Нематова Мафтуна Мирзажон қизининг
Филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон 

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Лингвокогнитивное исследование аспекта лакунарности номинативного поля концепта “мотивация” (на примере сопоставления английского, русского и узбекского языков)” 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.3.PhD/Fil3875
Илмий раҳбар: Досбаева Наргиза Турғунпўлатовна, Филология фанлари доктори (DSc), профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Наманган давлат университети, PhD.03/31.03.2021.Fil.76.05. 
Расмий оппонентлар: Андижон давлат чет тиллари институти профессори, филология фанлари доктори Воситов Валижон Абдувахобович; Ўзбекистон давлат жахон тиллари университети профессори, филология фанлари доктори Мўминова Азиза Арслоновна. Етакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика институти.   
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз, рус ва ўзбек тилларида “мотивация” консепти номинататив майдонидаги лакунарлик ҳодисасини когнитив тилшунослик нуқтайи назаридан таҳлил қилишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий йангилиги қуйидагилардан иборат:
лакунарлик аспекти нафақат чоғиштирилаётган тилларда когнитив тузилмаларнинг ўзаро мувофиқсизлиги ёки уларнинг мавжуд эмаслиги каби ҳодисалар тоифасини (яъни тиллараро лакунарликни), балки бир тил ичида, унинг турли даврларида рўй берадиган воқеълик обектларини фарқли шаклларда консептуаллаштирадиган ҳодисалар гуруҳини (яъни ички тил лакунарлигини) ҳам ўз ичига олиши исботланган;
консептнинг номинатив майдонини қуриш воситасида миллий тил корпусларида лакунарлик ҳолатини аниқлаш методологияси бир хил лексик-фразеологик, паремиологик ва ассоциатив майдонларга тегишли бўлган, шартли равишда структураллашган ва белгиланган номинатив бирликлар комплексини ўрганиш орқали самара бериши аниқланган;
инглиз, рус ва ўзбек тилларида консептнинг номинатив зичлик даражасидаги фарқлар юзага чиқарилиб, “мотивация” консепти лексик-фразеологик ва паремиологик майдонларининг ядро зонасида лакунарликнинг мавжуд эмаслиги, лекин уларнинг  периферик зоналарида яққол намоён бўлганлик омили инглиз тилида илмий терминология ва индивидуализмга, рус тилида ахлоқий ва ижтимоий-маиший категорияларга, ўзбек тилида эса жамоавийлик ҳамда маънавий қадриятлар категорияларга урғу берилиши орқали исботланган;
инглиз, рус ва ўзбек лингвомаданиятларида «мотивация» билан боғлиқ бўлган умумий рамзлар зинапоя ва олов тушунчалари эканлиги исботланиб, уч тилда ҳам мотивация консепти ассоциатив майдонининг асосий элементлари – илҳом, ишонч ва мақсадга йўналтирилганлик бўлиб чиққанлиги, лакунарликни вужудга келтирувчи омиллар эса инглиз консептосферасида ҳаракатлар динамикасига, рус консептосферасида меҳнацеварлик ва мақсадга йўналтирилганликка, ўзбек консептосферасида эса руҳий уйғунлик, сабр-тоқат ва қўллаб-қувватлашга урғу берилиши туфайли рўй бериши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. «Мотивация» консепти номинатив майдонининг лакунарлик аспектдаги лингвокогнитив таҳлилидан олинган илмий натижалар ва амалий таклифлар асосида:
лакунарлик аспекти нафақат чоғиштирилаётган тилларда когнитив тузилмаларнинг ўзаро мувофиқсизлиги ёки уларнинг мавжуд эмаслиги каби ҳодисалар тоифасини (яъни тиллараро лакунарликни), балки бир тил ичида, унинг турли даврларида рўй берадиган воқеълик обектларини фарқли шаклларда консептуаллаштирадиган ҳодисалар гуруҳини (яъни ички тил лакунарлигини) ҳам ўз ичига олиши исботлангани ҳақидаги илмий хулоса ва натижалардан 2021-2023-йилларга мўлжалланган Давлат илмий-техник дастурлари доирасидаги ПФ201912258 “Ўзбек адабиётининг кўп тилли (ўзбек, рус, инглиз тилларида) электрон платформасини яратиш” номли амалий лойиҳасида (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 4-январ 2025 – йилдаги 04/1-4-сон маълумотномаси) фойдаланилган. Натижада лакунарликнинг тавсифи борасида сурилган янгича қарашлар лойиҳа самарадорлигини ва илмий аҳамиятини оширишга хизмат қилган;
консептнинг номинатив майдонини қуриш воситасида миллий тил корпусларида лакунарлик ҳолатини аниқлаш методологияси бир хил лексик-фразеологик, паремиологик ва ассоциатив майдонларга тегишли бўлган, шартли равишда структураллашган ва белгиланган номинатив бирликлар комплексини ўрганиш орқали самара бериши ҳақидаги маълумотлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканалида эфирга узатиладиган “Таълим ва тараққиёт” ва “Ўзбекистон ёшлари” дастурларнинг 2025-йил январ ойидаги сонларида фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси 11-феврал 2025-йилдаги 05-09-162-сон маълумотномаси). Натижада  консептнинг номинатив майдонини қуриш воситасида миллий тил корпусларида лакунарлик ҳолатини аниқлаш методологиясини илгари суриш ҳисобига ушбу телекўрсатувлар учун тайёрланган медиа материаллар мазмун жиҳатдан мукаммаллашган;
инглиз, рус ва ўзбек тилларида консептнинг номинатив зичлик даражасидаги фарқлар юзага чиқарилиб, «мотивация» консепти лексик-фразеологик ва паремиологик майдонларининг ядро зонасида лакунарликнинг мавжуд эмаслиги, лекин уларнинг  периферик зоналарида яққол намоён бўлганлик омили инглиз тилида илмий терминология ва индивидуализмга, рус тилида ахлоқий ва ижтимоий-маиший категорияларга, ўзбек тилида эса жамоавийлик ҳамда маънавий қадриятлар категорияларга урғу берилиши аниқланиб, ушбу илмий хулосалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети Давлат илмий-техник дастурлари доирасидаги 2020-2023-йилларда амалга оширилган АМ-ФЗ-201908172 “Ўзбек тилининг таълимий корпусини яратиш” номли грант лойиҳасини бажаришда фойданилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 4-январ 2025-йилдаги 04/1-5-сон маълумотномаси). Натижада инглиз, рус ва ўзбек лингвомаданиятларидаги “мотивация” консептининг лексик-фразеологик ва паремиологик майдонларининг тавсифи билан боғлиқ бўлган тавсийалар ҳисобига лойиҳа амалий натижаларининг самарадорлиги ва фойдаланиш коʻлами ортган;
шунингдек, инглиз, рус ва ўзбек лингвомаданиятларида «мотивация» билан боғлиқ бўлган умумий рамзлар зинапоя ва олов тушунчалари эканлиги аниқланиб, уч тилда ҳам мотивация консепти ассоциатив майдонининг асосий элементлари – илҳом, ишонч ва мақсадга йўналтирилганлик бўлиб чиққанлиги, лакунарликни вужудга келтирувчи омиллар эса инглиз консептосферасида ҳаракатлар динамикасига, рус консептосферасида меҳнацеварлик ва мақсадга йўналтирилганликка, ўзбек консептосферасида эса руҳий уйғунлик, сабр-тоқат ва қўллаб-қувватлашга урғу берилиши туфайли рўй бериши аниқланганлиги ҳақидаги илмий хулосалардан Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети Давлат илмий-техник дастурлари доирасидаги 2020-2023-йилларда амалга оширилган АМ-ФЗ-201908172 “Ўзбек тилининг таълимий корпусини яратиш” номли грант лойиҳасини бажаришда фойданилган (Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетининг 4-январ 2025-йилдаги 04/1-5-сон маълумотномаси). Натижада, инглиз, рус ва ўзбек лингвомаданиятларида “мотивация” консептининг ассоциатив майдонини тавсифлаш бўйича тавсиялар лойиҳа самарадорлигини оширишга ҳамда унинг амалий қўлланиш доирасини кенгайтиришга хизмат қилган. Маълумотнома филология фанлари фалсафа доктори (PhD) илмий даража берувчи илмий кенгашга тақдим этиш учун берилди.