Юсупова Шоҳзода Юнус қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштириш”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (бошланғич таълим).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
Илмий раҳбар: Артикбаева Замира Аллаяровна, педагогика фанлари номзоди, профессор.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Расмий оппонентлар Хакимова Муҳаббат Файзиевна, педагогика фанлари доктори, профессор; Раҳматова Феруза Абулкосимовна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Гулистон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигининг дидактик имкониятлари мазмунга доир информацион ва амалий блок компонентларни киритиш ҳамда бошқарувга доир ташкилий, назорат ва коррексион блок компонентларни дидактик компонентларга мақсадли мослаштириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштириш модели иқтисодий вазиятларга асосланган интегратив таълимнинг шахсга йўналтирилганлик даражасини ошириш ҳамда халқаро тажрибалар асосида талабаларнинг иқтисодий саводхонлигининг ривожланганлик динамикасини тадқиқ қилиш ҳамда ўқув жараёнида иқтисодий саводхонлик тушунчаларини адаптив оптималлаштириш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантириш методикаси мақсадли назарий билимларга эга бўлиш, режалаштириш, таҳлил қилиш жараёнларининг интегратив хусусиятларини фронтал яхлитлаш ҳамда педагогик назорат дарсларини ҳамкорликда ўқитиш жараёни билан интеграллашувини босқичма-босқич таъминлаш асосида такомиллаштирилган;
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштириш самарадорлиги илюстратив, инновацион, интерфаол сифатларни мақсадли таркиб топтириш, мазмунли мувофиқлаштириш ва ўзаро изчиллигини рационал таъминлаш ҳамда мотивацион, когнитив, креатив-жараёнли босқичларнинг натижадорлигини таъминлашга устуворлик бериш асосида аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштириш юзасидан олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштиришнинг дидактик имкониятларини аниқлашга доир ишланмалар “Бошланғич таълимда молиявий саводхонлик” номли ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент Давлат педагогика университети Кенгашининг 2024 йил 27 декабрдаги 5/4.1 – сонли қарорига асосан берилган 2024-645У-534 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштиришнинг дидактик имкониятларини такомиллаштириш имкони яратилган.
Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштириш модели тизимлилик, кўргазмалилик ва узвийлик каби тамойиллардан фойдаланиш ҳамда ижодкорлик, интенсив кўрсаткичларини халқаро тажрибаларга уйғунлаштириш асосида такомиллаштириш бўйича таклифлар “Бошланғич таълимда молиявий саводхонлик” номли ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент Давлат педагогика университети Кенгашининг 2024 йил 27 декабрдаги 5/4.1 – сонли қарорига асосан берилган 2024-645У-534 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштиришнинг моделини такомиллаштириш имкони оширилган.
Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга ўргатиш жараёни интегратив таълим стратегияларига доир ўқув топшириқларининг интенсив мажмуасини ривожлантирувчи мақсадга мос равишда босқичма-босқич қўллаш асосида такомиллаштириш бўйича маълумотлар “Бошланғич таълимда молиявий саводхонлик” номли ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент Давлат педагогика университети Кенгашининг 2024 йил 27 декабрдаги 5/4.1 – сонли қарорига асосан берилган 2024-645У-534 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга анъанавий коммуникатив методларнинг электрон дидактик воситалар билан узвий алоқасини таъминлаш асосида методик тайёргарлигини такомиллаштиришга эришилган.
Бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлиги мотивацион, когнитив ва креатив-жараёнли босқичларининг халқаро талабларга мослиги ҳамда натижадорлигини таъминлаш асосида такомиллаштириш юзасидан тавсиялар “Бошланғич таълимда молиявий саводхонлик” номли ўқув қўлланмаси мазмунига сингдирилган (Тошкент Давлат педагогика университети Кенгашининг 2024 йил 27 декабрдаги 5/4.1 – сонли қарорига асосан берилган 2024-645У-534 рақамли нашр рухсатномаси). Натижада бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларида ўқувчиларнинг иқтисодий саводхонлигини шакллантиришга методик тайёргарлигини такомиллаштириш самарадорлигини аниқлаш имкони яратилган.