Sayt test rejimida ishlamoqda

Жураева Ижобат Нажмидиновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “ХХ-ХХИ асрлар бўсағасида Америка адабиётидаги ёшлар мавзуси”, 10.00.04– Европа, Америка ва Австралия халқлари тили ва адабиёти. 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: 2021.1.PhD/Fil1588.
Илмий раҳбар: Лиходзиевский Анатолий Степанович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллар университети,  DSc.03/30.12.2019.Fil.27.01.
Расмий оппонентлар: Содиқов Зохиджон Якубжонович, филология фанлари доктори (DSc), профессор. Адилова Шахноза Рахимовна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент. 
Этакчи ташкилот: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади. Америка Қўшма Штатлари ёзувчилари ижоди мисолида ёшлар ҳақидаги асарларда ўсмирлар образини яратиш усуллари, муаммолари, мавзу ва ғоясини аниқлаш, шунингдек, сўнгги ўн йилликларда яратилган ёшлар романларининг поетик хусусиятларини таҳлил қилишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Америка романчилигининг тадрижий тараққиёти, унинг жаҳон романчилиги поетикаси илғор ютуқларини ўзлаштириб, дунё романий тафаккурига интеграциялашуви муаммолари, тил ва услуб хусусиятлари, исёнкор ўсмир образини гавдалантиришда ёзувчиларнинг индивидуал маҳорати муаллиф ғоясининг мантиқийлиги ва ижодий фантазиясининг кенглиги мезони асосида далилланган;
ХХ-ХХИ асрлардаги Америка ижтимоий-маданий ҳаётининг АҚШ адабиётида бевосита акс эттирилиши, оʻсмир тафаккурининг шаклланишида ижтимоий-психологик омиллар таъсири, ёшлар ва уларнинг чигал тақдири, адибларнинг жамиятдаги долзарб муаммолар тўғрисида бош қотиришга, фикрлашга ундовчи ғоялари сюжет қурилиши ва образлар тизимини яратишдаги маҳорат негизида таснифланган;
Америка адабиётида ёшлар тарбияси, анъанавий қадриятларнинг нақадар теран, жозибадор талқини; оила тимсолида бутун инсониятга дахлдор  фалсафани Жастин Торес ва Шон Макбрайд томонидан ўзига хос йўсинда  бадиий ифода этилиши; ўсмирнинг адабий-психологик портретини яратишда бадиий ва лингвистик-стилистик тимсоллар, мотивлар, ёшлар жаргонлари, идиомалар, метафоралар, Американинг турли шевалари каби бадиий тасвир воситалари етакчи ўрин эгаллаши асар тилининг бойлиги ва ранг-баранглиги мезони орқали исботланган; 
мавзу ва ғоясида ёшлар характери динамикаси акс этган асарлар ва ўсмирлар адабиётининг шаклланишига оид илмий-назарий манбалар тадқиқи натижасида ёшлар адабиёти ва ёшлар ҳақидаги адабиёт консепсиялари фарқланиб, уларнинг алоҳида икки тип эканлиги аниқланган.

ХХ-ХХИ асрлар бўсағасида Америка адабиётида ёшлар мавзуси тадқиқи юзасидан олинган илмий натижалар ва амалий таклифлар асосида:  
Америка романчилигининг тадрижий тараққиёти, унинг жаҳон романчилиги поетикаси илғор ютуқларини ўзлаштириб, дунё романий тафаккурига интеграциялашуви муаммолари, тил ва услуб хусусиятлари, исёнкор ўсмир образини гавдалантиришда ёзувчиларнинг индивидуал маҳорати муаллиф ғоясининг мантиқийлиги ва ижодий фантазиясининг кенглиги мезони асосида далилланганига доир илмий хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлиги Ахборот-коммуникация технологиялари ва алоқа ҳарбий институтининг 2020-2022-йилларда амалга оширилган “Эрудит” шифрли инновацион лойиҳаси доирасида, шунингдек, Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлиги тасарруфидаги олий ҳарбий таълим муассасалари учун “Сҳет тиллари” фан дастурини такомиллаштиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси мудофаа вазирлигининг 2022-йил 15-декабрдаги 10/2284-сон маълумотномаси). Натижада Жером Селинжернинг “Жавдарзордаги овчи”, Жастин Тореснинг “Биз ҳайвонлармиз” ва Шон Макбрайднинг “Яшил. Майса. Иноят” асарлари таҳлили  лойиҳа мазмун-моҳиятини бойитиб, дастур, электрон ресурслар, назарий ва амалий материаллар тайёрлашда муҳим манба бўлиб хизмат қилган;
ХХ-ХХИ асрлардаги Америка ижтимоий-маданий ҳаётининг АҚШ адабиётида бевосита акс эттирилиши, оʻсмир тафаккурининг шаклланишида ижтимоий-психологик омиллар таъсири, ёшлар ва уларнинг чигал тақдири, адибларнинг жамиятдаги долзарб муаммолар тўғрисида бош қотиришга, фикрлашга ундовчи ғоялари сюжет қурилиши ва образлар тизимини яратишдаги маҳорат негизида таснифлангани борасидаги назарий фикрлардан 2021-2023-йилларда амалга оширилган СУЗ-800-21-ГР-3181 “Қарши давлат университетида инглиз тили компетенсиясини мустаҳкамлаш” мавзусидаги лойиҳада фойдаланилган (Қарши давлат университетининг 2023-йил 3-мартдаги 04/863-сон маълумотномаси). Натижада мавзу ва ғоясида ёшлар характери динамикаси акс этган асарлар ва ўсмирлар адабиётининг шаклланишига оид илмий-назарий манбалар тадқиқи асосида ўсиб келаётган ёш авлод тарбиясида Жастин Торрес ва А.Шон Макбрайд асарлари муҳим аҳамият касб этиши изоҳланган ҳамда ёзувчиларнинг қаҳрамонлар ички дунёсини очиш маҳоратини таҳлил қилиш имконияти яратилган; 
Америка адабиётида ёшлар тарбияси, анъанавий қадриятларнинг нақадар теран, жозибадор талқини; оила тимсолида бутун инсониятга дахлдор  фалсафани Жастин Торес ва Шон Макбрайд томонидан ўзига хос йўсинда  бадиий ифода этилиши; ўсмирнинг адабий-психологик портретини яратишда бадиий ва лингвистик-стилистик тимсоллар, мотивлар, ёшлар жаргонлари, идиомалар, метафоралар, Американинг турли шевалари каби бадиий тасвир воситалари етакчи ўрин эгаллаши асар тилининг бойлиги ва ранг-баранглиги мезони орқали исботланганига оид илмий хулосалардан 2021-2022-йилларда бажарилиши мўлжалланган СУЗ80021ИН3103-рақамли “Эстаблишмент оф Америcан Литературе Cлуб ат Букҳара Стате Университй” номли халқаро лойиҳада фойдаланилган  (Бухоро давлат университетининг 2023-йил 8-июндаги 12-02/1536-сон маълумотномаси). Натижада АҚШ адабиётида ўша даврдаги ижтимоий ҳақиқатларнинг бевосита ифодаси ҳамда ижтимоий-психологик вазиятларнинг ўсмирларни шахс сифатида  шаклланишига таъсирини бадиий акс эттиришда ёзувчилар услубидаги универсал ва ўзига хос жиҳатлар таҳлили лойиҳанинг мазмунини бойитишда муҳим аҳамият касб этган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish