Юлдошев Жавлон Абдураим ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Тажрибада маҳаллий ўсимлик хом ашёсидан олинган препаратнинг ўсмага қарши таъсирини ўрганиш» 14.00.14 – Онкология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.DSc/Tib564.
Илмий раҳбар: Ибрагимов Шавкат Нарзикулович, тиббиёт фанлари доктори, катта илмий ходим.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат тиббиёт университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.12.2019Tib.77.01.
Расмий оппонентлар: Мухаммедаминов Шухрат Каримжонович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Кадирова Дилобар Абдуллаевна, биология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент тиббиёт академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: экспериментда колхаметиннинг ўсмага қарши фаоллигини ўрганиш ва токсик таъсирини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
экспериментда колхаметиннинг юқори цитостатик ва паст салбий самараси LD50 890 мг/кг токсиклигига эга бўлганлиги туфайли қўллаш имкони мавжудлиги исботланган;
ўсмага қарши экспериментал дори-воситалар ҳайвонларнинг ўсма штаммларида цитостатик таъсири юқори антимитотик фаоллиги ҳисобига исботланган;
ўсмага қарши экспериментал дори-воситалар терапевтик дозаларда экспериментал сичқон ва каламушларнинг иммун тизими Т ва Б ҳужайралари звеносини иммун танқислиги ҳисобига таъсир кўрсатмаслиги аниқланган;
экспериментал дори-воситалар терапевтик дозаларда ҳайвонларнинг паренхиматоз органларига ва қон ивишига токсик таъсир кўрсатиши сабабли препаратнинг инъекцион шаклидаги эритмасини ҳамроҳ кўмаклашувчи терапия билан қўлланилиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистон Республикаси соғлиқни сақлаш вазирлиги хузуридаги илмий техник кенгашининг 2024 йил 13 ноябрдаги 08/71-сон қарорига кўра:
биринчи илмий янгилик: экспериментда колхаметиннинг юқори цитостатик ва паст салбий самараси LD50 890 мг/кг токсиклигига эга бўлганлиги туфайли қўллаш имкони мавжудлиги исботланганлиги, Тошкент тиббиёт академиясининг Урганч филиали илмий-тадқиқот бўлими амалиётига 2023 йил 23 майдаги 1337-7-2023-сонли буйруқ билан тадбиқ этилган. Ижтимоий самарадорлиги: экспериментда маҳаллий ўсимлик хом ашёсидан янги ўсмага қарши препарат яратилганлиги ва унинг қўллаш  дозаларини аниқланганлиги ўсма касалликларни даволаш имконини оширади. Иқтисодий самарадорлиги: колхаметинни мамлакатимиз олимлари томонидан яратилиши ва унинг қўллаш дозаларини белгиланиши келажакда унинг клиник тадқиқотлар ўтказилишини таъминлайди. Хулоса: маҳаллий ўсимлик хом ашёсидан янги ўсмага қарши фаол препаратнинг яратилиши ва унинг терапевтик дозаларини аниқланиши кейинги босқич тадқиқотларга имкон беради.
иккинчи илмий янгилик: ўсмага қарши экспериментал дори-воситалар ҳайвонларнинг ўсма штаммларида цитостатик таъсири юқори антимитотик фаоллиги ҳисобига исботланганлиги Тошкент тиббиёт академиясининг Урганч филиали илмий-тадқиқот бўлими амалиётига 2023 йил 23 майдаги 1337-7-2023-сонли буйруқ билан жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: ҳайвонларда олиб борилган тадқиқотларда колхаметиннинг ўсмага қарши юқори фаоллиги онкологик беморларни даволаш имкониятини оширади.  Иқтисодий самарадорлиги: колхаметиннинг ўсмага қарши юқори фаоллигининг исботланиши унинг устида кенг тадқиқотлар олиб борилишини ва натижада импорт ўрнини босувчи ва экспортга йўналтириш имконини берувчи маҳаллий цитостатик дори воситасини ишлаб чиқариш имкониятини беради ва давлат бюджетидан кимёвий препаратларга ажратиладиган маблағнинг 12% ини иқтисод қилиш имконини беради. Хулоса: колхаметиннинг ўсмага қарши фаоллиги ҳайвонларнинг 6 та ўсма штаммида ўрганилганда, унинг 5 та ўсма турида 90% дан юқори антимитотик таъсири борлиги ва амалиётда кенг қўлланиладиган анъанавий цитостатиклар билан таққослаганда колхаметиннинг юқори цитостатик таъсири исботланган.  
учинчи илмий янгилик: ўсмага қарши экспериментал дори-воситалар терапевтик дозаларда экспериментал сичқон ва каламушларнинг иммун тизими Т ва Б ҳужайралари звеносини иммун танқислиги ҳисобига таъсир кўрсатмаслиги аниқланганлиги Тошкент тиббиёт академиясининг Урганч филиали илмий-тадқиқот бўлими амалиётига 2023 йил 23 майдаги 1337-7-2023-сонли буйруқ билан тадбиқ этилган. Ижтимоий самарадорлиги: онкологияда ўсмаларни даволашга қаратилган деярли барча цитостатик препаратлар организм иммун кўрсаткичларини туширади, аммо янги яратилган колхаметин препарати улардан фарқли ўлароқ иммунитетга сезиларли таъсир кўрсатмайди. Иқтисодий самарадорлиги: аксарият қўлланиладиган кимёвий воситалар организмда иммунитетга салбий таъсир кўрсатиши маълум ва бу режалаштирилган даволаш курсини тўлиқ олмасликни ёки даволаш муддатини ўртача 5 кунга узайтиришни талаб қилади, бундан ташқари қўшимча ҳамроҳ кўмаклашувчи терапия ўтказилишини талаб қилади. Колхаметиннинг терапевтик дозаларда иммун тизимига таъсир кўрсатмаслиги стационар ўрин-кунларининг 5 кунга қисқаришига ва ҳамроқ кўмаклашувчи терапия учун зарур бўлган 1 курсда  ўртача 1 млн. сўм иқтисод қилиниши таъминлайди. Хулоса: терапевтик дозаларда колхаметин иммун тизими кўрсаткичларига сезиларли таъсир кўрсатмаслиги даволаш муолажаларини узлуксиз ва қўшимча харажатларсиз ўтказиш имкониятини беради.
тўртинчи илмий янгилик: экспериментал дори-воситалар терапевтик дозаларда ҳайвонларнинг паренхиматоз органларига ва қон ивишига токсик таъсир кўрсатиши сабабли препаратнинг инъекцион шаклидаги эритмасини ҳамроҳ кўмаклашувчи терапия билан қўлланилиши исботланганлиги Тошкент тиббиёт академиясининг Урганч филиали илмий-тадқиқот бўлими амалиётига 2023 йил 23 майдаги 1337-7-2023-сонли буйруқ билан жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: колхаметиннинг сезиларли токсик таъсири йўқлиги унинг кенг қўллаш имкониятини кенгайтиради. Иқтисодий самарадорлиги: колхаметин препаратининг 1% инъекцион шаклидаги эритмасини яратилиши ҳамда уни  ҳамроҳ кўмаклашувчи терапия билан қўллаганда ички аъзолар фаолиятига таъсир кўрсатмаслиги амалиётда қўлланиладиган анъанавий цитостатиклардан устунлигини кўрсатади. Хулоса: колхаметин терапевтик дозаларда сезиларли аллергик таъсири йўқ, юрак-қон томир тизими ва қон босимига таъсир қилмайди,  аммо айрим паренхиматоз органларга ва қон ивишига токсик таъсир кўрсатиши мумкинлиги сабабли препаратнинг 1% инъекцион шаклидаги эритмасини ҳамроҳ кўмаклашувчи терапия билан қўллаш мақсадга мувофиқ.