Sayt test rejimida ishlamoqda

Сабитходжаева Саида Улмасовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: «COVID-19  нинг оғир клиник шаклларини ривожланишида қон ивиш тизими фаоллашувининг иммунологик жиҳатлари ва даволашни оптималлаштириш» 14.00.05-Ички касалликлар, 14.00.36-Aллергология ва иммунология (тиббиёт фанлар). 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.1.PhD/Tib1655. 
Илмий раҳбарлар: Aбдуллаев Равшан Бабажанович, тиббиёт фанлари доктори, профессор;  Шамсутдинова Максуда Илясовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси Урганч филиали, PhD 04/30.09.2020.Tib.123.01. 
Расмий оппонентлар: Тошкенбаева Елеонора Негматовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Зиядуллайев Шухрат Худойбердиевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Буҳоро давлат тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: 
COVID-19 оғир клиник шаклида кечган беморларда гемостаз тизимидаги ўзгаришларни иммунологик тизим билан боғлиқлигини ўрганиш, хавф омилларини аниқлаш ва даволанишни оптималлаштиришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
илк бор COVID-19 нинг оғир даражаси билан касалланган беморларда антитромбин- III, протеин - С, протеин - S миқдорининг 65% гача, тромбоцитлар агрегация ва адгезия фаоллиги 75%га камайгани исботланган;
илк бор COVID-19 да антикоагулянтларнинг самарадорлигини анти-Ха фаоллигини аниқлаш орқали назорат қилиш сарадорлиги асосланган;
COVID-19 оғир даражасида лейкоцитлар, CD95+, IgA, IgM, зардоб иммун комплексларнинг ортиши фонида CD3+, CD4+, CD8+, IRI, CD20+, CD56+, CD38+ лимфоцитларнинг кескин камайиши аниқланган, IL-1β ва IL-6 цитокинларини юқори бўлиши касаллик кечишининг салбий прогностик маркёри эканлиги исботланган; 
илк бор COVID-19 нинг оғир даражасида вирус индуцирланган коагулопатияни даволашни оптималлаштиришда янги музлатилган плазма ва иммуноглобулин терапиясини қўллаш самарадорлиги асосланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
COVID-19 билан касалланган беморларни даволаш бўйича олинган илмий натижалар асосида "янги коронавирус инфекцияси бўлган беморларда коагулопатия ривожланишини эрта аниқлаш алгоритми" бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
биринчи илмий янгилик: илк бор COVID-19 нинг оғир даражаси билан касалланган беморларда антитромбин- III, протеин - С, протеин - S миқдорининг 65% гача, тромбоцитлар агрегация ва адгезия фаоллиги 75%га камайгани исботланганлиги Самарқанд вилоят кўп тармоқли тиббиёт маркази (2023-йил 9-августдаги 267-сон буйруқ) ва Сурхондарё филиали Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази (2023-йил 17-августдаги 113-сон буйруқ) амалиётига жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: COVID-19 нинг оғир даражаси билан касалланган беморларда вирус индуцирланган коагулопатия ривожланишининг хавф омиллари-ПТИ, антитромбин-III, протеин-С, протеин–S, тромбоцитлар агрегация ва адгезия фаоллиги мониторинг касаллик оқибатини тўғри башорат қилиш имконини берди. Иқтисодий самарадорлиги: шифохонада қолиш тўлов миқдори 420000 сўмга камайтирилди; шифохонада бўлиш даврининг 4 кунга қисқартирилиши ҳисобига 600000 сўмлик дори-дармон кам талаб этилади (1 кунга ўртача 150000 сўм дори воситалари сарфланади). Хулоса: клиник амалиётда тадқиқот натижаларини тадбиқ қилиниши коронавирус ўтказган беморларда ташҳислаш чораларини ва касалликнинг асоратларини олдини олиш самарадорлигини сезиларли даражада ошириш имконини берган; 
иккинчи илмий янгилик: илк бор COVID-19 да антикоагулянтларнинг самарадорлигини анти-Ха фаоллигини аниқлаш орқали назорат қилиш сарадорлиги асосланганлиги Самарқанд вилоят кўп тармоқли тиббиёт маркази (2023-йил 9-августдаги 267-сон буйруқ) ва Сурхондарё филиали Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази (2023-йил 17-августдаги 113-сон буйруқ) амалиётига жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: COVID-19 да антикоагулянтларнинг самарадорлигини назорат қилиш, беморларда ривожланадиган тромбоз еки қон кетиш асоратларини бартараф қилгандан кейин беморларнинг ҳаёт сифатини сезиларли даражада яхшилашга имкон бериши аниқланди; Иқтисодий самарадорлиги: ушбу ҳолатни эрта аниқлаш беморларни ўз вақтида даволаш имконини берган ва бир нафар бемор ҳисобидан маблағларини 436000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган. Хулоса: олинган маълумотларга асосланиб, антикоагулянтларнинг самарадорлигини назорат қилиш, беморларда ривожланадиган тромбоз еки қон кетиш асоратларини олди олишга, даволаш самарадорлигини кузатиш, даволаш давомийлигини башорат қилиш имконини берган;
 учинчи илмий янгилик: COVID-19 оғир даражасида лейкоцитлар, CD95+, IgA, IgM, зардоб иммун комплексларнинг ортиши фонида CD3+, CD4+, CD8+, IRI, CD20+, CD56+, CD38+ лимфоцитларнинг кескин камайиши аниқланган, IL-1β ва IL-6 цитокинларини юқори бўлиши касаллик кечишининг салбий прогностик маркёри эканлиги исботланганлиги Самарқанд вилоят кўп тармоқли тиббиёт маркази (2023-йил 9-августдаги 267-сон буйруқ) ва Сурхондарё филиали Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази (2023-йил 17-августдаги 113-сон буйруқ) амалиётига жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: COVID-19 оғир даражасида коагулопатия ривожланишининг хавф омиллари - лимфоцитлар миқдорининг кескин камайиши кузатилган, IL-1β ва IL-6  цитокинларини яллиғланиш потенциали юқори бўлиши касаллик кечишининг салбий прогностик маркёри эканлиги аниқланганлиги беморларда тикланишнинг давомийлиги ва натижаларини аниқ башорат қилиш имкони яратган. Иқтисодий самарадорлиги: IL-1β ва IL-6 цитокинларини яллиғланиш потенциали юқори бўлиши касаллик кечишининг салбий прогностик маркёри еканлиги аниқланганлиги беморларнинг касалхонада ётишининг ўртача давомийлигини хар бир беморга 4 кунга қисқартириш имконини берган, бу эса давлат бюджетидан 420 минг сўм маблағни тежаш имконини берган (бир кунлик ётоқ нархи 105 минг сўмни ташкил етади). Хулоса: CОVID-19 оғир даражасида коагулопатия ривожланишининг хавф омиллари -лимфоцитлар миқдорининг кескин камайиши ва ИЛ-1β ва ИЛ-6 ситокинлари яллиғланиш потенсиали юқори бўлиши касаллик кечишининг салбий прогностик маркёр еканлиги, натижаларни аниқ башорат қилиш имкони касалликни ўз вақтида ташхислаш ва даволаш, асоратларни олдини олишга имкон берган;
тўртинчи илмий янгилик: CОVID-19 нинг оғир даражасида вирус индуцирланган коагулопатияни даволашни оптималлаштиришда янги музлатилган плазма ва иммуноглобулин терапиясини қўллаш самарадорлиги асосланган. Ижтимоий самарадорлиги: CОVID-19 нинг оғир даражасида вирус индуцирланган коагулопатияни даволашни оптималлаштиришда янги музлатилган плазма ва иммуноглобулин терапиясини қўллаш беморларнинг умумий клиник ҳолатини яхшиланишига, кислородга бўлган эхтиёжни камайишига олиб келди. Иктисодий самарадорлиги: CОVID-19 нинг оғир даражасида вирус индуцирланган коагулопатияни даволашни оптималлаштиришда янги музлатилган плазма ва иммуноглобулин терапиясини қўллаш стационарда даволаниш кунларини 4 кунга камайишига, бу эса давлат бюджетидан 420 минг сўм маблағни тежаш имконини беради (бир кунлик ётоқ нархи 105 минг сўмни ташкил етади), ҳамда даволашга кетадиган маблағнинг 180000 сумгача (1 кунга 1 беморга - 45000сумга) тежалишига эришилган. Хулоса: CОVID-19  нинг оғир даражасида вирус индуцирланган коагулопатияни даволашни оптималлаштиришда янги музлатилган плазма ва иммуноглобулин терапиясини қўллаш беморларнинг умумий клиник ҳолатини яхшиланишига, кислородга бўлган эхтиёжни камайишига ва стационарда даволаниш кунларини қисқаришига эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish