Зиявиденова Сонияхон Саидъало қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Сут бези саратонини медикаментоз даволашга янгича ёндашувни экспериментал асослаш» 14.00.14 – Онкология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Tib2788.
Илмий раҳбар: Абдихакимов Абдулла Нусратуллаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.12.2019Tib.77.01. 
Расмий оппонентлар: Юсупбеков Аброржон Ахмеджанович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Кадирова Дилобар Абдуллаевна, биология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: янги хавфли ўсмага қарши агентни сут бези саратони терапияси учун доклиник тадқиқотларда самарадорлиги ва хавфсизлигини баҳолашдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
электрофоретик тадқиқотлар in vitroда тажрибаларда синаб кўрилган молекуляр комплекснинг сут бези саратон терапиясида ДНК/РНК синтезининг тўлиқ ингибицияси, нуклеосомалар аро деградация ва ўсма ҳужайраларининг апоптозини фаоллаштириш билан боғлиқ юқори цитостатик таъсири исботланган;
стандарт кимё терапия препаратлари билан солиштирилганда, Декоглиц бирикмасининг тажриба ўсма моделларида медиатор тубулинларнинг ингибицияси ҳисобига ўсма ҳужайраларида митоз жараёнини бузилишига олиб келиши туфайли хавфли ўсмага қарши юқори фаоллиги исботланган; 
тажриба молекуляр комплекси фаол бирикманинг босқичма-босқич чиқарилиши туфайли сурункали интоксикация ва иммунодепрессиянинг йўқлиги сабабли сут бези саратонининг узоқ муддатли терапиясида хавфсиз эканлиги исботланган;
оғиз орқали қабул қилиш усули тажриба комплексини қорин парда орқали юбориш усулига қараганда, агрессив ўсма субтипларида унинг яхшиланган биологик кира олиши ва узоқ муддатли тизимли таъсири туфайли ўсманинг юқори регрессиясини таъминлаши исботланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Сут бези саратонини дори воситалари билан даволашнинг янги ёндашувини тажриба асосида бажарилган тадқиқот давомида олинган илмий маълумотлар асосида:
биринчи илмий янгилик: электрофоретик тадқиқотлар in vitroда тажрибаларда синаб кўрилган молекуляр комплекснинг сут бези саратон терапиясида ДНК/РНК синтезининг тўлиқ ингибицияси, нуклеосомалар аро деградация ва ўсма ҳужайраларининг апоптозини фаоллаштириш билан боғлиқ юқори цитостатик таъсири исботланганлиги академик Я.Х. Турақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт марказига 2024 йил 15 апрелдаги №104-сонли буйруқ билан ва Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Инсон иммунологияси ва геномикаси институти лаборатория тадқиқотларига 2024 йил 26 ноябрдаги №59-сонли буйруқ асосида жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: ДНК/РНК синтезининг тўлиқ ингибицияси ва ўсма ҳужайраларининг апоптозини фаоллаштириш ҳисобига ўсманинг прогрессияси сезиларли даражада пасайди, бу эса беморларнинг яшовчанлик кўрсаткичларини ошириш ва ҳаёт сифатини яхшилашга хизмат қилди. Иқтисодий самарадорлиги: Тажриба молекуляр комплекси юқори цитостатик таъсири туфайли ўсма ўсишининг тўлиқ тўхтатилишига олиб келди, бу эса стандарт кимё терапия препаратларига сарф-харажатларни 12% га камайтиришга ваонкологик беморларни даволаш учун бюджет маблағларидан самаралироқ фойдаланиш имкониятини яратади. Хулоса: Илк бор тажриба онкологияси амалиётида молекуляр комплекснинг кучли цитостатик фаолликка эга эканлиги ва бу ўсма ҳужайралари ўсишини тўлиқ тўхтатиш, стандарт кимё терапия харажатларини камайтириш ҳамда беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилашга олиб келишини тасдиқлади.
иккинчи илмий янгилик: стандарт кимё терапия препаратлари билан солиштирилганда, Декоглиц бирикмасининг тажриба ўсма моделларида медиатор тубулинларнинг ингибицияси ҳисобига ўсма ҳужайраларида митоз жараёнини бузилишига олиб келиши туфайли хавфли ўсмага қарши юқори фаоллиги исботланганлиги академик Я.Х. Турақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт марказига 2024 йил 15 апрелдаги №104-сонли буйруқ билан ва Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Инсон иммунологияси ва геномикаси институти лаборатория тадқиқотларига 2024 йил 26 ноябрдаги №59-сонли буйруқ асосида жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: медиатор тубулинларнинг аниқ ингибицияси ҳисобига ўсма ҳужайраларида митоз жараёни бузилиб, препаратнинг хавфли ўсмага қарши юқори фаоллиги таъминланади ва бу эса ўсма массасининг сезиларли даражада камайиши ва касаллик рецидивлари сонининг қисқаришига олиб келади. Иқтисодий самарадорлиги: илк бор "Дэкоглиц" анъанавий кимё терапия препаратларига нисбатан юқори фаолликка эга эканлиги исботланди, бу эса уларнинг дозасини камайтириш ва онкологик беморларни даволаш харажатларини 15% га қисқартириш имконини беради. Хулоса: илк бор тажриба онкологиясида "Дэкоглиц" инновацион бирикмаси анъанавий кимё терапияга нисбатан хавфли ўсмага қарши кучлироқ фаоллик намоён этиши исботланди, бу эса даволаш самарадорлигини ошириш, токсиклик даражасини пасайтириш ва онкологик терапия харажатларини камайтириш имконини беради.
учинчи илмий янгилик: тажриба молекуляр комплекси фаол бирикманинг босқичма-босқич чиқарилиши туфайли сурункали интоксикация ва иммунодепрессиянинг йўқлиги сабабли сут бези саратонининг узоқ муддатли терапиясида хавфсиз эканлиги исботланганлиги академик Я.Х. Турақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт марказига 2024 йил 15 апрелдаги №104-сонли буйруқ билан ва Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Инсон иммунологияси ва геномикаси институти лаборатория тадқиқотларига 2024 йил 26 ноябрдаги №59-сонли буйруқ асосида жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: "Дэкоглиц" препаратининг паст токсиклик даражаси, сурункали интоксикация ва иммун тизимини сусайишининг йўқлиги ҳисобига терапия беморлар томонидан яхшироқ қабул қилинади, ножўя таъсирлар ва асоратлар сони камаяди, бу эса уларнинг умумий ҳолатини яхшилаб, ҳаёт сифатини оширишга хизмат қилади. Иқтисодий самарадорлиги: препаратнинг токсиклигининг камайиши стандарт кимё терапиянинг ножўя таъсирларини бартараф этиш учун сарфланадиган харажатларни қисқартириш имконини беради, бу эса бюджет маблағларини 8,5% га тежашга олиб келади. Хулоса: илк бор тажриба онкологиясида "Дэкоглиц" хавфсизлик профилига эга эканлиги, иммунодепрессия ва сурункали интоксикацияга олиб келмаслиги исботланди ва бу эса уни клиник онкологияда кенг қўллаш учун истиқболли воситага айлантиради ҳамда анъанавий терапиянинг ножўя таъсирларини бартараф этиш харажатларини камайтириш имконини беради.
тўртинчи илмий янгилик: оғиз орқали қабул қилиш усули тажриба комплексини қорин парда орқали юбориш усулига қараганда, агрессив ўсма субтипларида унинг яхшиланган биологик кира олиши ва узоқ муддатли тизимли таъсири туфайли ўсманинг юқори регрессиясини таъминлаши исботланганлиги академик Я.Х. Турақулов номидаги Республика ихтисослаштирилган эндокринология илмий-амалий тиббиёт марказига 2024 йил 15 апрелдаги №104-сонли буйруқ билан ва Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Инсон иммунологияси ва геномикаси институти лаборатория тадқиқотларига 2024 йил 26 ноябрдаги №59-сонли буйруқ асосида жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: препаратнинг оғиз орқали юбориш усули барқарор ва узоқ муддатли терапевтик таъсирни таъминлашлиги исботланган, бу эса рецидивлар сонини камайтириш, госпитализациялар частотасини пасайтириш ва беморлар учун даволаниш жараёнининг қулайлигини оширишга хизмат қилади. Иқтисодий самарадорлиги: илк бор тажриба молекуляр комплекси оғиз орқали қабул қилинганда юқори самарадорликка эга эканлиги тасдиқланди, бу эса инвазив процедураларга бўлган эҳтиёжни камайтириш, стационар даволаниш юкини енгиллаштириш ва беморларнинг шифохонада қолиш муддатини 2-3 кунга қисқартириш ҳисобига давлат бюджети маблағларини 10% га тежаш имконини беради. Хулоса: илк бор исботландики, тажриба молекуляр комплекси оғиз орқали юборилганда агрессив саратон шаклларида терапевтик таъсирни кучайтириш, беморлар учун даволанишни қулайлаштириш, рецидивлар сонини камайтириш ва онкологик терапия харажатларини қисқартириш имконини беради.