Хонов Алавиддин Шохўжаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): « Иссиқлик шароитида ривожланувчи гипертиреозда қон ивиш тизими ва реологик хусусиятлари (экспериментал тадқиқот)», 14.00.16 – Нормал ва патологик физиология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/Tib2816.
Илмий раҳбар: Ахмедов Камолиддин Ҳакимович, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.03.
Расмий оппонентлар: Сайфуллаева Саида Акрамжоновна, тиббиёт фанлари доктори, катта илмий ходим; Карабаев Аминжон Гадаевич, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Абуали ибни Сино номидаги Тожикистон давлат тиббиёт университети (Тожикистон Республикаси).
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: иссиқ иқлим шароитида ривожланувчи тажрибавий гипертиреозда қалконсимон без структур-функционал ҳолатига боғлиқ равишда гемостаз тизими, қон реологик хусусиятлари ҳамда шаклий элементлари миқдор ўзгаришларини динамикада баҳолашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
иссиқ иқлим шароитида гипертиреоз динамикасида нормал иқлимдаги ўзгаришларга нисбатан тромбоцитлар миқдорининг кескин ортиши, қон шаклий элементларининг сифат жиҳатдан ўзгариши, яъни нейтрофилларда токсоген доначаларнинг ҳосил бўлиши асосланган;
иссиқ иқлим шароитида тажрибавий гипертиреоз динамикасида гемостаз тизимда гиперагрегациянинг кузатилиши, қоннинг реологик хусусиятларининг қовушқоқлигининг ошиши, шунингдек, силжиш тезлигининг пасайишига олиб келадиган механизмлар иссиқ иқлимда организмнинг сувсизланиш жараёнларининг жадаллашиши ва метоболик парчаланиш жараёнларининг ҳаддан ташқари кучайиши натижаси эканлиги исботланган;
иссиқ иқлим шароитида тажрибавий гипертириозда нормал иқлим шароитидаги гипертириоздан фарқли ўлароқ гипофизар-тироидал регуляцияси бузилганлиги, яъни ТТГ ва Т3, Т4 лар орасидаги мувозанат издан чиқиб, бу қалқонсимон без функциясида гипофизар «акс-алоқа» бошқарилувида гипофиз ролининг ҳамда токсик моддалар таъсирида гипофизда тироид гармонларга нисбатан сезувчанлик сусайганлиги асосланган;
фаол секретор ҳужайралар ва Сандерсон ёстиқчалари пайдо бўлиши иссиқ иқлим шароитида структуравий ўзгаришларни янада жадаллаштирадиган безларнинг гиперфункциясига боғлиқ равишда келиб чиқиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Иссиқлик шароитида ривожланувчи гипертиреозда қон ивиш тизими ва реологик хусусиятларни баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик: иссиқ иқлим шароитида гипертиреоз динамикасида нормал иқлимдаги ўзгаришларга нисбатан тромбоцитлар миқдорининг кескин ортиши, қон шаклий элементларининг сифат жиҳатдан ўзгариши, яъни нейтрофилларда токсоген доначаларнинг ҳосил бўлиши асосланганлиги бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Термиз филиали мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 5 декабрда 38-сон билан тасдиқланган «Иссиқлик шароитида ривожланувчи гипертиреозда қалқонсимон бези морфофункционал ҳамда тромбоцитлар агрегацияси параметрларининг ўзгаришларини динамикада баҳолаш усули» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Бухоро вилояти патологик анатомия бюроси бўйича 04.01.2024 йилдаги 4-сон ва Андижон давлат тиббиёт институти клиникаси бўйича 18.01.2024 йилдаги 12-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 25 сентябрдаги 06/95-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: иссиқ иқлим шароитида кечувчи тажрибавий гипертиреоз динамикасида қоннинг шаклли элементлари, айниқса тромбоцитлар миқдорларининг нормал иқлимдаги ўзгаришларидан кескин ортиб кетишини юзага келтиришни бартараф қилиш орқали организмдаги функционал тузилмалаларни ўзгаришини олдини олиш таъминлаш ҳамда тромблар ҳосил бўлиши натижасида полиорган етишмовчилигларини олдини олишга сабаб бўлувчи профилактик ва даволаш чора-тадбирлари учун фундаментал асос сифатида хизмат қилиш тартибини ишлаб чиқиш орқали ташхислашни яхшилаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаш учун сарфланадиган 112000 сўм бюджет маблағлари касалликни эрта ташхислаш ҳамда асоратларни олдини олиш, организмнинг кескин шикастланиши натижасида юзага келган ўзгаришларни тиклаш натижасида иқтисод қилинади;
иккинчи илмий янгилик: иссиқ иқлим шароитида тажрибавий гипертиреоз динамикасида гемостаз тизимда гиперагрегациянинг кузатилиши, қоннинг реологик хусусиятларининг қовушқоқлигининг ошиши, шунингдек, силжиш тезлигининг пасайишига олиб келадиган механизмлар иссиқ иқлимда организмнинг сувсизланиш жараёнларининг жадаллашиши ва метоболик парчаланиш жараёнларининг ҳаддан ташқари кучайиши натижаси эканлиги исботланганлиги бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Термиз филиали мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 5 декабрда 38-сон билан тасдиқланган «Иссиқлик шароитида ривожланувчи гипертиреозда қалқонсимон бези морфофункционал ҳамда тромбоцитлар агрегацияси параметрларининг ўзгаришларини динамикада баҳолаш усули» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Бухоро вилояти патологик анатомия бюроси бўйича 04.01.2024 йилдаги 4-сон ва Андижон давлат тиббиёт институти клиникаси бўйича 18.01.2024 йилдаги 12-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 25 сентябрдаги 06/95-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: иссиқ иқлим шароитида кечувчи тажрибавий гипертиреоз динамикасида қоннинг шаклли элементлари, айниқса тромбоцитлар миқдорларининг нормал иқлимдаги ўзгаришларидан кескин ортиб кетишини юзага келтиришни бартараф қилиш орқали организмдаги функционал тузилмалаларни ўзгаришини олдини олиш таъминлаш ҳамда тромблар ҳосил бўлиши натижасида полиорган етишмовчилигларини олдини олишга сабаб бўлувчи профилактик ва даволаш чора-тадбирлари учун фундаментал асос сифатида хизмат қилиш тартибини ишлаб чиқиш орқали ташхислашни яхшилаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаш учун сарфланадиган 112000 сўм бюджет маблағлари касалликни эрта ташхислаш ҳамда асоратларни олдини олиш, организмнинг кескин шикастланиши натижасида юзага келган ўзгаришларни тиклаш натижасида иқтисод қилинади;
учинчи илмий янгилик: иссиқ иқлим шароитида тажрибавий гипертириозда нормал иқлим шароитидаги гипертириоздан фарқли ўлароқ гипофизар-тироидал регуляцияси бузилганлиги, яъни ТТГ ва Т3, Т4 лар орасидаги мувозанат издан чиқиб, бу қалқонсимон без функциясида гипофизар «акс-алоқа» бошқарилувида гипофиз ролининг ҳамда токсик моддалар таъсирида гипофизда тироид гармонларга нисбатан сезувчанлик сусайганлиги асосланганлиги бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Термиз филиали мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 5 декабрда 38-сон билан тасдиқланган «Иссиқлик шароитида ривожланувчи гипертиреозда қалқонсимон бези морфофункционал ҳамда тромбоцитлар агрегацияси параметрларининг ўзгаришларини динамикада баҳолаш усули» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Бухоро вилояти патологик анатомия бюроси бўйича 04.01.2024 йилдаги 4-сон ва Андижон давлат тиббиёт институти клиникаси бўйича 18.01.2024 йилдаги 12-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 25 сентябрдаги 06/95-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: иссиқ иқлим шароитида кечувчи тажрибавий гипертиреоз динамикасида қоннинг шаклли элементлари, айниқса тромбоцитлар миқдорларининг нормал иқлимдаги ўзгаришларидан кескин ортиб кетишини юзага келтиришни бартараф қилиш орқали организмдаги функционал тузилмалаларни ўзгаришини олдини олиш таъминлаш ҳамда тромблар ҳосил бўлиши натижасида полиорган етишмовчилигларини олдини олишга сабаб бўлувчи профилактик ва даволаш чора-тадбирлари учун фундаментал асос сифатида хизмат қилиш тартибини ишлаб чиқиш орқали ташхислашни яхшилаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаш учун сарфланадиган 112000 сўм бюджет маблағлари касалликни эрта ташхислаш ҳамда асоратларни олдини олиш, организмнинг кескин шикастланиши натижасида юзага келган ўзгаришларни тиклаш натижасида иқтисод қилинади;
тўртинчи илмий янгилик: фаол секретор ҳужайралар ва Сандерсон ёстиқчалари пайдо бўлиши иссиқ иқлим шароитида структуравий ўзгаришларни янада жадаллаштирадиган безларнинг гиперфункциясига боғлиқ равишда келиб чиқиши исботланганлиги бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси Термиз филиали мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023 йил 5 декабрда 38-сон билан тасдиқланган «Иссиқлик шароитида ривожланувчи гипертиреозда қалқонсимон бези морфофункционал ҳамда тромбоцитлар агрегацияси параметрларининг ўзгаришларини динамикада баҳолаш усули» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Бухоро вилояти патологик анатомия бюроси бўйича 04.01.2024 йилдаги 4-сон ва Андижон давлат тиббиёт институти клиникаси бўйича 18.01.2024 йилдаги 12-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2024 йил 25 сентябрдаги 06/95-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: иссиқ иқлим шароитида кечувчи тажрибавий гипертиреоз динамикасида қоннинг шаклли элементлари, айниқса тромбоцитлар миқдорларининг нормал иқлимдаги ўзгаришларидан кескин ортиб кетишини юзага келтиришни бартараф қилиш орқали организмдаги функционал тузилмалаларни ўзгаришини олдини олиш таъминлаш ҳамда тромблар ҳосил бўлиши натижасида полиорган етишмовчилигларини олдини олишга сабаб бўлувчи профилактик ва даволаш чора-тадбирлари учун фундаментал асос сифатида хизмат қилиш тартибини ишлаб чиқиш орқали ташхислашни яхшилаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаш учун сарфланадиган 112000 сўм бюджет маблағлари касалликни эрта ташхислаш ҳамда асоратларни олдини олиш, организмнинг кескин шикастланиши натижасида юзага келган ўзгаришларни тиклаш натижасида иқтисод қилинади.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish