Qarshibaev Asqarbek Ilashevichning

fan doktori (DSc) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.

Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Kar`erlar texnologik mashina va mexanizmlarining elektr energiya iste’molini bashoratlash (Navoiy kon-metallurgiya kombinati misolida)», 05.05.01–Energetika tizimlari va majmualari (texnika fanlari).

Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2018.2.DSc/T215.

Ilmiy maslahatchi: Muratov Xakim Maxmudovich, texnika  fanlari doktori, professor.

Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: «Ilmiy-texnik markaz» MChJ.

IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Toshkent davlat texnika universiteti va «Ilmiy-texnika markazi» MChJ, DSc.27.06.2017.T.03.03.

Rasmiy opponentlar:  Bobojanov Maxsud Kalandarovich, texnika fanlari doktori, professor; Alimxodjaev Kamoliddin Tillaxodjaevich, texnika fanlari doktori, professor; Mirzabaev Akram Maxkamovich, texnika fanlari doktori, professor.

Yetakchi tashkilot: Toshkent temir yo‘l va muhandislari instituti.

Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.

II. Tadqiqotning maqsadi: konchilik korxonalarida energiya resurslarni tejash imkonini beruvchi, kar`erlar texnologik mashina va mexanizmlari elektr energiya iste’molining solishtirma sarfini me’yorlash va bashorat qilish usullarini ishlab chiqishdan iborat.

III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:

kar`erlar texnologik mashina va mexanizmlari elektr energiya iste’molidagi variatsion qatorlarining optimal qiymatlari aniqlangan hamda differensial va integral taqsimlash qonuniyatlarining maqbul parametrlari asoslangan;

kar`erlar texnologik mashina va mexanizmlari elektr energiya iste’moli rejimlarining yillik va mavsumiy o‘zgarishlarini aks ettiradigan funksiyalarni ifodalovchi matematik modellar ishlab chiqilgan;

rudalarni qazib olish texnologik jarayonlarining xususiyatlarini inobatga olib kar`erning energiya tejamkor ish rejimlari asoslangan;

kar`erlarning elektr energiya iste’molining regression tahlil usullari  asosida bashorat qilish uchun vaqt modeli taklif etilgan va elektr energiya iste’moli limitlarini aniqlash uchun analitik ifoda ishlab chiqilgan;

atrof-muhit haroratini, rudalarning zichligi va tog‘ massasi hajmini hisobga oladigan kar`er unumdorligini ta’minlovchi elektr energiya solishtirma sarfi me’yorlarini aniqlash usuli takomillashtirilgan.

IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.

«Muruntau» kar`erining elektr energiya iste’moli rejimlari bo‘yicha ishlab chiqilgan matematik modellar asosida:

elektr energiya iste’molini bashorat qilish va tezkor rejalashtirish darajasini oshiruvchi matematik modellar «Navoiy kon-metallurgiya kombinati» davlat korxonasining «Muruntau» kar`erida joriy etilgan («Navoiy kon-metallurgiya kombinati» davlat korxonasining 2018 yil 14 fevraldagi 01-01-10/2101-son ma’lumotnomasi). Natijada kar`erlarda sarflanadigan elektr energiya iste’molini 5%gacha tejash imkoni yaratilgan;

kar`erlardagi texnologik mashina va mexanizmlarning vaqt, omil va bashorat modellari yordamida ishlab chiqarish omillari ta’sirini baholash, elektr energiya iste’molini bashoratlash va tezkor rejalashtirish darajasini oshirish usuli «Navoiy kon-metallurgiya kombinati» davlat korxonasining «Muruntau» kar`erida joriy etilgan («Navoiy kon-metallurgiya kombinati» davlat korxonasining 2018 yil 14 fevraldagi 01-01-10/2101-son ma’lumotnomasi). Natijada kar`erlarda sarflanadigan elektr energiya iste’molini 92187,26 kVt∙soatga tejash imkoni yaratilgan;

kar`erlarda elektr energiyasi sarfini umumkorxona bo‘yicha me’yorlash usuli «Navoiy kon-metallurgiya kombinati» davlat korxonasining «Muruntau» kar`erida joriy etilgan(«Navoiy kon-metallurgiya kombinati» davlat korxonasining 2018 yil 14 fevraldagi 01-01-10/2100-son ma’lumotnomasi). Natijada «Muruntau» kar`erining bir tonna tog‘ massasi uchun 1 kVt soat elektr energiyasini tejash imkoni yaratilgan;

kar`erlardagi mashina va mexanizmlarning yakka tartibdagi elektr energiyasi sarflarining me’yorlarini hisoblash usuli «Navoiy kon-metallurgiya kombinati» davlat korxonasining «Muruntau» kar`erida joriy etilgan («Navoiy kon-metallurgiya kombinati» davlat korxonasining 2018 yil 14 fevraldagi 01-01-10/2100-son ma’lumotnomasi). Natijada kar`erlarda sarflanadigan elektr energiya iste’molini 5%gacha tejash imkoni yaratilgan.