Шеров Жахонгир Акбаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Сурункали нурланиш таъсирида юракдаги морфо-функционал ўзгаришларни биофаол қўшимчалар билан тўлдириш” 14.00.02 – Морфология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD /Tib4023.
Илмий раҳбар: Султонова Лола Джахонкуловна, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Абу Али ибн Сино номидаги Бухоро давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Абу Али ибн Сино номидаги Бухоро давлат тиббиёт институти, DSc.04/29.02.2024.Tib.93.01.
Расмий оппонентлар: Расулов Ҳамидулла Абдуллаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Ахмедова Сайёра Мухамадовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Абу Али ибни Сино номидаги Тожикистон давлат тиббиёт университети. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: сурункали нурланишдан сўнг турли ёшдаги оқ зотсиз каламушларнинг юрагида юзага келадиган морфологик ва морфометрик ўзгаришларни ва шу билан биргаликда медикаментоз коррексиядан кейинги АСД-2 фракция билан даволангандан кейин юзага келадиган морфологик ва морфометрик кўрсатгичларни ўрганишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
сурункали нурланиш касаллигига чалинган оқ зотсиз каламушларнинг юрагида эндoтeлиoцитлaрнинг нeкрoзи oртгaн, тoмирлaр ўткaзувчaнлиги oртгaн, ёрилгaн, сурункaли гипoксия нaтижaсидa пeривaскуляр фибрoз тўқимaнинг кeскин кўпaйгaни вa тaрқaлгaни исботланган; 
сурункали нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламушларнинг юрагидаги пато-морфологик ўзгаришлар сурункали нурланиш қабул қилмаган оқ зотсиз каламушларга нисбатан учраш даражаси ва интенсивлиги юқори бўлгани исботланган; 
сурункали нурланиш жараёнида биологик фаол модда қабул қилган оқ зотсиз каламушлар юрагида пато-морфологик белгилари учраш даражаси ва интенсивлиги ушбу препаратни қабул қилмаган оқ зотсиз каламушларга нисбатан қиёсий таҳлили асосланган;
илк бор сурункaли нурлaниш фoнидa юрaкдa юзaгa кeлгaн пaтoмoрфoлoгик жaрaёнлaрни oлдини oлишгa, oргaнизмдa xoсил булaётгaн тукимaлaргa жиддий тaьсир курсaтувчи эркин рaдикaллaрни блoклaш вa ҳужaйрaлaр рeгeнeрaциясини тaьминлaшдa AСД-2 фрaкцияси орқали эришиш исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларини жорий қилиниши:
Тажрибавий тадқиқотларда сурункали нурланиш таъсирида юракда қиёсий морфологик тавсифи ва даво-профилактикага янгича ёндашув йўлларини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижаларга асосланиб:
биринчи илмий янгилик: сурункали нурланиш касаллигига чалинган оқ зотсиз каламушларнинг юрагида эндoтeлиoцитлaрнинг нeкрoзи oртгaн, тoмирлaр ўткaзувчaнлиги oртгaн, ёрилгaн, сурункaли гипoксия нaтижaсидa пeривaскуляр фибрoз тўқимaнинг кeскин кўпaйгaни вa тaрқaлгaни исботланганлиги бўйича таклифлари Бухоро давлат тиббиёт институти Мувофиқлаштирувчи-эксперт кенгашининг 2024 йил 15 январдаги № 24-м/003-сон маълумотномаси билан тасдиқланган “Сурункали нурланиш таъсирида юракдаги морфо-функционал ўзгаришларни янгича даволашни такомиллаштириш усули” услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Самарқанд шаҳар тиббиёт бирлашмасинининг 08.07.2024 йилдаги 240-7-107-DOP/2024-сон ҳамда Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд вилоятминтақавий филиалининг 31.05.2024 йилдаги №16а§2-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилган. (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 13 ноябрдаги 08/62-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: олинган маьлумотлар сурункали нурланишларнинг юрак функционал хусусиятларига таьсирини сурункали нурланиш қабур қилувчи беморлар ўртасида эрта ташхислаш ва даволаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: сурункали нурланиш таьсирида бўлган беморларда юракдаги ўзгаришларнинг учраш даражаси, кардиологик ва терапевтик хизмат кўрсатишни амалга ошириш механизмини ишлаб чиқилганлиги 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 550000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган ва иқтисодий самарадорликка эришилган.
иккинчи илмий янгилик: сурункали нурланиш қабул қилган оқ зотсиз каламушларнинг юрагидаги пато-морфологик ўзгаришлар сурункали нурланиш қабул қилмаган оқ зотсиз каламушларга нисбатан учраш даражаси ва интенсивлиги юқори бўлгани исботланганлиги бўйича таклифлари Бухоро давлат тиббиёт институти Мувофиқлаштирувчи-эксперт кенгашининг 2024 йил 15 январдаги № 24-м/003-сон маълумотномаси билан тасдиқланган “Сурункали нурланиш таъсирида юракдаги морфо-функционал ўзгаришларни янгича даволашни такомиллаштириш усули” услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Самарқанд шаҳар тиббиёт бирлашмасинининг 08.07.2024 йилдаги 240-7-107-DOP/2024-сон ҳамда Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд вилоятминтақавий филиалининг 31.05.2024 йилдаги №16а§2-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилган. (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 13 ноябрдаги 08/62-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: олинган маьлумотлар сурункали нурланишларнинг юрак функционал хусусиятларига таьсирини сурункали нурланиш қабур қилувчи беморлар ўртасида эрта ташхислаш ва даволаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: сурункали нурланиш таьсирида бўлган беморларда юракдаги ўзгаришламинг учраш даражаси, кардиологик ва терапевтик хизмат кўрсатишни амалга ошириш механизмини ишлаб чиқилганлиги 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 550000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган ва иқтисодий самарадорликка эришилган.
учинчи илмий янгилик: сурункали нурланиш жараёнида биологик фаол модда қабул қилган оқ зотсиз каламушлар юрагида пато-морфологик белгилари учраш даражаси ва интенсивлиги ушбу препаратни қабул қилмаган оқ зотсиз каламушларга нисбатан қиёсий таҳлили асосланганлиги бўйича таклифлари Бухоро давлат тиббиёт институти Мувофиқлаштирувчи-эксперт кенгашининг 2024 йил 15 январдаги № 24-м/003-сон маълумотномаси билан тасдиқланган “Сурункали нурланиш таъсирида юракдаги морфо-функционал ўзгаришларни янгича даволашни такомиллаштириш усули” услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Самарқанд шаҳар тиббиёт бирлашмасинининг 08.07.2024 йилдаги 240-7-107-DOP/2024-сон ҳамда Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд вилоятминтақавий филиалининг 31.05.2024 йилдаги №16а§2-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилган. (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 13 ноябрдаги 08/62-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: олинган маьлумотлар сурункали нурланишларнинг юрак функционал хусусиятларига таьсирини сурункали нурланиш қабур қилувчи беморлар ўртасида эрта ташхислаш ва даволаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: сурункали нурланиш таьсирида бўлган беморларда юракдаги ўзгаришларнинг учраш даражаси, кардиологик ва терапевтик хизмат кўрсатишни амалга ошириш механизмини ишлаб чиқилганлиги 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 550000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган ва иқтисодий самарадорликка эришилган.
тўртинчи илмий янгилик: илк бор сурункaли нурлaниш фoнидa юрaкдa юзaгa кeлгaн пaтoмoрфoлoгик жaрaёнлaрни oлдини oлишгa, oргaнизмдa xoсил булaётгaн тукимaлaргa жиддий тaьсир курсaтувчи эркин рaдикaллaрни блoклaш вa ҳужaйрaлaр рeгeнeрaциясини тaьминлaшдa AСД-2 фрaкцияси орқали эришиш исботланганлиги бўйича таклифлари Бухоро давлат тиббиёт институти Мувофиқлаштирувчи-эксперт кенгашининг 2024 йил 15 январдаги № 24-м/003-сон маълумотномаси билан тасдиқланган “Сурункали нурланиш таъсирида юракдаги морфо-функционал ўзгаришларни янгича даволашни такомиллаштириш усули” услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Самарқанд шаҳар тиббиёт бирлашмасинининг 08.07.2024 йилдаги 240-7-107-DOP/2024-сон ҳамда Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий тиббиёт маркази Самарқанд вилоятминтақавий филиалининг 31.05.2024 йилдаги №16а§2-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилган. (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 13 ноябрдаги 08/62-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: олинган маьлумотлар сурункали нурланишларнинг юрак функционал хусусиятларига таьсирини сурункали нурланиш қабур қилувчи беморлар ўртасида эрта ташхислаш ва даволаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: сурункали нурланиш таьсирида бўлган беморларда юракдаги ўзгаришларнинг учраш даражаси, кардиологик ва терапевтик хизмат кўрсатишни амалга ошириш механизмини ишлаб чиқилганлиги 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 550000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган ва иқтисодий самарадорликка эришилган.
Илмий янгиликдан кенгайтирилган ҳолда фойдаланиши: « Сурункали нурланиш таъсирида юракдаги морфо-функционал ўзгаришларни биофаол қўшимчалар билан тўлдириш » мавзусида илмий янгиликни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш бўйича Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни Сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгаш раисига Бухоро давлат тиббиёт институти ректори томонидан 2024 йил 11 октябрдаги 04/9367-сон хат юборилган.