Sayt test rejimida ishlamoqda

Аманов Баходир Шарифовичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Бензоксазолин-2-тион карбон кислоталарининг комплекс бирикмалари синтези, тузилиши ва хоссалари», 02.00.01 – Ноорганик кимё, 02.00.04 - Физик кимё (кимё фанлари). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.4.PhD/К481.
Илмий раҳбарлар: Тураев Хайит Худайназарович, кимё фанлари доктори, профессор; Ашуров Жамшид Менгнорович, кимё фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Термиз давлат муҳандислик ва агротехнологиялар университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Термиз давлат университети, DSc.03/31.01.2023.К/Т.78.01.
Расмий оппонентлар: Рўзимуродов Олим Нарбекович, кимё фанлари доктори, профессор; Рахмонова Дилноза Саламовна, кимё фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: α-(Н-бензоксазолин-2-тион) цирка кислота ва β-(Н-бензоксазолин-2-тион) пропион кислоталарининг Cо(ИИ), Ни(ИИ), Cу(ИИ), Зн(ИИ) ионлари билан комплекс бирикмаларининг синтези, уларнинг таркиби, кристалл тузилиши, физик-кимёвий хоссаларини ҳамда биологик фаоллигини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор α-(Н-бензоксазолин-2-тион) цирка кислота ва β-(Н-бензоксазолин-2-тион) пропион кислоталарининг Cо(ИИ), Ни(ИИ), Cу(ИИ), Зн(ИИ) металл катионлари билан    8 та янги комплекс бирикмалари синтез қилинган;
синтез қилинган янги комплекс бирикмаларнинг таркиби, тузилиши, физик-кимёвий хоссалари ва металл ионларининг лиганд донор атомлари билан координацияланиш қонуниятлари элемент, РТТ, ИҚ-спектроскопия усуллари ёрдамида аниқланган;
[Cу(БСК)4(Ҳ2О)2]н ва [Cу3(БПК)4(ТЕА)2]∙Ҳ2О таркибли комплексдаги стереокимёвий ва электрон таъсирлар ҳамда Ян-Теллер эффекти ҳисобига металл-кислород боғларининг узайиши туфайли октаедр тузилишидаги марказий атомнинг координасион сони олтига тенг бўлган сп3д2 гибридланишли полимер ва триядроли комплекслар ҳосил бўлиши исботланган;
Ҳиршфелд сирт таҳлилида Ҳ∙∙∙Ҳ, О∙∙∙Ҳ/Ҳ∙∙∙О, Ҳ···С/С···Ҳ ва Ҳ···C/C···Ҳ таъсирлари кўпроқ кузатилган ҳамда молекулалараро таъсирлашиш энергиялари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. α-(Н-бензоксазолин-2-тион)цирка кислота ва β-(Н-бензоксазолин-2-тион)пропион кислоталарининг биометаллар билан комплекслари комплекс бирикмалари синтези, таркиби, кристалл тузилиши, индивидуаллиги, физик-кимёвий ҳамда биологик фаоллиги бўйича олинган илмий натижалар асосида:
синтез қилинган комплекс бирикмаларнинг рентген тузилиш таҳлили натижалари Кембриж кристаллографик маълумотлар базасига киритилган (Тҳе Cамбридге Струcтурал Датабасе, ҳттпс://www.ccдc.cам.аc.ук/cонц/ретриевиҳг.ҳтмл CCДC депозит рақами  №2374923, №2374922, №2374921, №2420797, №2420796, №2420795, №2420794, №2420793). Натижада, базага киритилган кимёвий бирикмалар ўхшаш бирикмаларни синтез қилишда, тузилишини тавсифлашда тақдим этилган маълумотлардан фойдаланиш имконини берган;
Бензоксазолин-2-тион пропион кислотасининг Cу(ИИ) иони сақлаган аралаш лигандли комплекс бирикмасининг 0.05% ли эритмаси “НОВА ФАРМ” МЧЖ Ўзбекистон-Ҳиндистон қўшма корхонасида дизенфексияловчи воситалар тайёрлашда амалиётга жорий этилган (“НОВА ФАРМ” МЧЖ нинг 2024 йил 9 августдаги 34-сон маълумотномаси). Натижада, юқори самарали дизенфексияловчи воситалар олиш имкониятини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish