Шокиров Хасанбой Туйчибой ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Аррали тола ажратгич учун таркибли колосник конструксиясини ишлаб чиқиш ва тайёрлаш технологияси” 05.02.03–Технологик машиналар. Роботлар, мехатроника ва робототехника тизимлари ихтисослиги бўйича (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Т2872
Илмий раҳбар: Эргашев Шариббоой Туланович, техника фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган муҳандислик-қурилиш институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Наманган муҳандислик-технология институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи PhD.03/30.09.2023.Т.66.01 рақамли илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Сафаров Назиржон Муҳаммаджонович , т.ф.д. проф; Хошимов Халимбой Хамиджанович, т.ф.ф.д., доц.
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади аррали тола ажратгич учун янги, таркибли колосник конструксиясини ишлаб чиқиш йўли билан тола ажратиш жараёни самарадорлигини оширишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
толадан ажралган чигитнинг колосник ишчи юзаси бўйлаб ҳаракати динамикасини таҳлил қилиш орқали колосник ва чигит ўртасидаги турли ишқаланиш коеффисиентларида ишчи камерадан чигитнинг чиқиш тезликлари аниқланган;
турли қотишмалардан ташкил топган материал ишчи юзаси билан чигит ўртасидаги ишқаланиш коеффициентларини ўрганиш асосида ишқаланиш коеффициенти паст (0,46 га тенг) бўлган таркибли колосник конструксияси ишлаб чиқилган;
экспериментал тадқиқотларда хомашё валиги ҳаракатига колосник марказий эгрилик радиусининг кучли таъсир кўрсатиши ва колосник марказий эгрилик радиусининг энг паст қаршиликни таъминловчи қиймати (Р = 98 мм) аниқланган ва колосникнинг шундай радиусдаги конструксияси ишлаб чиқилган;
колосник яроқлилик муддати колосник материалининг йейилиш кўрсаткичига боғлиқлигидан келиб чиқиб, материал йейилиш даражасининг босим кучига боғланиш қонунияти аниқланган ва унинг асосида пўлатнинг рангли метал билан қотишмаси тавсия этилган ҳамда унинг емирилиш коеффисиенти амалдаги чўян материалидагидан паст эканлиги асосланган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Аррали тола ажратгич учун таркибли колосник конструксиясини ишлаб чиқиш орқали тола ажратиш жараёни самарадорлигини ошириш бўйича олинган натижалари асосида:
аррали тола ажратгич машинаси учун таркибли колосник ишлаб чиқилган ва Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлигининг фойдали моделга патенти олинган. Натижада аррали тола ажратгич толаси ажратилган чигитнинг ишчи камерадан тезроқ чиқиб кетиши жараён унумдорлигини ошириш имконини берган.
Аррали тола ажратгич машинаси учун ишлаб чиқилган таркибли колосник  Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги “Уруғчиликни ривожлантириш маркази” ДМга қарашли “Чуст элита уруғчилик хўжалиги” МЧЖга жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 8 январдаги 07/34-08/7-сон маълумотномаси). Натижада, пахта толасидаги нуқсонлар ва ифлос аралашмалар массавий улушини 0,5 %га, чигитнинг механик шикастланганлигини 0,5-0,8%га, қолдиқ тукдорлигини 0,5%га камайтиришга эришилган.