Орзиев Сардор Самандар ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Кўчат етиштиришда биогумусдан тувакчалар тайёрлайдиган қурилмани ишлаб чиқиш ва параметрларини асослаш», 05.07.01 - Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.2.PhD/Т3738
Илмий раҳбар: Имомов Шавкат Жахонович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти” Миллий тадқиқот университети Бухоро табиий ресурсларни бошқариш институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти, PhD.03/30.06.2020.Т.111.02.
Расмий оппонентлар: Мусурмонов Аззам Турдиевич, техника фанлари доктори, профессор; Гаффаров Хасан Равшанович, техника фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Самарқанд агроинновациялар ва тадқиқотлар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади биогумусдан тувакчалар таййорлайдиган қурилманинг конструксийасини ишлаб чиқиш ва параметрларини асослаш орқали коъчат йеттиштириш учун биогумусдан тувакчалар таййорлашда меҳнат сарфини камайтириш ҳамда юқори иш сифати ва унумини таминлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
кўчат йетиштиришда биогумусдан тувакчалар тайёрлайдиган қурилманинг конструксияси ишлаб чиқилган ва технологик иш жараёни асосланган;
кўчат йетиштиришда биогумусдан тувакчалар тайёрлайдиган қурилма иш органларининг параметрлари кам энергия сарфи ва талаблар даражасидаги иш сифатини таминлаш шартидан келиб чиқиб асосланган;
қурилма биогумусни зичловчи ва тувакча шакллантирувчи поршенини ҳаракатга келтирувчи пневмоцилиндрларнинг босим кучи биогумус тувакчаларининг сифат кўрсаткичларини ҳисобга олган ҳолда аниқланган;
қурилманинг мақбул параметрлари унинг сифат кўрсаткичлари ва энергетик иш кўрсаткичларига таъсирини баҳоловчи регрессия тенгламаларини ечиш орқали аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Коъчат йетиштиришда биогумусдан тувакчалар таййорлайдиган қурилмани ишлаб чиқиш ва параметрларини асослаш боъйича олинган натижалар асосида:
коъчат йетиштиришда биогумусдан тувакчалар таййорлайдиган қурилмага Оъзбекистон Республикаси Адлийа вазирлиги ҳузуридаги “Интеллектуал мулк маркази” давлат муассасасининг фойдали моделга патенти олинган (“Коъчат йетиштириш учун органик чиқиндилардан тувакчалар таййорлайдиган қурилмаси?, №ФАП 02281-2022 й.). Натижада коъчат йетиштиришда биогумусдан тувакчалар таййорлайдиган қурилманинг конструксийасини ишлаб чиқиш имкони йаратилган;
коъчат йетиштиришда биогумусдан тувакчалар таййорлайдиган қурилма Оъзбекистон Республикаси Қишлоқ хоъжалиги вазирлиги тасарруфидаги Бухоро вилойати фермер хоъжаликларида жорий етилган (Қишлоқ хоъжалигида билим ва инновацийалар миллий марказининг 2024-йил 28-июлдаги 06/34-05/2856-сон маълумотномаси). Натижада сарфланадиган меҳнат сарфи 40-60 фоизга камайган, қурилмадан фойдаланишда 35-40 фоиз иқтисодий самарадорликка еришилган;
коъчат йетиштиришда биогумусдан тувакчалар таййорлайдиган қурилмани ишлаб чиқаришни оъзлаштириш учун лойиҳа-констркторлик ҳужжатлари (техникавий шартлар ва чизмалар) “БМКБ-Агромаш” АЖ да лойиҳалаш жарайонига жорий етилган (“БМКБ-Агромаш” АЖнинг 2024-йил 5-июлдаги 01-55-сон маълумотномаси). Натижада коъчат йетиштиришда биогумусдан тувакчалар таййорлайдиган қурилмани ишлаб чиқариш имкони йаратилган.
