Нортиллаев Комил Давлаталиевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: 05.10.02 – “Фавқулодда ҳолатларда хавфсизлик. Ёнғин, саноат, ядро ва радиация хавфсизлиги” ихтисослигидаги “Ёнғинларни бартараф этишда куч ва воситаларни бошқариш усулларини такомиллаштириш”  диссертация мавзуси Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги ҳузуридаги Олий аттестация комиссияси бюллетенида B2023.2.PhD/Т3785 рақам билан рўйхатга олинган.
Илмий раҳбар: техника фанлари фалсафа доктори (PhD), доцент, Сабиров Эркабой Эркинбаевич.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятлар вазирлиги Академияси
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятлар вазирлиги Академияси ҳузуридаги DSc.40/29.12.2022.Т.129.01 рақамли Илмий Кенгаш.
Расмий оппоненетлар: “Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини маханизациялаш муҳандислари институти” миллий тадқиқот университети профессори, техника фанлари доктори (DSc), профессор Самиев Луқмон Наимович ва Ўзбекистон Республикаси Жамоат хавфсизлиги университети кафедра бошлиғи, техника фанлари фалсафа доктори (PhD), доцент, Қулдошев Икром Хамиддулаевич;
Етакчи ташкилот: Фарғона политехника иниститути.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади ёнғинни ўчириш жараёнларини рақамли технологиялар асосида такомиллаштириш бўйича замонавий илмий асосланган ёндашувларни ишлаб чиқиб, содир бўлган ёнғинни қисқа вақт ичида бартараф этиш учун самарали бошқарув тизимини яратиш мақсадида янги, содда ва қулай компютер дастурларини ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгиликлари қуйидагилардан иборат:
“Куч ва воситаларни бошқариш схемаси” ва “Аҳоли яшаш турар-жойлари, жамоат ва маъмурий биноларда содир бўлган ёнғинларни ўчириш учун талаб қилинадиган куч ва воситаларни ҳисоблаш” номли  ёнғинларни ўчириш учун талаб қилинадиган куч ва воситаларнининг аниқ сув сарфи, шахсий таркиб сони ва ўчириш тезкорлигини5-7 % оширишга эришиш вариантлари ишлаб чиқилган;
ёнғинни бартараф этиш учун мавжуд тизимда талаб этиладиган 6 та экипаж жўнатилганда ёнғин тўлиқ бартараф этишга этарли эмас бўлган ҳолатларда, ҳисоблаш амаллари бажарилганда эса, 3 та экипаж талаб қилиниши ва 225,94 кв.метр майдонга ёнғинлар тарқалмаслигининг олдини олиш мумкинлиги илмий асосланган;  
 ишлаб чиқилган дастурий таъминот тизими содир бўлиши мумкин бўлган ёнғинларни тўлиқ бартараф этиш вақти деярли 3-4 бараварга, талаб қилинадиган сув миқдори эса 20-30 % га, жалб қилинган ёнғин-қутқарув техникаларидан самарали фойдаланиш орқали ёқилғи мойлаш маҳсулотларини 15-20 %га тежалишига олиб келиши аниқланган;
аҳоли турар жойлари, жамоат, маъмурий, ишлаб чиқариш ва омборхона биноларида содир бўладиган ёнғинларни ўчириш учун талаб қилинадиган куч ва воситаларнинг сонини олдиндан ҳисоблаш ишларини амалга ошириш, авария қутқарув ишларини ташкиллаштиришда фойдаланилиниши самарадор ва ишончли бўлган бошқарув усуллари ишлаб чиқилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ёнғинларни бартараф этишда куч ва воситаларни бошқариш усулларини такомиллаштириш бўйича олинган натижалар асосида:
ёнғинни ўчириш учун талаб қилинадиган куч ва воситаларнинг сонини ёнғин жойига етиб бормасдан аввал таклиф этилган дастур ёрдамида аниқланган ҳамда қўшимча куч ва воситаларни барвақт жалб қилиш орқали жалб этиладиган ёнғин ўчириш экипажларининг сони  камайишига эришилган ва илмий асосланган натижалар Тошкент шаҳар ФВБнинг Бектемир тумани фавқулодда вазиятлар бўлимига дастурий таъминмот жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг 2024-йил
20-сентябрдаги 5/4/30-3032-сон маълумотномаси).
Натижада, ёнғинни тўлиқ бартараф қилиш учун жалб этиладиган ёнғин ўчириш экипажларининг сони 7 дан 4 га камайган. Содир бўлган ёнҳинларни бартараф этишда 172,26 кв.метр майдонга ёнғинларнинг кескин тарқалиб кетишининг олдини олинган ва ёнған бўлган жойга етиб бориш тезкорлиги ўртача 8 дақиқадан 4 дақиқагача камайтиришга эришилган.  Ёнғин чиққан жойдан инсонларни тезкор эвакуация қилиш ва ёнғинларни бартараф этиш имконияти кенгайтирилганлиги, миллиардлаб миқдордаги моддий бойликларни сақлаб қолиш имкониятини берган.