Sayt test rejimida ishlamoqda

Мирхамидова Наргиза Абдурахмон қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Неврологик касалликларга чалинган аёлларда жинсий дисфункцияни реабилитация қилиш дастурларига далилларга асосланган ёндашувлар», 14.00.12-Тиббий реабилитология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.2.PhD/Tib2757.
Илмий раҳбар: Усманходжаева Адибахон Амирсаидовна, тиббиёт фонлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Самарқанд давлат тиббиёт университети, DSc.04/31.10.2024.Tib.102.03.
Расмий оппонентлар: Хаджиметов Абдугафур Ахатович, биология фанлари доктори, профессор; Иванова Ирина Ивановна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот номи: Астана тиббиёт университети (Қозоғистон Республикаси).
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: неврологик бузилишлари бўлган аёлларда жинсий дисфункцияларни баҳолашнинг солиштирма таҳлилини ўтказиш ва реабилитация дастурларини такомилаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
неврологик касалликлари бўлган аёлларда жинсий дисфункцияларни  ташҳислашда қўлланилган (FIM, FSFI, FSDS-R, SQoL-F, MOS) суровномалар натижалари билан пирамидал етишмовчилиги, мувозанат ва сезувчанлик бузилишлари ўртасида корреляцион боғлиқлик  аниқланган;
неврологик касалликлари бўлган аёлларда жинсий дисфунцияларни даволашда мултидисциплинар ёндашувлар илмий асосланган ва  такомиллаштирилган реабилитация дастури  ишлаб чиқилган;
неврологик касалликлари бўлган аёлларда жинсий дисфункция даражаси билан жинсий функция, жинсий дистресс даражаси, функционал мустақиллик, ҳаёт сифати ва чаноқ туби мушаклари кучи каби кўрсаткичлар ўртасида ўзаро боғлиқлик аниқланган.
жинсий дисфункциялари бўлган беморларда комплекс реабилитация қилиш  чора-тадбирлари доирасида биологик қайта алоқа услубияти, тери ости тибиал нерв стимуляцияси руҳий-жинсий даволаш махсус дастури билан биргаликда қўлланилиши асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: 
Неврологик касалликларга чалинган аелларда жинсий дисфункцияни реабилитация қилиш дастурларига далилларга асосланган ендашувлар бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик: неврологик касалликлари бўлган аёлларда жинсий дисфункцияларни  ташҳислашда қўлланилган (FIM, FSFI, FSDS-R, SQoL-F, MOS) суровномалар натижалари билан пирамидал етишмовчилиги, мувозанат ва сезувчанлик бузилишлари ўртасида коррелицион боғлиқлик  аниқланган. Бу бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси қошидаги эксперт кенгашнинг 2024 йил  21 июндаги 06-24/339-т - сон билан тасдиқланган “Алгоритм реабилитационных мероприятий сексуальных дисфункций у женщин с неврологическими расстройствами” номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф 2-сонли шаҳар клиник шифохонасида 2024-йил 29-июлдаги 36-сон буйруқ билан ва Тошкент вилояти ногиронлиги бўлган шахсларни реабилитация қилиш ва протезлаш марказида 2024-йил 23-июлдаги 35/1-д-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: неврологик бузилишларга эга аёлларда жинсий дисфункцияларни эрта ташхислаш, беморларнинг даволаниш муддатини қисқартириш, психологик стрессни камайтириш орқали ҳаёт сифатини яхшилаб, оилавий ва ижтимоий муносабатларни мустаҳкамлаш имконини берганлиги билан изоҳланган. Иқтисодий самарадорлиги: жорий қилинган тадқиқот натижалари неврологик бузилишларга эга аёлларда жинсий дисфункцияларни реабилитация қилишда узоқ муддатли даволанишига бўлган эҳтиёжни камайтиришга ва шифохонада даволаниш жараёнини қисқаришига ёрдам берган. Бу эса ҳар бир бемор учун иқтисодий самарадорликни йилига ўртача 4030820 сўмга оширган ва аёлларнинг 25% гача меҳнат қобилиятини тиклаши, вақтинчалик меҳнатга лаёқатсизлик билан боғлиқ иқтисодий йўқотишларни камайтирган.
иккинчи илмий янгилик: неврологик касалликлари бўлган аёлларда жинсий дисфунцияларни даволашда мултидисциплинар ёндашувлар илмий асосланган ва  такомиллаштирилган реабилитация дастури  ишлаб чиқилган. Бу бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси қошидаги эксперт кенгашнинг 2024 йил  21 июндаги 06-24/339-т - сон билан тасдиқланган “Алгоритм реабилитационных мероприятий сексуальных дисфункций у женщин с неврологическими расстройствами” номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф 2-сонли шаҳар клиник шифохонасида 2024-йил 29-июлдаги 36-сон буйруқ билан ва Тошкент вилояти ногиронлиги бўлган шахсларни реабилитация қилиш ва протезлаш марказида 2024-йил 23-июлдаги 35/1-д-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: мутахассисларнинг интеграцияланган ҳамкорлиги беморларнинг ҳолатини комплекс равишда яхшилашга ёрдам берган, бу эса ишдан четлашган кунлар сонининг қисқариши ва ҳаётдан мамнунлик даражасининг ошиши билан ифодаланган. Жинсий функцияларнинг ва умумий психоэмоционал ҳолатнинг яхшиланиши беморларнинг ижтимоий ва касбий фаолиятга тезроқ қайтишларига олиб келган. Иқтисодий самарадорлиги: интеграцияланган ёндашув реабилитация тадбирларининг давомийлиги ва қийматини қисқартириб, даволаш самарадорлигини оширган, бу эса бир бемор учун йиллик харажатларни 7864000 сўмдан тахминан 3750000 сўмгача камайтириш имкониятини берган.
учинчи илмий янгилик: неврологик касалликлари бўлган аёлларда жинсий дисфункция даражаси билан жинсий функция, жинсий дистресс даражаси, функционал мустақиллик, ҳаёт сифати ва чаноқ туби мушаклари кучи каби кўрсаткичлар ўртасида ўзаро боғлиқлик аниқланган. Бу бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси қошидаги эксперт кенгашнинг 2024 йил 21 июндаги 06-24/339-т - сон билан тасдиқланган “Алгоритм реабилитационных мероприятий сексуальных дисфункций у женщин с неврологическими расстройствами” номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф 2-сонли шаҳар клиник шифохонасида 2024-йил 29-июлдаги 36-сон буйруқ билан ва Тошкент вилояти ногиронлиги бўлган шахсларни реабилитация қилиш ва протезлаш марказида 2024-йил 23-июлдаги 35/1-д-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: Аниқ ташхис асосидаги индивидуаллашган ёндашув реабилитация дастурларини шаклланишига ёрдам берган, бу эса беморларнинг ҳаёт сифатини кўтаришга(40%гача), функционал мустақилликни оширишга 15%) ва психоэмоционал ҳолатни яхшилашга (30%гача) ижобий таъсир кўрсатган. Бу ўз навбатида ижтимоий мослашув ва жамиятга интеграцияни яхшилашга имкон берган. Иқтисодий самарадорлиги: беморларнинг умумий ҳолатни аниқ баҳолаш ресурсларни самарали тақсимлаш ва оптимал даволаш чораларини белгилаш имконини берган, бу эса реабилитация харажатларини қисқартиришга олиб келган. Ушбу методни қўллаш стандарт схемаларда мавжуд бўлган ортиқча харажатларнинг олдини олган ва бюджет маблағларидан оқилона фойдаланишни таъминлаган, натижада ҳар бир бемор учун йиллик харажатлар 52,3% (4 114 000 сўм) гача камайган.
тўртинчи илмий янгилик: жинсий дисфункциялари бўлган беморларда комплекс реабилитация қилиш  чора-тадбирлари доирасида биологик қайта алоқа услубияти, тери ости тибиал нерв стимуляцияси руҳий-жинсий даволаш махсус дастури билан биргаликда қўлланилиши асосланган. Бу бўйича таклифлар Тошкент тиббиёт академияси қошидаги эксперт кенгашнинг 2024 йил 21 июндаги 06-24/339-т-сон билан тасдиқланган “Алгоритм реабилитационных мероприятий сексуальных дисфункций у женщин с неврологическими расстройствами” номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф 2-сонли шаҳар клиник шифохонасида 2024-йил 29-июлдаги 36-сон буйруқ билан ва Тошкент вилояти ногиронлиги бўлган шахсларни реабилитация қилиш ва протезлаш марказида 2024-йил 23-июлдаги 35/1-д-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: жорий қилинган тадқиқот натижалари орқали беморларнинг жинсий функциялари барқарор равишда яхшиланишига, депрессия даражаси сезиларли пасайишига, бу эса аёлларнинг шахсий ҳолатини яхшилаб, уларнинг оилавий ва жамиятдош муносабатларини мустаҳкамлаш имконини берганлиги билан изоҳланган. Иқтисодий самарадорлик: янги алгоритм бўйича реабилитация даволаш жараёнининг тезлашиши ва терапевтик эффектнинг барқарорлиги сабабли, даволаш харажатлари қисқарган. Экспериментал гуруҳда бир бемор учун йиллик харажатлар 3750000 сумгача камайган, бу эса ушбу алгоритмнинг соғлиқни сақлаш соҳасидаги харажатларни оптималлаштиришда юқори потенциалга эга эканлигини тасдиқлайди.

Yangiliklarga obuna bo‘lish