Тожибоев Жахонгир Умиджон ўғлининг педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Креатив ёндашув асосида бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантириш технологияси (педагогика фанлари мисолида)”. 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (соҳалар бўйича)
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.1.PhD/Ped4401
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат университети.
Илмий раҳбар: Сиддиқов Бахтиёр Саидқулович педагогика фанлари номзоди, доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.11.2021.Ped.05.07.
Расмий оппонентлар: Ходжаев Бегзод Худойбердиевич педагогика фанлари доктори, профессор;
Сиддиқов Илёс Бахромович, Фалсафа фанлари доктори (DSc), профессор,
Етакчи ташкилот: Андижон давлат педагогика институти
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: креатив ёндашув асосида бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантириш технологиясини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
креатив ёндашув асосида талабаларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари бадиий-эстетик талаб, меъёр ва баҳолар бевосита бадиий онгда сифат ўзгаришларига олиб келадиган микро муҳитдан макро муҳитга ўтишни таъминлайдиган бифуркация нуқтасига устуворлик бериш орқали аниқлаштирилган;
бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришга йўналтирилган педагогик жараённи амалга оширишнинг мотивацион-қадриятли, ахборотли-билишга доир босқичлари “талаба – креативликка йўналтирилган бадиий-эстетик фаолият – профессор-ўқитувчи” триадасига мувофиқ бошқарув услубининг эмпатик тинглаш, бадиий-эстетик воқеликни адекват ифода этиш техникаларининг оптималлигини бевосита ҳисобга олиш орқали аниқлаштирилган;
креатив ёндашув асосида талабаларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантириш моделинининг амалий компоненти ўқитишнинг индивидуаллашган, гуруҳли, оммавий шаклларига мувофиқ махсус танланган вазиятларни таҳлил этиш, гуруҳий мунозара, мустақил иш, ўз-ўзини ташхис этиш топшириқларини бажариш жараёнида муаммоли бадиий-эстетик масалаларни муҳокама қилиш кабиларни ўз ичига қамраб олувчи универсал стратегияни ишлаб чиқиш асосида такомиллаштирилган;
талабаларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришга йўналтирилган креатив таълим технологияси Бушнинг 7 босқичли стратегиясига мувофиқ морфологик матрица, гирлянд ассоцациялар, ижодий мунозарани ташкил этиш, тадқиқотчилик ўйинларини педагогик фанларни ўқитиш жараёни билан адаптив интеграциясини таъминлаш асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. креатив ёндашув асосида бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантириш технологиясини такомиллаштиришга оид тадқиқотнинг илмий натижалари асосида:
Креатив ёндашув асосида талабаларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари бадиий-эстетик талаб, меъёр ва баҳолар бевосита бадиий онгда сифат ўзгаришларига олиб келадиган микро муҳитдан макро муҳитга ўтишни таъминлайдиган бифуркация нуқтасига устуворлик бериш орқали аниқлаштиришга оид тавсиялардан Ўзбекистон Миллий университетида бажарилган ПЗ-20170913120-рақамли “Олий таълим тизимида рақобатбардош кадрлар тайёрлашнинг ижтимоий-психологик механизмлари” мавзусидаги амалий лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2025-йил 25- январдаги 11-05-459/04 сонли маълумотномаси). Натижада креатив ёндашув асосида бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришнинг педагогик-психологик хусусиятлари аниқлаштиришга эришилган.
Бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришга йўналтирилган педагогик жараённи амалга оширишнинг мотивацион-қадриятли, ахборотли-билишга доир босқичлари “талаба – креативликка йўналтирилган бадиий-эстетик фаолият – профессор-ўқитувчи” триадасига мувофиқ бошқарув услубининг эмпатик тинглаш, бадиий-эстетик воқеликни адекват ифода этиш техникаларининг оптималлигини бевосита ҳисобга олиш орқали такомиллаштиришга оид маълумотлардан Ўзбекистон Миллий университетида бажарилган ПЗ-20170913120-рақамли “Олий таълим тизимида рақобатбардош кадрлар тайёрлашнинг ижтимоий-психологик механизмлари” мавзусидаги амалий лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2025-йил 25- январдаги 11-05-459/04 сонли маълумотномаси). Натижада креатив ёндашув асосида бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришнинг мазмуни, тузилмаси ва босқичлари аниқлаштириш имкони кенгайтирилган
креатив ёндашув асосида талабаларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантириш моделинининг амалий компоненти ўқитишнинг индивидуаллашган, гуруҳли, оммавий шаклларига мувофиқ махсус танланган вазиятларни таҳлил этиш, гуруҳий мунозара, мустақил иш, ўз-ўзини ташхис этиш топшириқларини бажариш жараёнида муаммоли бадиий-эстетик масалаларни муҳокама қилиш кабиларни ўз ичига қамраб олувчи универсал стратегияни ишлаб чиқиш асосида такомиллаштирилга оид хулосалардан Ўзбекистон Миллий университетида бажарилган ПЗ-20170913120-рақамли “Олий таълим тизимида рақобатбардош кадрлар тайёрлашнинг ижтимоий-психологик механизмлари” мавзусидаги амалий лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган(Тошкент давлат педагогика университетининг 2025-йил 25- январдаги 11-05-459/04 сонли маълумотномаси). Натижада креатив ёндашув асосида бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантириш моделини такомиллаштириш самарадорлиги ошган.
Талабаларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришга йўналтирилган креатив таълим технологияси Бушнинг ети босқичли стратегиясига мувофиқ морфологик матрица, гирлянд ассосациялар, ижодий мунозарани ташкил этиш, тадқиқотчилик ўйинларини педагогик фанларни ўқитиш жараёни билан адаптив интеграциясини таъминлаш асосида такомиллаштиршга оди хулосалардан Ўзбекистон Миллий университетида бажарилган ПЗ-20170913120-рақамли “Олий таълим тизимида рақобатбардош кадрлар тайёрлашнинг ижтимоий-психологик механизмлари” мавзусидаги амалий лойиҳада белгиланган вазифаларни бажаришда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2025-йил 25- январдаги 11-05-459/04 сонли маълумотномаси). Натижада креатив ёндашув асосида бўлажак педагогларнинг бадиий-эстетик компетентлигини ривожлантиришга йўналтирилган педагогик технологияларни такомиллаштиришга шароит яратилган.