% ли хлорид кислотаси, Навбаҳор бентонит ва МДЕА асосида ГҚКС-4 кўпик сўндиргич олиш технологияси Муборак газни қайта ишлаш заводининг “2025-2030 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалари рўйхати”га киритилган (Муборак газни қайта ишлаш заводининг 2024 йил 23 октябрдаги 14-03/ЭҚ-4613-сонли маълумотномаси). Натижада 0,3% консентрациядаги ГҚКС типдаги кўпик сўндиргичи макро- ва микрокўпикларни сўндириш вақти 28 минутгача камайтириш имконини беради;
ГҚКС-4 олиш ва уларни газларни гликоллар ёрдамида тозалашда қўллашнинг комбинацион технологияси Муборак газни қайта ишлаш заводининг “2025-2030 йилларда амалиётга жорий этиш бўйича истиқболли ишланмалари рўйхати”га киритилган (Муборак газни қайта ишлаш заводининг 2024 йил 23 октябрдаги 14-03/ЭҚ-4613-сонли маълумотномаси). Натижада ГҚКС-4 кўпик сўндиргич ёрдамида ўтказилган тадқиқотлар натижалари эса, 0-270 минут оралиғида ДЕГ эритмасининг кўпик ҳосил қилмаган бўлса, 270 дан кейин 5 мм баландликдаги кўпик ҳосил бўлиб, 360 минутга келиб ушбу кўпик баландлиги 35 мм гача пасайтириш имконини беради.