Наримов Равшанбек Анарметовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Намуна олиш жараёнини ўрганиш ва намуна олиб чиқишни ошириш муаммоларини ҳал қилиш», 04.00.11 – Қудуқларни бурғилаш ва оʻзлаштириш технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.2.PhD/Т3624.
Илмий раҳбар: Рахимов Анварходжа Акбарходжиевич, техника фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: “ЎЗЛИТИНЕФТГАЗ” АЖ ҳузуридаги DSc.23/25.08.2021.Т.136.01 рақамли Илмий кенгаш асосидаги бир марталик Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Акилов Жаҳон, техника фанлари доктори, профессор; Матякубов Марим Юсупович, техника фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Қарши муҳандислик иқтисодиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: нефт ва газ учун излов ва қидирув қудуқларини бурғилашда асосий намуна олиш асбобларининг янги конструксияларини яратиш орқали керн чиқаришни оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ёрилган, майдаланган ва эзилган жинслар оралиқлари учун мавжуд керн олиш снарядларидан фойдаланиш, кернни 60% гача олиб чиқишни таъминлагани учун керн олиш снарядини лойиҳалашда янги ёндашув ишлаб чиқилган;
керн намуналарини олиш билан бурғилаш режимига, керн сиртларининг барқарорлигини таъминлаш ва мойлаш қобилияти туфайли керн олиш асбобининг чидамлилигини сақлаб қолиш учун бурғилаш суюқлиги сифатига боғлиқ талабларни ишлаб чиқиш зарурлиги асосланган;
ишлаб чиқилган тажриба стенди ёрдамида аниқланган юмшоқ ва қаттиқ тош бўлакларини тўлиқ ёки қисман сиқиб чиқарадиган керн ушлагичининг конструксияси қўлланиладиган кучга боғлиги аниқланган;
мойлаш хусусиятига эга бўлган янги ишлаб чиқилган бурғилаш суюқлиги таъсирида бурғилаш каллагининг узоқ муддат ишлашини таъминлаши тажриба ўтказиш йўли билан аниқланган;
керн олиш мосламасининг янги конструксиясини ва ювувчи суюқликнинг янги оптимал таркибини қўллаш асосида керн танлаш билан бурғилаш технологияси ишлаб чиқилган ва керн чиқишини кўпайтириш асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Намуна олиш снарядининг таркибий қисмларини, керн намуналарини олиш режимларнинг технологик параметрларини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ишлаб чиқилган конусли бурғилаш каллаги ва янги, таркибида кимёвий реагент бўлган ювувчи суюқликнинг қўллаш технологияси Гарбий Ҳаққул конининг №5, Ултан майдонининг №1, Карамой конининг №1 ва Чорикул ҳудудининг №3 қудуқларида жорий қилинган (“Ўзбекнефтегаз” АЖнинг 2024 йил 23 августдаги №23/1-957-сонли маълумотномаси). Натижада, мураккаб кон геологик шароитларда керн олиб чиқиш кўрсатгичини 97 фоизгача етказиш имконини берган;
мураккаб геология-қидирув қудуқларини бурғилаш жараёнида керн олиб чиқишни ошириш учун конуссимон бурғилаш каллаги ихтиросига Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигидан патент олинган (САП01552, 14.07.2016 й., № ФАП 02137, 28.02.2022 й.) Натижада, максимал керн олиб чиқишга эришилган ва моддий-техник ресурсларни 55% гача тежаш имконини берган.