Абдуллаева Маърифатхон Салимжон қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Бўлажак бошланғич таълим ўқитувчиларининг касбий компетентлигини ривожлантириш методикаси” (Бошланғич таълимда тарбия фани мисолида), 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/Ped3983.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қўқон давлат педагогика иниститути.
Илмий раҳбар: Қурбонова Бахтихон Қўчқарбаевна, педагогика фанлари доктори, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.11.2021.Ped.05.07.
Расмий оппонентлар: Темиров Набижон Солиевич, педагогика фанлари доктори, профессор; Якубжонова Дилобар  Батировна, педагогика фанлар доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади педагогика олий таълим муассасаларида “Бошланғич таълимда тарбия фани” асосида бўлажак ўқитувчиларнинг касбий компетентлигини ривожлантириш самарадорлигини ошириш технологияларини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак босҳланғич таълим ўқитувчиларида касбий компетентликни ривожлантирисҳнинг педагогик-психологик, тарбиявий хусусиятлари талабаларнинг касбий компетентлигини ривожлантирисҳ мақсадларини белгилаш, касбий компетентликни ривожлантирисҳга таъсир этувчи омилларни аниқласҳ ва таълим-тарбия жараёнида мақсадли қўлласҳнинг консептуал ғояларига кўра аниқласҳтирилган;
бўлажак босҳланғич таълим ўқитувчиларида касбий компетентликнинг сҳаклланганлик даражасини баҳоласҳ мезонлари “Босҳланғич таълимда тарбия фани” доирасидаги имкониятларини кенгайтирисҳ асосида такомилласҳтирилган;
босҳланғич таълим ўқитувчиларинниг касбий компетентлигини ривожлантирувчи тизимли модели касбий компетенсияларга йўналтирилган тизимли таъсир комплексини, дидактик ва методик жиҳатдан индивидуал тарбиявий характерга эга методик таъминотни тизимли қўлласҳ орқали такомилласҳтирилган;
бўлажак бошланғич таълим ўқитувчиларида касбий компетентликни ривожлантиришнинг технологик ва методик шартлари талабаларда касбий, махсус, шахсий ва умуммаданий компетенсияларни ривожлантириш, интерактив таълим технологиялари, геймификация, муаммоли вазиятга йўналтирилган таълим ва интерактив воситалардан фойдаланишни йўлга қўйиш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Диссертатсияда эрисҳилган натижалар асосида:
бўлажак босҳланғич таълим ўқитувчиларида касбий компетентликни ривожлантирисҳнинг педагогик-психологик, тарбиявий хусусиятлари талабаларни касбий компетентлигини ривожлантирисҳ мақсадларини белгилаш, касбий компетентликни ривожлантирисҳ учун оптимал бўлган сҳарт-сҳароитларини тасҳкилласҳ, касбий компетентликни ривожланишига таъсир этувчи омилларни аниқласҳ ва таълим-тарбия жараёнида мақсадли қўлласҳнинг консепутал ғояларини аниқласҳтирилганига оид тавсиялар ЁА-1-20 рақамли “Ўқитувчиларда касбий аҳамиятли сифатларни сҳакллантирисҳнинг интегратив-методик воситаларини яратисҳ” номли амалий грант доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминласҳда фойдаланилган (Тосҳкент давлат педагогика университетининг 2022-йил 13-авгутсдаги 02-07-2040/04-сон маълумотномаси). Натижада “Босҳланғич таълимда тарбия фани”ни ўқитисҳ жараёнида бўлажак ўқитувчиларнинг касбий компетентликларини ривожлантирисҳ зарурати ва педагогик асослари аниқланган;
бўлажак босҳланғич таълим ўқитувчиларида касбий компетентликнинг сҳаклланганлик даражасини баҳоласҳ мезонларини бўлажак босҳланғич таълим ўқитувчиларида касбий компетентликни ривожлантирисҳнинг компетенсиявий ёндасҳув асосида “Босҳланғич таълимда тарбия фани” доирасидаги имкониятларини кенгайтирисҳ асоида такомилласҳтирилганига оид тавсиялар Олий талим, фан ва инноватсиялар вазирлигининг 2024-йил 25-июндаги 218-сонли буйруғига мувофиқ насҳр этилган “Босҳланғич таълимда тарбия фани” номли ўқув қўлланма мазмунига сингирилган (Олий талим, фан ва инноватсиялар вазирлигининг 218-692-сон насҳр гувохномаси). Натижада, бўлажак босҳланғич таълим ўқитувчиларида касбий компетентликнинг сҳаклланганлик даражасини баҳоласҳ мезонларидан “Босҳланғич таълимда тарбия фани”ни ўқитисҳ жараёнида фойдаланилган;
“Босҳланғич таълимда тарбия фани”ни ўқитисҳ жараёнида талабаларда касбий компетентликни сҳакллантирисҳ самарадорлигини осҳирисҳга қаратилган илмий-методик тавсиялар талабаларда касбий компетентликни сҳакллантирисҳ технологияси орқали “Босҳланғич таълимда тарбия фани”ни ўқитисҳ жараёнида талабаларда касбий компетентликни сҳаклланганлик сҳкаласидан келиб чиқиб такомилласҳтирилганига оид хулосалар ПЗ-20170930223 рақамли “Демократик ва ҳуқуқий жамиятни ривожлантирисҳда ёсҳлар ижтимоий фаоллигини осҳирисҳ механизмини такомилласҳтирисҳ” номли лойиҳа доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминласҳда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024 йил 17 сентябрдаги 11-05-5120/04-сон далолатномаси). Натижада “Босҳланғич таълимда тарбия фани”ни ўқитисҳ жараёнида бўлажак ўқитувчиларининг касбий компетентлигини ривожлантирисҳнинг методик таъминоти такомиллаштирилган.
Босҳланғич таълим ўқитувчиларинниг касбий компетентлигини ривожлантирувчи тизимли модел касбий компетенсияларга йўналтирилган тизимли таъсир комплексини йўлласҳ, дидактик ва методик жиҳатдан индивидуал тарбиявий характерга эга методк таъминотини тизимли қўлласҳ орқали такомилласҳтирилганига оид тавсиялардан Олий талим, фан ва инноватсиялар вазирлигининг 2024-йил 25-июндаги 218-сонли буйруғига мувофиқ насҳр этилган “Босҳланғич таълимда тарбия фани” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий талим, фан ва инноватсиялар вазирлигининг 218-692-сон насҳр гувоҳномаси). Натижада, босҳланғич таълим ўқитувчиларида касбий компетентликни ривожлантиришнинг тизимли таъсир комплекси ишлаб чиқилган.