Sayt test rejimida ishlamoqda

Элбоева Мадина Ботировнанинг
 фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Жек Лондоннинг кичик жанрдаги ижоди ва ўзбек ҳикоячилигида психологизм”
(М.М. Дўст, Х. Султон, Олим Отахон ижоди қиёсида), 10.00.06 – Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.3.PhD/Fil3923 
Илмий раҳбар: Яхшиева Зебо Рашидовна, филология фанлари доктори (DSc).
Диссертация бажарилган муассаса номи: Шаҳрисабз давлат педагогика институти
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Қўқон давлат педагогика институти, PhD.03/04.06.2021.Fil.132.01.
Расмий оппонентлар: Садиков Зоҳиджон Якубжанович, филология фанлари доктори (DSc), профессор; Тоирова Наргиза Исаковна, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Навоий давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади Жек Лондон ва ўзбек адиблари асарларидаги бадиий психологизмни ҳикоя жанри поетикасидаги аҳамиятини қиёсий таҳлил қилиш орқали улардаги қаҳрамонларнинг психологиясини  ва инсон руҳиятининг кутилмаган жиҳатларини очиб беришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Замонавий ўзбек адибларининг бадиий психологизм яратишдаги маҳоратини машҳур ёзувчи Жек Лондон асарларига қиёслаш орқали муайян миллий адабиёт ривожида ички омилнинг, индивидуал услубларнинг, алоҳида истеъдодларнинг ўрни муҳимлиги аниқланган; 
ҳикоя жанридаги асарлар ғоявий- тўқимасидаги бадиий психологизм, қаҳрамон психологияси, унинг маънавий олами тасвири ёзувчининг дунёқараши ва фалсафий дунёсидан ибтидо олиши  далилланган;
тасвир имкониятлари чекланган кичик эпик жанрда инсоннинг руҳий ва психологик дунёсини чуқур очиш бевосита ижодкор истеъдоди, услуби ва  маҳоратига боғлиқлиги Жек Лондон ва ўзбек адиблари ҳикоялари мисолида исботланган; 
ҳикоя жанридаги инсон ва ижтимоий ҳаёт ўртасидаги муносабатлар, шахс эркинлигининг инсон маънавий оламига таъсири, замонавий инсон маънавий-руҳий қиёфасининг ижтимоий, ахлоқий-руҳий муаммолари каби масалалар асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Жек Лондоннинг кичик жанрдаги ижоди ва ўзбек ҳикояларидаги психологизмни тадқиқи этиш  жараёнида эришилган илмий натижалар асосида: 
замонавий ўзбек адибларининг бадиий психологизм яратишдаги маҳоратини машҳур ёзувчи Жек Лондон асарларига қиёслаш орқали муайян миллий адабиёт ривожида ички омилнинг, индивидуал услубларнинг, алоҳида истеъдодларнинг ўрни муҳимлигига оид хулосалардан Қарши давлат университетида 2021–2023-йилларга мўлжалланган СУЗ-800-21-ГР-3181 “Реинфорcинг Энглиш Лангуаге cомпетенcе ат Карши Стате Университй” номли халқаро лойиҳасида фойдаланилган (Қарши давлат университети 2023-йил 12-сентябрдаги 03/3331-сонли маълумотномаси). Натижада Жек Лондон ва М.М.Дўст, Х.Султонов, О.Отахон ҳикояларидан бадиий психологизм акс этган намуналар мавжуд дастур ва қўлланмаларда кенг қўлланилиши таълим жараёнида тарбиявий методларнинг самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
ҳикоя жанридаги асарлар ғоявий- тўқимасидаги бадиий психологизм, қаҳрамон психологияси, унинг маънавий олами тасвири ёзувчининг дунёқараши ва фалсафий дунёсидан ибтидо олишига оид назарий ва амалий хулосалардан Қозоғистон Республикаси М.О.Авезов номидаги Адабиёт ва санъат институтида 2020–2022-йилларда бажарилган АП08855741 «Рукописное наследие Казахстана как парадигма «Духовного возрождения» нации: сбор, хранение, цифровизация, систематизация, создание электронного каталога, публикация и исследование» фундаментал лойиҳа ишини амалга оширишда муҳим назарий манба сифатида фойдаланилган. Натижада инглиз ва ўзбек адабиётшунослиги, матншунослик фанлари ривожи, ўқитувчиларнинг лингвистик, коммуникативлик қобилиятини ошириш, таълим тизими жараёнини мустаҳкамлаш ва халқаролаштиришга янги ёндашувларни акс эттирувчи услубий қўлланмалар ишлаб чиқишга эришилган;
Жек Лондон ва ўзбек адиблари ҳикоялари мисолида тасвир имкониятлари чекланган кичик эпик жанрда инсоннинг руҳий ва психологик дунёсини чуқур очиш бевосита ижодкор истеъдоди, услуби ва маҳоратига боғлиқлигига оид назарий ва амалий хулосалар  Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат Ўзбек тили ва адабиёти университетида 2021–2023-йилларга мўлжалланган ПФ–201912258 “Ўзбек адабиётининг кўп тилли (ўзбек, рус, инглиз тилларида) электрон платформасини яратиш” грант лойиҳа ишини амалга оширишда фойдаланилган. Натижада, лойиҳа иштирокчилари ва экспертларнинг замонавий ўзбек адабиёти ва ХХ аср Америка адабиётида кичик эпик жанр тараққиётининг қиёсий жиҳатига оид билимлар базасини кенгайтиришга асос бўлган;
ҳикоя жанридаги инсон ва ижтимоий ҳаёт ўртасидаги муносабатлар, шахс эркинлигининг инсон маънавий оламига таъсири, замонавий инсон маънавий-руҳий қиёфасининг ижтимоий, ахлоқий-руҳий муаммолари билан боғлиқ хулоса ва натижалардан Қашқадарё вилоят телерадиокомпаниясининг “Таълим ва ислоҳот” кўрсатувининг 2023-йил 15-август сонини тайёрлашда фойдаланилган (Қашқадарё вилоят телерадиокомпаниясининг 2023-йил 23-октябрдаги 17-05/206 сонли маълумотномаси). Натижада, тақдим этилган маълумотлар тингловчиларнинг китоб ўқишга бўлган эътибори ва меҳрини оширишга, Жек Лондон ва ўзбек ҳикоячилари ҳақида маълумот олишга хизмат қилган ҳамда мазкур телекўрсатувнинг илмий-оммабоплик хусусияти ошган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish